Ons Zeeland 1934, Ons Zeeland Panorama, jaargang 1934, nummer 4, 22 juni 1934
Weelde en armoe
Zelden heeft in Zeeland de zomer mooier ingezet en met meer beloften voor een overvloedigen oogst.
Maar zelden ook waren de vooruitzichten van hen, die in bodemopbrengst hun bestaan zoeken, zoo beangstigend als nu. Het moet voor een boer, die samengegroeid is met zijn grond en zijn producten, door harden arbeid tot stand gekomen, wel heel erg zijn, als hij ziet, hoe de veilingen de vruchten van zijn werk afwijzen en ze bestemmen voor de belt.
En er hoort méér dan normaal optimisme toe, om elk voorjaar weer met eenzelfden moed en kracht aan het werk te gaan in de hoop op beter, een hoop, die niet in overeenstemming is te brengen met een zich steeds meer opdringende, harde werkelijkheid.
En men kan dan al met een zekere fierheid wijzen op de krachten, die in ons landbouwend volk huizen, en die voor geen enkelen tegenslag uit den weg gaan, er moet, wanneer de omstandigheden niet veranderen, een tijd komen, dat de boer er het bijltje bij neergooit, omdat zelfs het sterkste optimisme geen toekomstmogelijkheden meer kan ontdekken.
En al kunnen wij dan hopen, dat we voor het uiterste bewaard zullen blijven, we mogen ons den ernst van den toestand niet ontveinzen.
Het stemt tot een zekere voldoening, te bemerken, dat men van hoogerhand thans weer inziet, dat de land- en tuinbouw den hoeksteen vormen van ons economisch bestaan.
Waar dit zoo is, moge men tevens inzien, dat de landbouwende stand niet permanent te helpen is met lapmiddelen, maar dat men dient te zoeken naar mogelijkheden, die aan den nood een einde zullen kunnen maken.
Het kan niet ontkend worden, dat ons land aangewezen is op export; en waar dezen allerwege zoo groote moeilijkheden in den weg worden gelegd, zouden alle krachten moeten worden aangewend, om deze te overwinnen.
Met deze kwestie komt naar voren de vraag, of het niet wenschelijk ware, in de diverse commissies, welke de moeilijkheden, die aan een onbeperkt handelsverkeer in den weg worden gelegd, onderzoeken, en die met buitenlandsche instanties besprekingen voeren, meer lieden te benoemen, welke in het midden van de praktijk staan. Met dat al is de toestand weinig rooskleurig, en wie de onnoemelijke voorraden bessen ziet, welke nu in onze provincie voor vernietiging zijn voorbestemd, wordt toch wel even in beslag genomen door het economisch probleem, hoe weinig kans er ook is, dat we het zullen kunnen oplossen. Beter staat het er gelukkig voor met de aardbeien, die nogal debiet vinden. Of de prijzen echter niet spoedig zullen dalen in verband met het groote nanbod, blijft een open vraag. Verheugend stemt het, wanneer men ziet, dat niet bij de pakken wordt neergezeten, maar dat energieke pogingen worden gedaan, uit den doolhof te geraken. We denken hier aan de proefnemingen inzake een bramencultuur op Zuid-Beveland, die hopelijk tot de resultaten zullen leiden, welke men ervan verwacht. De Zeeuwsche strijdgeest leeft dus blijkbaar nog. En wanneer men thans de vernietiging van producten aanziet, klopt weer even de hoop, dat het taaie ras zich niet aan zijn moeilijkheden zal overgeven, hoe donker de toekomst ook mag zijn.
Zeeuwsche Omroep
Hallo! hallo! hier is de persdienst van den officieelen Zeeuwschen Omroep. Het verder vertellen van deze berichten, in welken vorm ook, is geoorloofd.
Men meldt ons uit Kortgene, dat het plaatselijk muziekgezelschap een festival georganiseerd heeft. De eerepoorten zijn in bestelling en de eerewijn zal gratis op het gemeentehuis ver goten worden. Alleen moet de rhythmische dans van de gymnastiekvereeniging nog financieel geregeld worden.
Wie geld en dansen 'n zonderlinge combinatie vindt, wordt verwezen naar de geschiedenis van het gouden kalf.
Een landbouwer te Arnemuiden heeft op den dag, dat in Amerika om het wereldkampioenschap boksen werd gestreden, van zijn veulen in de weide een knock-out-schop onder de kin gekregen. Met angst is de dag tegemoet te zien, dat dit sportieve "kacheltje" paardekrachten krijgt.
Het concours van den Zeeuwschen Zangersbond is ditmaal met veel succes in een Iersekschen boomgaard gehouden.
Daar eerst de takken door een deskundige op hun sterkte getoetst waren, zijn ongelukken uitgebleven.
Te Middelburg hebben zich plotseling eenige straatverzakkingen voorgedaan.
Ook zonder dit verschijnsel loopt men in kleinere provinciesteden gewoonlijk direct in de gaten!
Een Goesche wandelclub, die per autobus naar Breda ging voor 'n afstandmarsch, heeft roemrijk twee bekers en 'n lauwertak geoogst.
In tegenstelling met loopende geruchten, kunnen wij nadrukkelijk verklaren, dat het geen melkbekers zijn geweest en dat de lauwertak van echt metaal is!
Te Terneuzen is een koe, omdat men haar op de provinciale boot wilde plaatsen - zij was zeker niet op de hoogte van de aangebrachte verbeteringen in de stabiliteit - dol geworden en weggerend, bij welke race een klein kind en 'n man van 90 jaar verwond raakten.
Hierdoor is nog eens beklemtoond, dat dolle beesten voor jong en oud gevaarlijk zijn.
Te Sint Jansteen hebben een aantal jongelui zich vereenigd ter beoefening van de paardensport.
Daar er nog geen gemeentelijke speeltuin is, hobbelt men voorloopig op een particulier binnenplaatsje!
Kommiezen op Schouwen en Duiveland hebben enkele kinderen geverbaliseerd, die 's morgens naar school gingen en suiker om hun mond hadden zitten, zonder dat zij daarvoor een geleidebi1jet bij zich hadden.
Te 's Heerenhoek heeft de 78-jarige gemeente-werkman tijdens zijn arbeid een ongeval gekregen, schrijft men Ons.
Algemeen vraagt men zich af waarom zoo'n grijsaard geen pensioen gegeven is.
Naar wij vernamen, zijn de pensioenen ten plattelande van zoo weinig omvang, dat het "genieten" daarvan uitgesproken levensgevaarlijk is.
Te Veere is in de scherpe bocht op den dijk naar Vrouwepolder 'n Vlissingsche auto met diverse passagiers te water geraakt, omdat deze menschen, die eenigszins onder den invloed waren, den chauffeur een handje hadden willen helpen bij 't voorkomen van het gevaar. Niet altijd is men gebaat met de hulp van invloed-rijke personen!
Hier is nu niets meer aanwezig. Tot de volgende week, dames en heeren!
Bie ons op 't durp
'k E d'r is over 'eslaepe, en 't mot t'r uut. Da bin van die diengen, die ku je nie voe j'ouwe, al spreekt 't 'eele durp t'r schande van.
Trei en Sjek, die bin naegels an m'n kiste 'eworre, en van de vrouwe ok, da mo gezeid.
Je wete, da de vrouwe noga vee mie Sjek op 'ad, en dat ik t'r nooit zo vreed over te spreken was.
A je 't mien vraegt, e'k altied een bit je wandochtig 'ewist. Die vint a groote zaeken, a t'n zeit, mae je zag t'r nooit wa van, en da vertrouwden ik nie.
Op'n goeien dag most t'n wee is vort, nae Rotterdam, wae t'n een febriek an 't oprichten was mie een paer menisters en zukken volk liek a t'n zee, en noe zat t'n nog altied mie pepieren wae de bank nog gin geld op kust geve, omdat 'et van die Amerikaenen waerer, en noe moste de bewiezen eest ankomme, en zukken praet a meer, liek a je dat in de krante van oplichters altied leest.
Kort en goed, 'um most een paer duzend gulden e, en die vroog t'n, en die gaf ik nie.
En toen was t'n kwaed. Das een bewies van wandochtig'eid da'k nie langer in j'n 'uus kan vertoeve, zee d'n, en ik zee, da'k 'et oka lank 'enog von, en dat 't mooi 'ewist was, en dat wulder te oud waere om nog altied volk over de vloere 't e, en zo gong dat deur.
En toen zwegen m'n d'r over. Mae den aeren ochen, toen a'k in de keuken kwam, zat de vrouwe te schreeuwen. Wa schilt er an t vroog ik, wan ik docht nog nergest om.
En toen vertelden de vrouwe mie traenen in d'r oogen, da Sjek t'r vandeur was, en Trei ok, ze ware saemen nae Antwerpen of zo ies.
En noe, zee ik, wees blie da je d'r zo of'erocht bin! zee ik. Ja, ja, ja,. ...da bin 'k ok we, zee de vrouwe, mae ze schreeuwden mae deur.
En nae een stuitje vroog ik : Ei je soms nog wat anders, da je zo zit te julen?
Och, Pier, ik za 't je rnae zegge, wan ik kan d'r nie om liege, rnae noe is Sjek t'r mie m'n geld vandeur.
Mie je geld t vroog ik. Ja, mie alles wa'k nog op m'n boekje a, juulden de vrouwe. Ik verstiefden d'r van, wan dat was bienae duzend gulden, die ze van tante Pietje g'urreven 'eit.
Bi je zot, 'ei je da zo rnae 'egeve t vroog ik. Ja, zee ze, 'um zee da'k ze vandaege wee vrom kreeg. En noe lag t'r vanochen een briefje. ...'ier (en ze frommelden 't uut d'r beuk), kiek, dae staet'et en ze begon wee te julen.
En ik las: beste tante Wij zijn Weg als u dat Leest, naar antwerpen, Want dat kan toch niet Duren, dat kost te veel geld, en dat Geld van het boekje Neem ik mee, want ik Heb geen geld meer, maar u Krijgt het Terug al moest ik me Dood werken en ik Dank u dat u mij Geholpen heef.
Sjek.
En dae ston onder: En ik gae mie z'n mee, wan ik bin 't leven op dat dooie durp a lank a beu, Trei.
Zo was 't 'et.
M'n waere ermer an geld mae rieker an ervaerieng 'eworre, das waer.
En de vrouwe snutede d'r neuze in d'r schorte, en toen was 't over.
Ja, zee ze, a je in de krante leest da de menschen d'r eige beet laete neme, dan begriep je nie, da ze zo stom kunne weze, maer a je 't zelf overkomt, dan ku je 't amper gloove, kiek!
Ja, en da von ik ok, mae ik e toch nooit gin ferdusie in dien amerikaen g'ad, dae ku je m'n brieven op nae leze.
Mae toch bin 'k blie, da t'r een ende an 'ekomme is, en da m'n wee mie z'n twitjes bin, wan das 't alderbeste. En de centen dae dienken m'n mae nie mi an.
de groetenisse,
PIER VAN 'T HOF.
Sport van Zondag
Voetbal wordt onder de sport gerangschikt. Goed opgevat is het een mooie sport inderdaad; Het wedstrijd wezen leidt helaas echter maar al te vaak tot uitwassen. En hoewel dan voetbal sport is, kan lang niet iedere voetbalwedstrijd meer onder "sport" gerangschikt worden. Meestal is de opvatting van één der of van beide tegenstanders, omtrent de wijze, waarop zij meen en tot een overwinning te moeten komen, van overwegend belang voor het goede verloop van een wedstrijd. Zeker, de scheidsrechter heeft een woordje mee te spreken en het is zijn taak te zorgen, dat geen onregelmatigheden zich voordoen en boven alles, dat de vaak verhitte gemoederen niet zoodanig in opstand kunnen komen, dat zij allerlei ongeoorloofde manoeuvres veroorzaken. Ook een scheidsrechter is geen wondermensch en wij kunnen ons voorstellen, dat een vloedgolf van allerlei unfaire en onsportieve voorvallen hem tenslotte doet besluiten een wedstrijd te staken. En daarvoor is temeer aanleiding, wanneer het publiek zich met den gang van zaken gaat bemoeien. Zoo heeft scheidsrechter Verrneer er Zondag j.l. in den wedstrijd Middelburg - Juliana niet tegen op gekund. Reeds van het eerste begin is het er hard en venijnig toegegaan. Allerlei listigheden en gemeene praktijken zijn in toepassing gebracht om den tegenstander te overwinnen, maar meer nog om elkaar onaangenaam te zijn. We mogen vaak trachten om een ongeoorloofde handeling te verantwoorden met "enthousiasme" dat ongewild een tikje te ver ging, dezen keer is het beter er geen doekjes om te winden, maar eens ronduit te zeggen, dat het er .echt om te doen is geweest, elkaar eens flink onaangenaam te zijn. Daarbij verliest men echter uit het oog, dat men zijn vereeniging en de sport geen dienst bewijst en zichzelf, dom genoeg, aan een groot gevaar blootstelt. Het is nu geen tijd meer om dergelijke voorvallen dood te zwijgen en er mag geëischt worden, dat streng zal worden opgetreden tegen degenen, die zich misdragen hebben. Natuurlijk zal het gaan, zooals we dat bij dergelijke gebeurtenissen gewoon zijn. Zij, die zich schuldig gevoelen, zullen zich in allerlei bochten en kronkels wringen om te trachten hun onschuld te bewijzen. De publieke opinie zal een meening formuleeren en als we die willen accepteeren, is een verder onderzoek overbodig. Het is nu te laat voor den buitenstaander om zich met de schuldvraag te gaan bemoeien, Het geeft nu niet meer om te trachten elkaar wijs te maken of A dan wel B begonnen is. Het feit van den gestaakten wedstrijd is er als een felle aanklacht tegen de wijze, waarop men dezen wedstrijd heeft willen spelen, een felle aanklacht ook tegen de wijze, waarop het publiek zich bij een wedstrijd gedraagt. Het is een schande voor de Zeeuwsche voetbalsport, dat een zoo belangrijke wedstrijd een dergelijk verloop heeft genomen.
Het is te laat, maar des te meer noodzakelijk om hier met strenge maatregelen op te treden tegen de schuldigen. Het mes moet er in en men kan slechts hopen, dat degenen, die hier een taak te vervullen hebben, deze naar behooren zullen opvatten en slechts geïnspireerd door een sportieve gedachte, alle kleine belangetjes opzij schuivend voor dat eene groote belang: den naam van de voetbalsport hoog te houden, hun beslissingen zullen nemen. Daarmee zal de voetbalsport gediend zijn! Er is een groote halve wedstrijd gespeeld en daarvan mag gezegd worden, dat er goed gespeeld is. Van weerszijden werd goed spel te zien gegeven en de beide partijen waren aan elkaar gewaagd. Toekomstvoorspellingen doen is, gezien den stand van zaken, op dit moment niet ge- wenscht. Het is niet te hopen, dat dit het einde van het eerste-klasserschap van Middelburg is. Mocht dit het geval zijn, dan is het wel een zeer roemloos einde.
Zeelandia en H.K.I. bevochten een overwinmng op resp. De Zeeuwen en Axel. Hierdoor is een beslissingswedstrijd tusschen Zeelandia en H.K.I. noodzakelijk geworden. Verschillende malen hebben in deze promotie-competitie onze berekeningen en die van anderen gefaald. De praktijk heeft telkens weer een streep gehaald door de theoretische beschouwingen en daarom zullen we ditmaal volstaan met Zeelandia onze beste wenschen in den laatsten spannenden kamp aan te bieden en de hoop uit te spreken, dat het aantal Zeeuwsche tweede-klassers met één verminderd wordt.
Het eerste athletiekgebeuren is achter den rug. Wilhelmina hield j.l. Zaterdag haar door de K.N.A.U. verboden wedstrijden, onder auspiciën van het K.N.G.V. Ondanks het ontbreken van K.N.A.U.-athleten was het een aardige wedstrijd, waarbij weliswaar op .verschillende punten de prestaties aan den lagen kant waren, maar waarbij toch bewezen is, dat men ondanks de tegenwerking van de zijde van de K.N.A.U. in staat is een wedstrijd te organiseeren. Er zijn b.v. op vèrspringen zeer goede prestaties geleverd en op eenige andere nummers zijn ook wel krachten naar voren gekomen, die voor de toekomst iets beloven. Wie goed uitgekeken heeft, moet tot de overtuiging gekomen zijn, dat door eendrachtig samenwerken in Zeeland iets te bereiken is. Door op te treden, zooals de K.N.A.U. in dit geval gedaan heeft, speelt zij met Zeeland en in dit geval met vuur.
Het is jammer voor de athleten, die niet te veel van wedstrijden kunnen profiteeren, dat zij voor een groot gedeelte niet mochten deelnemen. Zeelands beste athleten stonden aan het lijntje toe te kijken en wij kunnen ons hun verbitterde stemming, nu zij terwille van eenige formaliteiten waren uitgesloten, indenken.