Ons Zeeland 1934, Ons Zeeland Panorama, jaargang 1934, nummer 2, 8 juni 1934
Juni in Zeeland
Al vagebondeerend, leert men zijn landje van hoek tot hoek kennen. Schouwsche gewoonten, Zuid-Bevelandsche eigenaardigheden en Z.-Vlaamsche gebruiken wisselen elkaar in bonte mengeling af. Wel moet het verleden een sterke basis van gelijke aspiraties verbergen. Want als men het op den huidigen dag nagaat, zijn er vele en in- grijpende verschillen.
Men zie alleen slechts naar den volksaard. Toen ik dezer dagen in de krant las, dat men in Zeeland in plaats van bessen, bramen ging kweeken, wist ik tevens, dat men met deze proeven op Z.- Beveland zou beginnen. Het is b.v. niet denkbaar, dat het Schouwen zou zijn.
Het denkbeeld van een bramencultuur is niet onverdienstelijk, en herbergt naar onze nieening zeer zeker perspectieven.
Men zou voorts ook den wijnstok een kans kunnen geven. Er schijnen kortelings in een duincomplex proeven te zijn genomen, die op groote mogelijkheden wezen. Hoe dit zij, ondernemingsgeest, die overigens niet de sterkste zijde der Zeeuwen is, kan veel bijdragen tot opbloei van het economisch leven. We gelooven, dat de crisis voor een zeer groot deel bestendigd blijft door het ontbreken van alle initiatief. De Juni-maand trekt zich van dit alles echter niet veel aan. Juni is komen aanzetten met een overdadige warmte, die na al het koude voorjaarsweer even ontstelde.
En we waren toch al ontsteld. Te denken, dat de Meimaand bijna onopgemerkt is voorbijgegaan, en de zomer reeds een eind op gang is, stemt minder prettig.
Juni brengt nu in groote mate, wat de lentemaand heeft nagelaten. Warmte, zon, bloemen, een groote symphonie van vernieuwing.
De bessenpluk is al begonnen, zal het de laatste zijn in groot bestek? Wanneer de prijzen blijven zooals zij nu zijn, of nog dieper inzinken, kan men deze cultuur, figuurlijk gesproken, gerust aan den kapstok hangen.
Desondanks rijden de auto's met plukkers en pluksters weer over de landwegen, en verblijden het romantisch oog van den vreemdeling, die dergelijke dingen met koelbloedige hardnekkigheid zoekt.
Want juni is ook al de maand der vreemdelingen geworden. Het is opmerkelijk, dat het vreemdelingen seizoen in Zeeland elk jaar uitgebreider wordt.
Vroeger (en we spreken nu van slechts enkele jaren terug) vond de vreemdelingen-invasie bijna uitsluitend in Augustus plaats. juli is er echter spoedig bijgekomen, en dit jaar zien we in verschillende deelen van Zeeland vanaf Paschen reeds een voortdurenden, nu eens wassen den, dan eens krimpenden vreemdelingenstroom.
Wat juni verder is?
Dit jaar brengt ze vele Mei-artikelen, welker zending vertraagd werd, als meeuwen-eieren, kropsla, eerste baders, mei-kevers en meidoorn, zomercostuums en tennisrackets, en daarbij komt dan nog de overvloed van wat Juni zelf al heeft, zoo als aardbeien, kersen, en tal van heerlijkheden, die het voorrecht des zomers zijn.
We mogen dus gerust zijn. Wat niet is, kan nog komen, en degenen, die al van een mislukten zomer spraken, zouden zich wel eens terdege kunnen vergissen. De natuur heeft alles voor ons opgepot, en u zult het zien: zoodra de vacantiemaand begint, stort zij een overvloed van gaven uit over onze weinig erkentelijke, en tot klagen geneigde hoofden.
Laat ons dus tevreden zijn en vol goeden moed, en genieten, wat juni ons nu reeds te genieten geeft!
Zeeuwsche Omroep
Hallo! Hallo! hier is de persdienst van den officieelen Zeeuwschen Omroep. Het verder vertellen van deze berichten, in welken vorm ook, is geoorloofd.
Men meldt ons uit KIoetinge, dat een raadslid in de jongste zitting uitriep, dat hij gerild had over den prijs van gasverwarming.
Behalve dat zij duur is, beeft deze, verwarming dus ook nog een averechtsche uitwerking.
Uit Krabbendijke seint men ons "als bewijs van bloei", dat het 1000ste betalende lid van de vereeniging voor ziekenhuis-verpleging is ingeschreven.
Als de bloei reeds zoo ziekelijk is, waar zullen de Krabbendijkers dan wel heengroeien?
Uit Goes bericht men ons, dat op de vergadering van het Zeeuwsch Schoolmuseum de voorzitter geklaagd heeft over het kleine getal dames-leden.
Veel eerder is dit 'n gelukkig verschijnsel. Zoo gauw dames over onderdak in een museum gaan denken, is het zeer ver met haar gekomen!
Een tweejarig zoontje van 'n schipper, dat te Kortgene op de Kade in een kinderwagen zat, waarin ook boodschappen (van den kruidenier) lagen, wist door allerlei bewegingen het vehikel in de haven te krijgen, waarna het heel wat moeite kostte om den drenkeling eo zijn voer-vaar-tuig op het droge te halen.
Als daar geen reuzengezagvoerdererder-ter-koopvaardij in steekt, weten wij het niet meer!
Er wordt langs de Zeeuwsch-Vlaamsche grens zoo'n "levendige" handel in vee gedreven, dat de grensbewakers de beestjes maar voor 't grijpen hebben.
De oudere komrniezen leggen zich speciaal toe op het vangen van koeien; de jongeren blijken -zeker wegens de bekende kalvr1iefde -meer voor het kleingoed te voelen.
Een raadslid te Grijpskerke, dat boos was over 'n opmerking van Gedeputeerde Staten, propageerde verzet tegen dit college, omdat men zich nooit direct uit het veld moet laten slaan.
Geknipt voor scheidsrechter!
Verschillende personen te PoortVliet hebben, na sluitingstijd, dicht bij het café een hert gezien.
Wij willen niet het ergste denken over deze menschen en "veronderstellen, dat dit beest eigenaar was van het gewei, dat nogal eens vaak in herberg-gelagkamers hangt!
De Middelburgsche raad, die 't nationaal welsprekendheids-record bezit, heeft de vorige week van 's middags twee uur tot 's avonds half twaalf zijn babbelzucht bot gevierd.
Volgenden keer zal er nachtpermissie worden aangevraagd, daar men dan o.m. beslissen moet over overwerkvergunning aan de gemeentelijke zeursokken-brei-inrichting!
Het gemeentelijk zwembassin voor Goes zal niet aangelegd worden.
Men kan nu reeds het hoofd niet meer boven water houden!
Tegen alle verwachting in heeft de Middelburgsche rechtbank een zwijntjes jagend schipper op vrije voeten gesteld.
Zelfs de Justitie zwicht voor schipperkunst!
Tot de volgende week, dames en heeren!
Bie ons op 't durp
Me gae kommende weke a vrom nae 't durp. Ja, 'oor is 'ier, 't mo gezeid, de stad dat is voe ons menschen niks mi, dae raek je nie mi an gewend. De vrouwe die gieng den hanschen dag op en neer, mae dat was noe mien eere tenae. Neent. ik zat in de schute en ik most vaere.
Wa doe je noe in zo'n stad? Je loopt is een endetje rond, ma menschenlieve, d'r is ok glad niks te zien, 'oor. An de kaaie legge d'r ier vuuf schuten in plekke van bie ons drie.
A je deur de wienkelstraete loopt kom je 'ier tien menschen tegen, en bie ons vuve. Noe ja, mae wor je dae noe beterder van?
Kort en goed, ik zee tegen de vrouwe : m'n wachte nie mi tot me kunnen bouwe, mae me gae vrom, 'oe dan ok.
Ja, mie dat bouwen, dat e'k je nog nie verteld, mae da zit zo.
D'r komt 'ier een streekplan. Je mo wete, dat er noga vee gebouwd wordt, den lesten tied, en noe schient den een of den aer, die dat nie goed e kan, z'n eige d'r werm over gemaekt 't e, en bie Ged. Staten an'eklopt 't e. Zo zie je, 'oe zukke groote diengen tot stand kunnen komme!
Ja, en de Staeten die voelden d'r we voe, wan 't kost ze toch gin cent. En die e d'r niks tegen, om zo'n bitje den baes te spelen, da begriep je. Dus da plan da komt t'r noe. In 't eest dochte ze op 't durp, dat dat noe is een prachtige oplossieng was, en dat leken 't dan ok. Mae noe die zaek eenmael een ende op gank is, noe behunne ze toch nattig'eid te voelen. Och ja, wan je begriep we , zo'n plan das mooi, maeze vergete d'r bie, da 't voe de gemeente een 'oop centen za koste. D'r bin d'r, die dat noe a inzie, mae den grooten 'oop nog nie, en die zu op een goeien dag nog is tot andere gedachten komme.
Maer alla, ik dwaele of. Ik wil mae zegge, dat wulder nog nie kunnen bouwe, en da kan nog we 'k weet nie 'oe lank dure. Dust toen d'r noe van de weke een kot vrie kwam, e'k dae nae gevroge. 't Ston m'n we nie zo vreed erg an, wan 't is 't groote kot van Jan Kees de Vos, die a vroeger op 't durp gerentenierd 'eit, en 't stae midden op 't durp, en das nie zo plezierig, ik e liever wat ruumte om m'n.
Mae de vrouwe is t'r noga over te spreken, en alla, dan doe je 't mae wee.
Dust bin 'k gistere wee is nae 't durp 'ewist, om is te kieken, wan d'r mo noga wat an 't 'uus versjouwd worre, da spreekt. En .vrouwe gong mee, wan ze zee dazze d'r ok wat in te zeggen wou e, en noe, da kon, wan ik bin altied nog a ruum. Dust noe is 't 'ier in de stad klaer.
't Spiet m'n, meneer van 't Hof, zee d'n bakker vanmerrege tegen m'n, toen a'k voe de deure stieng.
't Za we waer weze, zee ik, vroeger was ik altied mae van 't Hof, en noe noem jie m'n we meneer, mae dae gee'k ok a gin duit voe.
'Oor is 'ier, zee 'um, ik e joe altied een meneer 'evonde, en ik heve meer voe joe dan voe al die kaele deftig'eid die a m'n 'ier e, en die d'r brood nie betaele, kiek.
Da bin 'k mie je seens, zee ik, en ik docht t'r an, wat a ze in de krante schreve, vlee weke, da den economischen toestand alleenig beterder kan worre a m'n allemaele betaele wat a m'n schuldig bin, in 't kleine en in 't groote.
Mie dat al is de zeumer a een ende op streek, en 't bluuf mae koud. Da's jammer 'enog, wan 't is nie goed, en die droogte ok nie. En m'n zu noe mae motte ofwachte, wat er van komme za.
D'r net loop ik deur de Kerkstraete, en dae zie 'k ineens Jans van Plone van 't durp.
Wa doe jie 'ier?? vroog ik, en 'eur zee: Zwieg t'r van, zwieg t'r van, oom Kneel, die in Den Haag weunt, is dood, en noe kreeg ik de pepieren, en dae stieng noe toch onder da bericht da de verrassing zou plaes vinde op Vriedag, en 'ei jie dae noe ooit van g'oore, begraefenissen mie verrassingen? Vroeger dan ~t je nog we is bie mekaere om een stikje t' eten, mae dazze noe verrassingen verzinne, das toch we een bit je erg.
Mensch, dat is gin verrassieng, mae da beteken, dazze kremasie gae doe, zee ik.
Ze keek m'n mie d'r koeie-oogen zo vreed stom an, da'k t'r van deur 'eloope bin.
En noe mae wee tot kommende weke,
PIER VAN 'T HOF
Zeeuwsche sport
Juni geeft een temperatuur, welke we zouden verwenschen, waarover we zouden mopperen, als er niet meer gevoetbald moest worden.
Maar nu prijzen we een dag zooals dien van afgeloopen Zondag. Koel, frisch weer, uitstekend geschikt om een flinke partij voetbal te spelen. Jammer genoeg is er nog te weinig van geprofiteerd. Zoo heeft men b.v. voor het landskampioenschap een mooien Zondag verloren door niet te spelen. De Zeeuwsche clubs daarentegen hebben den prachtigen voetbaldag wel kunnen benutten en weer zijn er een paar wedstrijden gespeeld in de degradatie- en promotie-competities, die weliswaar nog geen definitief resultaat opleverden, maar waarvan de uitslagen toch wel eenigen kijk geven op een mogelijk verder verloop van deze wedstrijden-reeksen.
Middelburg deed goed werk door De Baronie in eigen huis met 4-2 te kloppen. De kans op het behoud van het eerste-klasseschap is er door deze overwinning weer iets beter voor komen te staan. Nog twee thuiswedstrijden blijven nu over en als overeenkomstig de verwachtingen deze wedstrijden met een volledig team gespeeld kunnen worden, dan is het wel waarschijnlijk, dat het beide over- winningen worden. Daarmee is evenwel 't pleit nog niet beslecht, want indien dit het geval is en Juliana wint van De Baronie, wat we wel als vaststaand kunnen aannemen, dan is altijd nog een beslissings-wedstrijd Middelburg- Juliana noodig. Als we dit verloop voorspellen, dart gelooven we, dat we niet zoo heel ver mis zijn. Aan de noodige spanning ontbreekt het intusschen niet en wie van de candidaten het eerste-klasseschap ook moge halen, cadeau gekregen zal het niet zijn.
De Zeeuwen bezochten Zeelandia en beide ploegen vertoonden een heel ander en heel wat beter spel, dan we tot nu toe dit jaar van hen gezien hebben. Er was nu tenminste te zien, dat hier twee derdeklasse-kampioenen aan het woord waren. Nu werd ook enthousiaster en harder gewerkt dan in de vorige promotie-wedstrijden. Soms zelfs vreesden we, dat de gemoederen wat al te hevig in beroering zouden komen, doch gelukkig wist de scheidsrechter de lijntjes in handen te houden en tenslotte is het een felle, maar geenszins harde wedstrijd geworden. Een wonder mag het heeten, dat niet meer critiek gehoord werd op de leiding van den scheidsrechter, die verschillende beslissingen nam, welke totaal onbegrijpelijk waren.
Zeelandia behaalde de overwinning met 2-1. Deze uitslag geeft o.i. de verhouding van dezen wedstrijd wel goed weer. Men moge al zeggen, dat de Middelburgsche ploeg meer kansen gehad heeft, dit neemt niet weg, dat het niet benutten van zoo'n kans een fout genoemd mag worden en dat daarmee de verdienste van het scheppen ervan wordt ten iet gedaan. Zoo hebben de beide vleugelspelers dezen middag meermalen goede, prachtige kansen gehad, welke zij niet wisten te benutten.
Aan de rechterzijde meende v. d. Kamer het alleen te moeten doen, telkens wanneer zijn partijgenooten er beter voorstonden dan hijzelf. Klaassen aan de andere zijde was te bescheiden en wilde juist andersom zijn eigen mooie schietkansen overlaten aan zijn medespelers. Een jonge speler, die de fout heeft, zelf geen risico te durven nemen en daarmee in dezen wedstrijd wel wat afbreuk deed aan zijn eigen verdienstelijk spel. Het binnen-trio gaf hetzelfde beeld van altijd. Janusse met hoofd en schouders uitstekend boven zijn neven-spelers, wier capaciteiten daarom misschien niet op de volle waarde geschat worden. De Bruijn kreeg eenige mooie kansen, welke hij deels door pech en deels door een te weinig doortastend optreden niet wist te benutten. Middenlinie en verdediging speelden een rustige en kalme partij voetbal, zonder direct opvallende dingen te doen. De doelman, die zijn korte figuur tegen zich heeft, mag wel genoemd worden, daar hij zijn lang niet gemakkelijke taak goed opvat.
Bij De Zeeuwen heeft de voorhoede een veel te breed spel gespeeld en daarom kwam het niet tot veel gevaarlijke momenten voor het Zeelandia-doel. Er werd niet geschoten en heel vaak nam de middenliniê een te veel verdedigende houding aan. In de oogenblikken, dat alles er op gezet werd en de geheele middenlinie naar voren drong, had Zeelandia's verdediging handen vol werk, doch te gemakkelijk vervielen De Zeeuwen; weer in hun verdedigende houding. Om bij de verdediging te beginnen, maakte de doelman geen al te zekeren indruk. De verdediging was daarentegen tamelijk goed te noemen, al was werkelijk de hulp van de middenlinie dikwijls zeer welkom. Zoo hebben we dikwijls de spil gevaarlijke situaties zien redden. Jammer, dat zijn botsingen met den Zeelandia-midvoor niet steeds fair genoemd mochten worden. Trouwens het leek, of men meende, dezen uiterst vluggen en gevaarlijken tegenstander niet beter in bedwang te kunnen houden dan door forsch spel, dat dikwijls bijna in ruw ontaardde. Dit is echter de weg niet en we durven voorspellen, dat bij een volgenden wedstrijd hetzelfde systeem voor den verdediger fataal zal zijn. De spil van De Zeeuwen kan wel haast de beste speler uit de geheele ploeg genoemd worden. Ook de beide halfspelers slaan geen slecht figuur en als de spil eens het initiatief durft te nemen en de geheele linie naar voren stuwt, dan is er wel wat te bereiken, dunkt ons. De voorhoede telt verschillende goede spelers, die echter niet alle op de goede plaats staan en in dezen wedstrijd geen voldoende verband vormden en te weinig doortastend waren om succes te hebben. De middenvoor is een goed speler, evenals de rechtsbuiten. De linksbuiten mist echter voldoende snelheid en was niet tegen den Zeelandia-back opgewassen. Het geheel was een aardige wedstrijd en gezien de verhouding in dezen kamp, zal het in Vlissingen nog wel spannen.