Ons Zeeland 1934, Ons Zeeland Panorama, jaargang 1934, nummer 1, 1 juni 1934
Pinksteren-drie in Zeeland
Is het uit reactie op den harden en langdurigen dagelijkschen arbeid, dat de Zeeuwsche plattelandsbevolking met graagte beslag legt op haar feestdagen, en zelfs aan de feestdagen gaarne nog 'n dagje toevoegt? Het is haar van harte gegund, hoewel opgemerkt kan worden, dat er op dit punt in Zeeland geen volledige overeenstemming heerscht.
De Pinksteren-drie is namelijk op Schouwen niet bekend, en, naar we gelooven, meer speciaal iets van Z.- Beveland en Walcheren. Ook Hemelvaartsdag is op Schouwen voor de meesten een gewone werkdag. Als we ons niet vergissen, doet ook N.-Beveland niet geheel met de feestelijke gewoonte harer Zuiderzusters mee.
Men kan de hardwerkende plattelandsbevolking van haar vasthouden aan deze bevrijdende traditie ook moeilijk een verwijt maken. Buitenstaanders zullen doen gelijk de dieren, zooals de dichter Elsschot dit over 'n baggerman zegt in zijn pasverschenen, schitterenden verzenbundel:
De koeien staken af en toe 't grazen om op te zien met sluwe koppigheid en luid te loeien dat ge 'n luiaard zijt, wanneer gij rust om even uit te blazen.
Hetgene wat niet bekend is, lijkt gemakkelijk. Wij voor ons, die den plattelandsarbeid kennen, weten beter. Wij begrijpen de gehechtheid aan speciale feestdagen, en begrijpen tevens de noodzakelijkheid van het zich binnen zekere grenzen uitleven.
Daar is ook niets tegen. Te meer niet, waar de brooddronkenheid van vroeger dagen voor het overgroote deel is verdwenen.
Hiertoe heeft wel meegewerkt het herstel van folkloristische tradities.
De speciale feestdagen, zooals Hemelvaartsdag, Pinksteren, enz. zijn in Zeeland gewijd aan nuttige ontspanning en gepast vermaak. We noemen de zang- en muziekconcoursen, welke steeds in omvang toenemen, en steeds meer een gebeurtenis gaan vormen voor muziekminnend Zeeland.
Maar verder is er de ringrijderij (laten we overigens, vooral in verband met het pas verstreken jubileum van het Goesche handbooggilde, de gaaischieterij niet vergeten), die vooral op Walcheren een steeds grootere plaats gaat innemen, dank zij veler steun en belangstelling. We mogen niet verhullen, dat 't niet alleen de zucht naar traditie is geweest, welke de ringrijderij nieuw leven heeft ingeblazen. Neen, de ontwikkeling van het vreemdelingenverkeer (en daarom klopt het ook, dat Walcheren ten deze aan de spits staat) heeft deze echt-Zeeuwsche sport in de hand gewerkt, en haar opbloei bevorderd.
Ook deze Pinksteren-drie gaf verschillende ringrijderijen te zien, o.a. op Oostkapelle, Souburg, Nieuwland enz.
Er was veel belangstelling, niet alleen van de zijde van het Zeeuwsche publiek, maar ook van die der vreemdelingen.
De ringrijderij heeft dan ook een speciale bekoring.
We willen hier niet treden in een beschrijving dezer sport, welke wel algemeen bekend is. Het gaat er slechts om, dat wij de verder strekkende ontwikkeling dezer provinciale sporten willen bepleiten. Er is meer, wat zou kunnen bijdragen tot de aantrekkelijkheid onzer provincie.
.En voor andere deelen der provincie is ten deze nog een taak weggelegd. Het zou wellicht mogelijk zijn, op Schouwen bijvoorbeeld het strafeest meer in oude banen te herleiden, en op grooter leest te schoeien. Misschien hierover nog wel eens nader.
In dit verband volstaan we met het constateeren, dat Pinksteren-drie voor Walcheren weer wat heeft bijgedragen in de populariteit buiten eigen land, iets, wat voor de ontwikkeling van een vruchtdragend vreemdelingenverkeer eerste eisch is.
En het mag gezegd worden, dat Walcheren in dit opzicht nog altijd aan de spits staat.
B.
Zeeuwsche Omroep
Hallo! hallo! hier is de persdienst van den officieel en Zeeuwschen Omroep. Het verder vertellen van deze berichten, in welken vorm ook, is geoorloofd.
Men meldt ons uit Vlissingen, dat een jongeman 't bestaan heeft om op de "laatste" provinciale boot uit Breskens te springen, teneinde zijn verloofde 'n pak slaag te geven, in welk voornemen de passagiers hem eensgezind dwarsboomden, waarop de schuldige uit louter boosheid te water sprong.
Wij hopen, dat deze Vlissingenaar zich later in de huwelijksboot wat redelijker gedraagt.
Als merkwaardigheid deelt men ons uit Hulst mede, dat een paar koolmeesjes hun nestje hebben gebouwd in een waterpomp.
'n Paar pimpelmeezen in diezelfde gemeente nestelen zich avond aan avond bij 'n bierpomp!
Bij het schoonmaken van de Markt te Middelburg, heeft het personeel van den reinigingsdienst een winterjas en 'n kinderjekker gevonden.
Bij de schoonmaak weet men nooit wat er alzoo uit de hoekjes en gaatjes komt!
Men bericht ons uit Goes, dat de plaatselijke oudheidkundige vereeniging het vaste voornemen heeft om op 9 Juni a.s. een excursie te maken naar Mechelen, waar dan de bekende beiaardier van den St. Romboutstoren, Jef Denijn, voor de heeren een liedje op zijn carillon zal hakkelen.
Dit zal dan een van de weinige keeren worden, dat onze oudheidkundigen een klokje hooren luiden en ook weten waar de klepel hangt!
Uit Krabbendijke komt per draad de tijding, dat een wild konijn bij den heer Adam zijn huisgezin heeft gevestigd in diens tulpenperk. Wat zal Eva wel zeggen van dien rommel in haar tuintje?
Oostenrijksche geleerden komen binnenkort op bezoek in Zeeland om op last van het ministerie van landbouw te Weenen naar aardappelen te zoeken, die de vorst verdragen kunnen.
Dit staat zeker in verband met het toenemend monarchisme in den Donau-Staat!
De raad van Cadzand wees met algemeene stemmen af het verzoek van een Sluisenaar om concessie voor radio-distributie, wijl men vond, dat palen het landschap ontsieren.
Gewoonlijk is 'n gemeenteraad niet zoo erg bevreesd voor be-"palingen !"
Uit Nieuw en St. Joosland seint men ons bijzonderheden over de ringrijderij op Pinkster-drie, er aan toevoegende dat het dien dag juist 110 jaar geleden was, dat men ermee begon.
'n Uithoudingsvermogen om er bang van te worden!
'n "Zeeland"-boot heeft eveneens op Pinkster-drie 'n duizend jonge dames weten over te halen tot een watertochtje buitengaats.
Na overvloedige consumptie van limonade en snoeperijen, arriveerde, wegens den hoogen golfslag, de zeeziekte. Smakelijkheidshalve geven wij geen verdere bijzonderheden. Zwabber erover!
Men verzoekt ons te melden, dat aan het Middelburgsch Molenwater het laantje bij 't groote gazon tijdelijk is afgesloten met prikkeldraad, daar eenige paartjes er reeds tegenop liepen.
Gaarne geven wij hieraan gevolg. Liefdeband en prikkeldraad passen bij elkaar!
Tot de volgende week, dames en heeren!
Bie ons op 't durp
Mie de Pienkstere e m'n nie vee beleefd. 't Was gin weer om nae 't durp te gae, en zo bin m'n dan tuus 'ebleve. Da val anders nie mee, zo'n 'eelen dag in 'uus te zitten.
Toch e'kc m'n eige noga vermaekt, wat nie iederendeen kan zegge, das waer. En ik za je vertelle, waerom.
'k E d'r een 'esproke, en die zee tegen m'n: Pier, je mo toch oppasse mie jegeschrief, wan 't gae nie goed.
Wou 't nie t vroog ik, en waevoe zou dat nie goed gae? Ik zegge ik niks as wat ik verantwoorde kan.
Ja, da weet ik noe we, zee d'n, mae d'r is t'r een zovee kwaed op je, da 't bar is.
Dan is 't zeker een vrouwspersoon, zee ik, wan da voel je zo. Net, zee 'um en 't is angaende wa je 'eschreven 'eit over dien tummerman, je weet we, die a een kind a. Zo, zo, zee ik, ik docht dazze dae bie ons op 't durp noga over 'elachen a.
Dat e ze ok, zee 'urn, mae die vrouwe, die was kwaed op je, en ze zee: Die Pier van 't Hof? Z'n kop t'r of, net as van der Lubbe!
Zo zo, zee ik, noe, ik wil ik dat vrommens nog we een mes leene, ik e ze net 'e slepe, kiek.
Ja, zee 'um, mae pas jie maer op, dazze je nie in de mesiene douwe.
'Oor is 'ier, zee ik, ze mo mae doe wat a zenie laete kunne, maer ik zegge je: zwiege doe Pier nie, a t'n in z'n recht is, o mae! En dat wuuf mo mae bedienke, da de muren ooren e, en da'k alles te weten komme, wa ze zeit, en da'k alles wat a ze zeit, da'k dat in de krante zette.
Ja, zee 'um, gliek ei je, en d'r bin d'r vee, die a da zegge, en in ieder geval e m'n dan wee is wat wae m'n om lache kunne.
Mae, zee 'um, ik begriepe nie, a ze je zo beleedige, da je ze nie laet vervolge.
Kiek is 'ier, zee ik, da kan 'k noe we doen, en da za'k ok nog we is doe, a 't m'n te erg wordt, mae je begriept, zukke menschen die geve je nog is stof om over te schrieven. En das vee waerd.
Afijn, noe begriep je we, waevoe ik een prettige Pienkster a. Ik kust 'aest nie slaepe van de lol, en midden in den nacht porden de vrouwe m'n an, en riep: Pier, wat ei je toch? Eh? zee ik, mensch ik e niks, maer ik droomden da.'k van der Lubbe was, en midden op 't durp, op de meziektente, die a ze glad rood 'eschilderd a, a ze m'n vast'ebonden, en een vrouwspersoon stak mie breipriemen in m'n oogen, en ze riep alsmae: je kop d'r of, je kop d'r of!
Noe, zee de vrouwe, a je niks beter weet. En ze snurkten a wee varder.
De Pienkstere is gelokkig a wee verbie, 't was nie vee weer ok. Noe net kwam Jaap van Kees bie m'n, je weet we, en die zee: Pier, ik e ik moeilik'eden.
Zo, zee ik, ja, da kan iederdeen overkomme, en vooral joe, wan joe 'eit een kind.
.Nee, zee d'n, das te zeggen, een kind e'k we, mae dae gaet 'et nie over.
Noe, vertel mae is, zee ik. Ie zee: Je mo wete, da'k in de vergaederienge van de wienkeliersvereenegienge noga op m'n poot 'espeeld e.
Ja, dat e'k a g'oore, zee ik. Da von 'k vee flienk van je, wan zo bin d'r nie vee.
Das waer, zee d'n, en ik neme d'r gin woord van vrom, mae noe bin 'k van alle kanten 'ewaerschuwd, da'k zukke diengen nie mo doe, wan da'k dan klanten za kwietraeke.
Ja, da za je zeker, zee ik. Wan wienkeliers die magge de waer- 'eid nie zegge, wan da kost ze d'r portemenee.
Juust, zee d'n. Mae vin jie dat noe nie verschrikkelijk, da je noe zo mae je mond zou motte 'ouwe, omda ze anders nie mi bie je koope?
Ja, zee ik, das 't net, en wa doe jie noe? Wat a'k doe? Da za'k je is gauw vertelle. Kiek, ik bin noe zo, da'k doe wat a'k dienk da'k mot doe. En ik e tegen die waarschoewers 'ezeid : A mot de zaek t'r an, m'n mond 'ouwe, nooit! Kiek, steek dat noe mae in je zak, al die menschen die alleenig maer achterof wa durve zegge, en nooit voe d'r meenieng uutkomme.
Ik bin 't mie je seens, zee ik, en a de nood an de man komt, dan za Pier je nog we een 'andje 'elpe, en Pier, die kun ze nie an, wan zo'n aorige kerel, die 'ei z'n centen van overal, en die bluuft waer a t'n is, o mae. En a was 't nie zo, liever de straet op dan buge. Luctor et Emergo, o mae, wat jie?
Allee, de groetenisse,
PIER VAN 'T HOF.
Zeeuwsche Sport
Zeelandia en De Zeeuwen hebben j.l. Zondag hun kansen op 't tweede-klasseschap aanmerkelijk vergroot door beide 'n flinke overwinning te boeken op respectievelijk Axel en H. K.I. Geen van beide wedstrijden stond op een hoog peil en het moet wel verwondering wekken, dat zoo weinig enthousiast gespeeld wordt voor een plaats in een hoogere klasse of om het gevaar van degradatie te ontkomen. Dat Axel het nog halen zal, gelooven wij niet, doch wij verwachten thans een hevigen strijd tusschen Zeelandia en De Zeeuwen, waarvan de laatste er door een kleiner aantal verliespunten momenteel misschien iets beter voor staat. Het is ons onbegrijpelijk, hoe Axel, dat wij Zondag tegen Zeelandia zagen spelen, nog overwinningen heeft kunnen boeken in de tweede klasse. Slechts enkele oogenblikken werd er eens flink op den bal gezeten, doch voor de rest was het een mat en tam spelletje, meer het idee gevend van een vriendschappelijke ontmoeting dan van een kamp, waarbij zooveel op het spel stond. Over het algemeen missen de spelers van Axel de noodige snelheid, zij zijn beslist traag en daarmee heeft Zeelandia al direct een flink voordeel gehad. Speciaal ook de voorhoede van Zee'landia is beter en vlugger dan de Axelsche. Zoo is b.v. Janisse een gevaar voor iedere verdediging en voor iederen keeper. Zijn schoten uit alle standen, totaal onverwacht soms, van tamelijk grooten afstand, zijn onmenschelijk hard. Daarvoor moet iedere doelman wijken. Ook de vleugels zijn goed bezet, zoowel de rechter als de linker. Het eenige gevaar schuilt bij deze ploeg o.i. bij de achterhoede. Had Axel een meer open en vlugger spel gegeven, dan zou succes ongetwijfeld niet uitgebleven zijn. Thans had de verdediging van Zeelandia alles precies pasklaar ingesteld op den oranje-witten aanval.
De Zeeuwen hebben tegen H. K.I. een vlug open spel gespeeld en daarmee een mooie overwinning behaald. Dat de Brabantsche ploeg niet tot doelpunten kon komen, was zuiver een gevolg van het feit, dat niet hetzelfde recept werd toegepast, doch inplaats daarvan het spel veel te kort gehouden. Intusschen is dit een aardige nacompetitie geworden met sterk wisselende kansen en er zou al een zeer onverwachte wending moeten komen, indien niet volgend seizoen een nieuwe tweede-klasser in 2A is ingedeeld.
Ook in de promotie-degradatie-wedstrijden van de I e klasse blijft de noodige spanning voorloopig. Alleen de Baronie kan reeds definitief als uitgeschakeld beschouwd worden. Daarentegen hebben Tegelen, Juliana en Middelburg nog een kans. De wedstrijd in Spekholzerheide is voor Middelburg niet al te ongunstig geweest en hoewel een 0-0-uitslag ten aanzien van het werk van de voorhoede te denken geeft, mogen de groen-witten met de andere 0 tevreden zijn, gezien het feit, dat Geelhoed niet van de partij was en Dirkse zijn plaats innam. Met het voordeel van eigen terrein zoowel tegen Juliana als tegen Tegelen zou men geneigd zijn iets meer optimistisch te gaan denken over de kansen van de eerste-klassers.
De Baronie moet nog in eigen home bezocht worden en nu deze ploeg kansloos is, behoeft niet meer op een zoo grooten tegenstand gerekend te worden, al blijft natuurlijk de noodige voorzichtigheid geboden. Het is beslist noodzakelijk, dat alle verdere wedstrijden gewonnen worden. Zeer zeker 'n moeilijke opgave, doch één, welke wel te vervullen is. Als de ploeg weer volledig is en de wetenschap van wat op het spel staat, dringt goed door tot alle spelers van de groen-witte ploeg, zoodat zij alles op alles zetten, dan kan aan den wensch van hun aanhang, neen, van geheel Zeeland voldaan worden en houdt onze provincie een eerste-klasser.
Het is te voorzien, dat er volgend jaar een sterk gewijzigde indeeling zal komen voor de Zeeuwsche derde-klassers. Verschillende kampioenen van de eerste-klasse Z. V. B:-afdeelingen zullen toelating vragen of hebben die gevraagd bij den K.N.V.B. Zoo b.v. Hoofdplaat, Goesche Boys, Sluiskil, waarvan Hoofdplaat weliswaar als tweede eindigde, doch omdat Terneuzen 3, de kampioen in die afdeeling, niet kan gvergaan, vroeg nummer twee overgang en kreeg dien ook. Goesche Boys en Sluiskil zijn voorzoover wij weten nog niet definitief toegelaten, doch wij gelooven wel, dat ook zij volgend seizoen in de derde klasse uitkomen. Tenslotte heeft ook Zeeuwsche Boys toelating gevraagd, hoewel deze ploeg als tweede eindigde na Goesche Boys. Wat het spel betreft, kan Zeeuwsche Boys zeker tegen Goesche Boys op en zou toelating zeker gerechtvaardigd zijn. Als de K.N.V.B. dit in verband met de indeeling noodzakelijk, gewenscht of mogelijk acht, zal waarschijnlijk wel toelating geschieden. Men krijgt dan in Goes wel 'n opeenhooping van derde-klassers, welke voor een vooruitgang van het spel daar ter plaatse niet direct bevorderlijk moet worden geacht. Begrijpelijk is het dan ook, dat stemmen opgaan voor combinatie van twee vereenigingen, ja, zelfs van alle drie. Of dit laatste gewenscht is, valt te betwijfelen, doch samensmelting van twee vereenigingen lijkt ons niet alleen gewenscht, maar noodzakelijk zelfs.