DE BEVELANDSCHE WEEK

P. Oosterbaan; vergrooting der Goessche Ambachtsschool in uitzicht gesteld; een belangrijk werk; Vreemdelingenverkeer in de Bevelanden; over een wijziging van den treinenloop.

Het Christelijke verenigingsleven te Goes heeft een gevoelig verlies geleden door het onverwachte overlijden van den heer P. Oosterbaan, die den laatsten tijd in Bad Kissingen verblijf hield, om genezing te vinden. De 50-jarig was een hard werker, een man van de daad, een stuwkracht voor de richting welke hij was toegedaan. In tal van vereenigingen vervulde hij bestuursfuncties, ook maakte hij eenige jaren deel uit van den gemeenteraad. Zaterdag j.l. is het stoffelijk overschot van den heer Oosterbaan te Goes ter aarde besteld, en bij de geopende groeve is menig waardeerend woord over de verdiensten van den heer Oosterbaan gesproken. De plaats, door zijn heengaan in tal van instellingen en vereenigingen open gekomen, zal moeilijk zijn aan te vullen.

x

Nu ik dit overzicht schrijf staat de Paaschvacantie voor de deur. Aan de diverse eindlessen van allerlei scholen is dit te bemerken. In Goes was ik tegenwoordig bij de traditioneele "bijeenkomsten met genoodigden" van den landbouwwintercursus en van de ambachtsschool, die ieder jaar hetzelfde verloop hebben. Het zou dus niet de moeite van het vermelden waard geweest zijn als op de bijeenkomst in de ambachtsschool niet een belangrijke mededeeling was gedaan. De voorzitter van de vereniging "De Ambachtsschool" zei, dat men reeds enkele jaren met de ruimte in de school had getobd. Geregeld moesten leerlingen geweigerd worden. Thans is men zoover, dat vergrooting van het gebouw in 1928 tegemoet gezien kan worden.

Deze mededeeling is zeer verblijdend. Meer en meer wordt op het platteland de waarde van een goede geleiding van den ambachtsman ingezien. De Goesche ambachtsschool is in trek gekomen, het plaatsgebrek stuurde de goede bedoelingen der ouders in de war.

x

Blijkens de begrooting van het polderschap "De breede Watering bewesten Ierseke", staat er dit jaar een belangrijk werk uitgevoerd te worden. Men is voornemens den Schoorsche zeedijk van de Biezelingsche Ham tot Hansweert, dus over een lengte van plm. 2600 meter te verhoogen met een muur van gewapend beton. In totaal bedragen de kosten f 34.000. In dit polderlichaam is nog steeds niet vervuld de vacature, ontstaan door het overlijden van den hoofdopzichter den heer De Looff. Na eenige maanden is thans eindelijk een vacature opgemaakt, die enkel de namen bevat van vreemde personen. Een aantal ingelanden schijnen hiermede niet bijster ingenomen, omdat men liever een opzichter van het waterschap bevorderd zou zien en door niet-aanvulling van de daardoor openvallende plaats een belangrijke bezuiniging zou wenschen. Op de vergadering van ingelanden zal deze kwestie wel breedvoerig behandeld worden. We vinden breedvoerigheid daar zoo langzamerhand al heel gewoon.

x

De vereeniging tot bevordering van vreemdeling-verkeer op Zuid-Beveland, heeft haar jaarvergadering gehouden. Geconstateerd werd dat het ledenaantal af-, het vreemdelingenbezoek toenemende is. Algemeen was men de meening toegedaan, dat dit jaar een propaganda-avond georganiseerd diende te worden, ten einde leden te werven. Zonder veel leden kan een vereeniging, die ieder jaar heel wat aan propaganda moet uitgeven, nu eenmaal niet bestaan. Het idee van een attractie-avond is niet kwaad. Over het algemeen doen de Bevelandsche vereenigingen te weinig op dit gebied. Reclame maken en een zaak in het midden der belangstelling brengen, verstaat men hier nog niet zoo bijster. Al doende leert men.

x

Als 15 Mei de zomerdienst bij de spoorwegen ingevoerd wordt, zal de treinverbinding met Holland en omgekeerd eenige verandering ondergaan, die een verbetering is. Enkele sneltreinen worden stoptreinen, terwijl eenige stoptrein, sneltreinen worden. Ook voor Zeeuwsch-Vlaanderen en voor Schouwen is de wijziging een aanwinst.

A. M. D.

DE KALENDER DER NOORDGROEP

"Prins Frederik Hendrik's" groote plannen; over nuttige instellingen; kleurenpracht; een schaak-jubileum; een stukje geschiedenis.

De schietvereeniging "Prins Frederik Hendrik" te Zierikzee koestert, ter herdenking van haar 20 jaar bestaan, dezen zomer, groote plannen. In samenwerking met de afdeeling Schouwen-Duiveland van den Vrijw. Landstorm, wil ze in de Pinksterweek een nationale en provinciale schietwedstrijd organiseeren, waartoe alle schietverenigingen, landstormafdeelingen en burgerwachten zullen worden uitgenoodigd.

Bereids mocht het bestuur der jubileerende vereeniging van verschillende autoriteiten en vooraanstaande burgers de toezegging ontvangen voor medewerking en het schenken van kunstvoorwerpen voor dezen grootsch opgezetten kamp.

x

Op het nut van Groene Kruis-afdeelingen ten plattelande, mochten we hier reeds vroeger de aandacht der lezers vestigen. Het nut van de afdeeling van 't Centraal Genootschap voor kinder- en vacantiekolonies is zeer zeker evenmin gering. Niet overal heeft men echter zoo'n afdeeling, maar dat is te ondervangen, door een dergelijke afdeeling in 't leven te roepen als onderafdeling eener Groene Kruisvereeniging, zooals onlangs te Elkerzee geschiedde. Slechts zulke patientjes, van 6-14 jaar, komen voor uitzending naar een vacantiekolonie in aanmerking, die bij verwaarloozing der noodige voorzorgsmaatregelen door de gevreesde volksziekte - de t. b. c. - zouden kunnen worden aangetast.

x

Westenschouwen trekt langzamerhand haar lentekleed weer aan. Nu sneeuwklokjes en crocussen uitgebloeid zijn, beginnen de narcissen in bloei te komen, reeds staan enkele velden in volle kleurenpracht. Weldra komt de tijd voor tulpen en irissen, van welke laatste bolgewassen nog groote partijen zijn uitgepoot. Een en ander maakt deze streek nog aantrekkelijker voor eilandbewoner en vreemdeling.

x

Ter gelegenheid van 't vijftienjariq bestaan der schaakclub "Zierikzee", werd onlangs voor leden en genoodigden een feestelijke clubavond gehouden. De heer Addinks uit Amsterdam, hoofd-klassespeler, speelde bij die gelegenheid een blinde partij tegen een der leden, welke bovendien de vrijheid kreeg andere leden te consulteeren. Hoewel de heer Addinks in de 29ste zet de partij verloor, was deze partij toch een prestatie, die aller bewondering afdwong. Binnenkort zal genoemde heer nog een simultaanpartij geven.

x

Honderd vijf en zeventig jaar geleden was Zierikzee een plaats van veel grooter beteekenis dan thans. Na Middelburg, de tweede in grootte en bevolking in Zeeland, het centrum be-oosten Schelde, sterk van macht in de Staten van deze provincie, kon men Zierikzee in 1750 een welvarende, bloeiende plaats noemen. Het aantal inwoners bedroeg toenmaals 10 à 11 duizend. Handel en verkeer bloeiden, hetgeen tot gevolg had, dat de beurtvaart, de breede beurt en de beurtschippers geregeld vracht hadden, wat een 70-tal schepen eischte. Onder de leden van het St. Anna of Schippersgilde, namen dan ook de beurtlieden en ruime plaats in, en het geheim, dat hunne bedrijven in sommige families erfelijk waren. Deze maand is 't 175 jaar geleden, dat de eerste der familie Ribbens een vasten beurtdient te Zierikzee bekwam. Anthony Ribbens, geb. te Leur in 1719, kan als de stichter worden aangemerkt van de beurtvaart, die nog heden ten dage door de familie Ribbens wordt uitgeoefend. Wil men het tijdsverloop van die 175 jaren in drieën verdeden, dan zou men kunnen spreken van zeildienst tusschen 1752-1847, van stoomvaartdienst tusschen 1847-1919 en van motordienst van 1919 tot op heden. De motorvrachtdienst Zierikzee-Rotterdam Amsterdam wordt onderhouden door drie flinke motorbooten, welke de naam voeren van "Koophandel".

M. S. P.

DE WEEK OP WALCHEREN

Werken voor het presentiegeld; een belangrijke Maandagmiddag in den Middelbugschen Raad; over opheffing van een openbare school en over een klokkenkwestie; luchtkasteelen en scheepsbouw.

De Middelburgsche Raadsleden hadden het in de verkiezingsweek niet gemakkelijk. De Burgemeester is er absoluut niet van gediend het Raadslidmaatschap tot een sinecure te maken. Er moet voor het presentiegeld, dat de leden voor het bijwonen der Raadsvergaderingen ontvangen en den maaltijd, waaraan de leden van stembureaux zich te goed mogen doen, gewerkt worden. Wie niet werkt, zal niet eten en ook niet verdienen!

Op Maandag 4 April vergaderde de gemeenteraad van twee tot zes uur en Woensdag 6 April moesten de meeste Raadsleden op het hun aangewezen stembureau zoo ongeveer het wijzertje rond doorbrengen.

Of die Woensdag voor hen buitengewoon belangrijk was, weet ik niet. Maar de Maandagmiddag was het wel. Toen behandelde de Middelburgsche gemeenteraad een tweetal kwesties, die voor de stad van groote beteekenis waren, maar waarvan er een ook het belang van het platteland raakte.

In den regel zien de Middelburgers met een vrij groote mate van zelfingenomenheid neer op de "boertjes van buiten". Maar ditmaal wil de stad wel eens zorgen, dat de dorpen wat meer en beter verlicht worden.

Nu, dat is wel noodig ook. Tijdens den oorlog ontstonden op enkele Walchersche dorpjes van die z.g.n. noodcentrales, die gedurende de wintermaanden de ingezetenen tijdens enkele uren des avonds - vooral niet te laat in den avond - van electrisch licht voorzien. De meeste van die noodcentrales konden het om technische en financieele rederen niet uithouden. Alleen Domburg heeft nog in wat primitieven vorm een eigen centrale, maar wil heel graag van Middelburg stroom betrekken. Ook het zich sterk uitbreidende en aan Middelburg vastgroeiende St. Laurens kwam met een gelijk verzoek tot Middelburg.

Zoo is de zaak van de electrificatie van het platteland aan 't rollen gegaan. Maar het stond Middelburg niet vrij, om zelfstandig zaken te doen met die beide dorpen. Zooals men weet, is er altijd nog het Statenbesluit, volgens hetwelk de electrificatie van Zeeland alleen door of met goedvinden van de P. Z. E. M. mag geschieden.

De P. Z. E. M. - of wil men het college van Ged. Staten - werd dus in de zaak gekend. Nu is het een publiek geheim - in de openbare Raadsvergadering is het zelfs openlijk door enkele Middelburgsche Raadsleden gezegd, dat het platteland van Walcheren eigenlijk een streek was, waar de P. Z. E. M. niet al te best raad mee wist.

Het heeft recht om geholpen te worden, want technische mogelijkheden zijn hier niet te overwinnen: op het eiland staat een flinke centrale. Maar er zijn financieele bezwaren. Er zijn gegronde redenen, om aan te nemen, dat het aantal aansluitingen niet zoo bijzonder groot zal zijn. De kommen der dorpen zijn niet overal groot. De dorpen danken hun inwonertal voor een deel aan de verspreid liggende boerderijen. De Walchersche boeren zijn wat conservatiever dan de Zuid-Bevelandsche en Zeewsch-Vlaamsche en het is, daarom niet te verwachten, dat er hier veel electro-motoren op de boerderijen zullen werken. Ook moet een Walchersche boer - een deel der jongere generatie uitgezonderd - niet veel van electrisch licht in huis en schuur hebben.

Het eind van de onderhandelingen was dan, dat Ged. Staten aan B. en W. van Middelburg verzochten, niet alleen Domburg en St. Laurens, maar geheel het omliggende platteland van stroom te voorzien.

De Raad heeft hiertoe in principe zich wel bereid verklaard, maar heeft zich volkomen vrijheid van handelen voorbehouden, als straks de definitieve voorwaarden ter tafel komen. Hij voelde er niets voor, als philantropische instelling beschouwd te worden en wil voor zijn arbeid in casu de electrificatie der dorpen, niet overdreven maar billijk betaald worden en gevrijwaard blijven tegen allerlei onaangename verrassingen. We hooren er dus later nog wel meer van.

Een verstandig besluit!

x

De tweede kwestie betrof de opheffing van een openbare school. Het is hier eigenlijk een conflict tusschen de Raadsmeerderheid eenerzijds en de meerderheid van B. en W., de onderwijsinspectie en Ged. Staten anderzijds.

De laatstgenoemde colleges en autoriteiten betoogen, dat het aantal leerlingen der openbare scholen te Middelburg langzaam aan daalt en dat daarom school B dient opgeheven te worden, wil de gemeente niet komen tot groote onverplichte uitgaven voor het onderwijs. De Raadsmeerderheid ontkent dien gestadigen achteruitgang, maar spreekt van schommelingen in 't leerlingental en weigert bedoelde school op te heffen.

Hooger beroep bij de Kroon is nu aangeteekend. Tot in hoogste instantie zal de strijd dus worden gestreden.

x

In Serooskerke heeft men weer een andere kwestie bij den kop genomen en als dit voorbeeld door andere dorpsgemeenteraden zal worden nagevolgd, voorzie ik nog een fellen kerkelijken strijd.

Toen in de vorige eeuw door Afscheiding en Doleantie een deel der leden de Ned. Herv. Kerk verliet, zijn - vooral omstreeks 1886 - om de kerkelijke goederen tal van processen gevoerd, die echter alle ten voordeele van de Ned. Herv. Kerk uitvielen. De Gereformeerden moesten zelf voor kerken en financiën zorgen.

Nu heeft men echter in Serooskerke's gemeenteraad de opmerking gemaakt, dat het toch niet billijk is, dat de klok, die opgesteld is in den toren, die beide eigendom der burgerlijke gemeente zijn, alleen luidt bij het aangaan der Ned. Herv. Kerk. Als de klok der gemeente des Zondags moet luiden, dan voor beide kerken!

Natuurlijk hebben we hier met een gewoonte van eeuwen her te doen, ontstaan in een tijd, toen er slechts èèn kerk, n.l. een staatskerk was. En de vroede vaderen van Serooskerke bepaalden, dat daarin maar eens verandering moest komen. De klok zal voortaan voor beide kerken geluid worden, zoo werd bepaald met de stemmen der Herv. Raadsleden tegen en Ged. Staten keurden dit besluit goed.

Waar deze toestand op meerdere Walchersche dorpen bestaat, ben ik werkelijk nieuwsgierig, of andere gemeenteraden ook een dergelijk besluit zullen nemen.

x

Gaat de Kamer van Koophandel luchtkasteelen bouwen? Zeker weet ik het niet, maar een ongekend optimisme ten, opzichte van het toekomstige internationale verkeer door onze provincie, is haar toch niet vreemd geweest, toen zij sprak van een ferry-dienst van Vlissingen op Engeland, zelfs van een ferry-boot naar Breskens, aansluitende op een spoorlijn over Oostburg, Axel en Hulst naar Antwerpen met aftakkingen naar Brugge, Gent en Walsoorden. Een groote verkeersweg vanaf den rijksweg te Nieuw en St. Joosland over Welzinge naar de aanlegplaats der ferry-boot (in den N. W. hoek van de Nieuwe Vlissingsche haven) zou dan ook al noodig zijn.

Reuzen plannen! Zou er van de zijde van de spoorwegen en den waterstaat en in scheepvaartkringen serieuze belangstelling voor zijn?

x

Van de werf der Kon. Maatschappij "de Schelde" te Vlissingen, is enkele weken geleden het dubbelschroefmotorschip "Sibajak", bestemd voor passagiers-, mail- en goederenvervoer naar Oost-Indië, met goed gevolg te water gelaten.

Op de vrijgekomen helling is men reeds weer begonnen de kiel te leggen voor een motor-vrachtschip "Kota-Baroe", waarvan de bouw, evenals van het vorige, is opgedragen door de Rotterdamsche Lloyd.

"De Schelde" heeft dus momenteel niet over gebrek aan werk te klagen. Waar ook de laatste maanden de loonen der arbeiders wat zijn verbeterd, mogen ook deze, zij het natuurlijk in bescheiden mate, ook in dezen voorspoed deelen.

De A.

Op onze vorige fotopagina werd abusievelijk de

molen van Vrouwepolder in Zoutelande geplaatst.

DE WEEK IN ZEEUWSCH-VLAANDEREN

Een belangrijke rede; bestrijding der werkloosheid in Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen; "De Doodende Straal" te Aardenburg.

De dezer dagen door den voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Zeeuwsch-Vlaanderen, de heer J. v. Rompu, ter algemeene vergadering te Terneuzen, gehouden openingsrede, bood een zeer interessanten kijk op den economischen en industrieelen toestand in ons landje, gedurende het verloopen jaar.

Tusschen den hier bedoelden toestand en dien over 1925, constateerde de heer v. Rompu slechts een zeer schamel verschil, noemenswaardige verbeteringen zijn uitgebleven, men kan eigenlijk spreken van een stilstand, hetgeen zooveel als achteruitgang beteekent. Meerdere bezwaren komen samen op één punt, n.l. den buitenlandschen druk. Bijv. de klachten betreffende de weinig gunstige verhoudingen van onzen industrie met betrekking tot de toepassing der sociale wetten in Nederland tegenover die in het buitenland, zijn gebleven. 'n Massa buitenlandsche overproductie wordt onze grenzen over gevoerd. Zoodoende komt onze eigen nijverheid in 't gedrang, en met de niet te onderschatten jaarlijksche aanwas onzer bevolking wordt zulks oorzaak van de immer toenemende werkloosheid.

Spr. wil niet beweren, dat ons land zijn vrijhandelstelsel zou moeten prijsgeven, maar toch dient men zich, meer dan voorheen, de vraag te stellen: moet onze regeering niet naar middelen van tegenweer gaan omzien ?

Van concurrentie uit het buitenland, die vermindering van werkgelegenheid tengevolge had, kan spr. ook in het gebied van de Zeeuwsch-Vlaamsche Kamer spreken. Men zie eens naar de vlasbewerking, die voor enkele jaren nog bloeide en aan velen brood schonk, doch momenteel zoo goed als ten onder is gegaan! Ook gedurende de laatste campagne der suikerfabriek ken heeft men zooiets kunnen waarnemen. De korte, onvoordeelige campagne 1926, was het gevolg van Franschen invloed.

Na bovenstaande uiteenzetting trad spr. meer in bizonderheden. Zoo besprak hij o.a. het drukker worden van het havenbedrijf. Ze is niet enkel te danken geweest aan de mijnwerkersstaking in Engeland, maar bovenal aan den uitvoer van steen door de N.V. "De Hoop". Wat de toekomst voor het havenbedrijf brengen zal is nog een open vraagstuk.

Bij aanneming van het (nu verworpen) Nederlandsch-Belgische Verdrag, zou, volgens de heer v. Rompu, (die overigens aanneming in den toenmaligen vorm zoowel uit gewestelijk als uit nationaal oogpunt niet wenschelijk achtte) de zeevaart voor Terneuzen weer een breeder vooruitzicht zijn geopend geworden.

De berichten aangaande de te Breskens gevestigde fabrieken van biscuits en suikerwerken (i.c. firma Van Melle), blijven nog steeds gunstig. Dit kan echter, over 't geheel, niet gezegd worden van de kleinere bedrijven, want daar heerscht "stilstand". Plaatselijke omstandigheden zijn daarbij dikwijls van invloed, doch deze kunnen niet gelden als algemeen verschijnsel. Wel is het jaar '26 met hoop begonnen, maar de dalende valuta eenige maanden later, die de inwoners, van Zeeuwsch-Vlaanderen over de grens lokte, heeft den omzet in ons gewest jammerlijk doen inzinken. Eenige verandering ten goede bracht ten slotte de stabillisatie van de frank. Een nieuw euvel voor den neringdoenden middenstand is de inkrimping der koopkracht van de arbeiders, vanwege de werkloosheid. In 1926 bedroeg het aantal werkloozen in Zeeuwsch-Vlaanderen 2000.

De landbouwers, ofschoon voor hen de vooruitzichten in den beginne niet zoo florissant konden worden geheeten, hebben tenslotte geen reden van klagen gehad. Goede prijzen werden besteed voor erwten en zaden; tamelijke prijzen voor aardappelen en graan. Suikerbieten waren minder den tevoren verbouwd. Er bestond dit jaar een drukken handel naar Frankrijk (aardappelen).

De Zeeuwsch-Vlaamsche Tramlijnen ondervonden, wat het goederenvervoer belangt, natuurlijk ook den invloed van den verminderden bietenteelt. Toch werden, door het aanzienlijk personenvervoer bijv., nog tamelijke resultaten verkregen,

Met betrekking tot den Ferry-dienst tusschen Breskens en Vlissingen, zeide spr., het aangenaam te hebben gevonden te vernemen, dat aangevangen is met het maken van nieuwe aanlegplaatsen, zoowel in Breskens als in Vlissingen. De Ferry-boot is in aanbouw op de scheepswerf van J. en K. Smit, te Krimpen a. d. Lek. Het vaartuig zal tegen Juni gereed zijn en ingericht wezen voor het vervoer van 20 auto's en 1000 passagiers. Twee dieselmotoren van 500 E.P.K. zullen de boot, die zal voorzien zijn van vier schroeven en een voor- en achterroer, voortstuwen.

x

Te Hulst is een vergadering gehouden van den Bedrijfsraad van den N. C. B. met de burgemeesters van Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen, teneinde de middelen ter beperking der werkloosheid (in O.-Z.-Vl.) te bespreken. De vergadering achtte vlasverbouw en vlasbewerking uitstekende middelen tot werkverruiming. Daarom werd een commissie, bestaande uit de burgemeesters van Ter-Neuzen, Hulst, St. Jansteen, Boschkapelle en Graauw en dhr. J. A. Salman uit Haarlem, samengesteld, die onderzoek doen zal naar den omzet in de vlasindustrie. Daarna zal omtrent de eventueel te verleenen toeslagen een begrooting worden opgemaakt. Ook hoopt de commissie de aanneming van buitenlandsche werkkrachten te kunnen verminderen.

Van harte veel succes!

x

Waarschijnlijk zullen de meesten onder onze lezers zich het eigenaardige "brief-geval" te Aardenburg nog wel herinneren. Ter opfrissching van sommiger geheugen echter, deel ik hier nog even mede, dat bedoelde brief was: een ingezonden stuk over de Aardenburgsche Gasthuiskwestie, dat men, hoewel door Wethouder De Wispelaere onderteekend, door den burgemeester-zelf geschreven meende - en beaamde trouwens het onderzoek door enkele schriftkundigen niet ten volle dit vermoeden?

Doch burgemeester Overmaat kwam hartstochtelijk tegen deze beschuldiging op en zeide eenmaal met afdoende bewijzen van onschuld op de proppen te zullen komen.

Thans heeft burgemeester Overmaat "de doodende straal" afgezonden. Tenminste, het lijkt er angstwekkend naar. Want in een onzer gewestelijke bladen troffen wij een ingezonden stuk aan van den Aardenburgschen burgervader, waarin de heeren H. W. Alberti uit Maassluis en P. Trima uit Hilversum, "beiden gerechtelijk deskundige, laatstgenoemde tevens Directeur der Model Politievakschool", verklaren, dat 't gelaakte schrijven "niet geschreven kan zijn door den heer Th. M. Overmaat, burgemeester der gemeente Aardenburg", en verder, dat zij het rapport der vorige deskundigen "als ondeskundig qualificeeren"!

- Wedden, zei mij gisteren een vriend, toen ik hem de nieuwe deskundige verklaring voorgelezen had, - wedden, dat burgemeester Overmaat ten opzichte van zijn beschuldigers denkt: "Errare humanum est. . . . "?

Ik zweeg, duwde hem onder den neus 's heeren Overmaat's onderschrift, waarin deze zegt: "te kunnen blijven bij het vroeger door hem geschrevene, n.l. "dat de Middelburgsche rechtbank verstandig zal doen zich met bekwamen spoed van andere schriftkundige experts te voorzien."

- Oei-oeioei!. . zei mijn vriend.

v. d. E.

DE VROUW AAN HET WOORD

Onze Paaschtafel.

Fleurig moet die zijn, onze Paaschtafel, met alle kleuren waarmee de natuur zich op het opstandingsfeest tooit.

Natuurlijk dekt u met een van die aardige tafellakens met gekleurden rand. Laten we aannemen, dat de rand van zacht-geel is en de vingerdoekjes hetzelfde randje hebben.

De eieren heeft u een kleurtje gegeven, hetzij smalle banden van lichtblauw en zacht-groen (de hemel en het malsche gras) of wel met kleine bloempjes beschilderd, vergeet-mij-nietjes en primula's.

Voor ieder bord staat zoo'n ei in een dopje.

Een kanten of geborduurde looper, in ieder geval een die doorschijnt, heeft u over het tafellaken gelegd, maar eerst deed u er het gele vloeipapier onder, of satinet, in ieder geval iets, dat mooi doorschijnt. Nu plaatst u als middenstuk een groote drijfschaal op tafel, gevuld met primula's en frissche varens of ander groen blad.

En - o, dit moogt u niet vergeten u maakt gezellige kleine schaapjes van boter, met een beetje handigheid weet u wel zoo'n diertje te kneden. U geeft het krenten als oogjes, boven op het kopje een palmtakje en een zacht-geel lintje om den hals.

Zoo'n schaal met boter-schaapjes brengt ineens de stemming op uw tafel en als grootmoeder en -vader aanzitten, dan zal het zijn, of ze een liedje uit lang vervlogen tijden hooren.

Nu siert u de tafel nog op met ranken van groen, waartusschen u de primula's schikt, zet in ieders bereik het heerlijke krentenbrood en.... uw Paaschtafel zal een succes zijn.

Voor de kinderen kunt u, alweer met wat handigheid en geduld, grappige Paasch-eieren maken, die ze niet kapot mogen slaan en die u naderhand vervangt door "echte" eieren.

U neemt daartoe een versch ei, waar u heel voorzichtig aan beide uiteinden met de punt van een schaar een klein gaatje in prikt. Nu blaast u het leeg en spoelt den dop met lauw water geheel schoon.

Nadat u die goed heeft laten drogen, duwt U, alweer heel voorzichtig, eenige hagelkorreltjes, en heel kleine stukjes lak door één der openingen,

Nu gaat u van het ei een kikker maken en verft u het groen, teekent er met 0ost-Indische inkt den kop en de pooten op.

Een draadje wol, vastgelijmd, vormt den staart.

Nu plaatst u het ei op een verguld kurkschijfje en lijmt het er stevig op.

Pas nu op! U zet het ei op een matig verwarmde kachel of op een warme pan. Nu wordt de lak week en gaat aan de looden korreltjes kleven en vormt zoodoende aan den binnenkant een vastklevend geheel. Allerlei grappige eieren kunt u op die manier maken, oude vrouwtjes, clowns, poesenbeesten, etc.

Grappig is ook een ouderwetsche "Palmpaschen" voor de kinderen te maken. Op sommige kleine plaatsen van ons land loopen de dorpskinderen er op Palm-Zondag nog mee. Het is een withouten stok, waaraan krentenbroodjes, sinaasappelen en vijgen geregen worden. Dunne zijstokjes, die er aan vastgelijmd worden, prijken met kleine vlaggetjes.

Bovenop den stok zit parmantig een speelgoedbeestje, een kippetje of haantje.

Verder knipt u nog papieren molentjes, die u met een speld aan de zij-stokjes prikt en die vroolijk in den wind kunnen draaien.

U zult eens zien hoe aardig uw kinderen dit oude gebruik vinden en als ze er dan nog bij zingen:

Palm, Palmpaschen,

De koetjes die gaan grazen,

De schaapjes in de wei,

Als 't Paasch is krijgen we een ei!

dan zal de goede, oude tijd herleven.

E. B. B.

TREFFERS EN POEDELS

Stembus.

Stemlokaal, bekende zaken,

stedelijk groen tafellaken,

ettelijke vroede vaders,

geen debatten in hun aders. -

Rood offreert Rechts, moppen tappend,

elkaars aardigheden snappend,

vet of 't èchte vrienden waren

dubbeltjes (geen klap-)sigaren.

Drommen kiezers, binnenkomend,

lachend - stil - kwaadaardig - schromend.

Oude zieltjes, kippig glurend,

vreemd hun stembiljet beturend;

zakenmannen, forsche stappen;

Nurks: "dat zal ik nou eens lappen";

knap jong vrouwtje, wat bewogen,

stemcommissie schuine oogen;

halflam oudje, heb erbarmen,

hangt in dochter's sterke armen;

'n candidaatsvrouw, die haar stem geeft,

ieder voelt, dat z'em aan hèm geeft,

'n blinde jongen, schuivend-schrijden,

aller oogen medelijden,

'n vriend helpt stemmen, zeer gewillig,

uitslag stemming: onverschillig;

viesgemande kwebbelvrouwen,

die vóór koffie stembus houwen;

Vader, Moeder met hun beiden,

voorhoofdrimpels door veel lijden,

menschen die door 't leven vechten,

wélverdiende stembusrechten. -

......................................

Stembus, mooie plaats voor velen

die in 't leven veel verschelen. -

Bazen, knechten, dames, booien,

rijken, leelijken en mooien

hebben zonder standenhinder

één rantsoen: niets meer, niets minder,

zoo monteeren Zeeland's zaten

hun provinciale staten. -

WILLEM TELL II.

............................

Gij zijt nu vrouw...

Uit: De Terugkeer.

Gij zijt nu vrouw. Ik weet uw goede handen

in mijn handen zijn.

Haar rustige streeling koelt het woel'ge branden

der scherpe pijn.

Gij zijt nu vrouw. Ik weet uw diepe oogen

in mijne oogen zijn,

Mijn moegezworven ziel staat vreemd doortogen

van hunnen schijn,

Gij zijt nu vrouw. 'k Heb u mijn brood gebroken;

'k schonk u mijn goudsten wijn;

ik heb voor u de waak der lamp ontstoken.

Ge zijt thans mijn.

Het is de stonde, dat de luidste droomen

voorgoed verglij'n,

Gij zijt nu vrouw. Ik wist uw eind'lijk komen

Als gij zoudt vrouwe zijn.

JAN H. EEKHOUT.

IK WEET NIET... MAAR...

.... het komt me voor, dat ik de vorige week toevallig, een ontdekking heb gedaan (waren de grootste ontdekkingen niet altijd het product van toevalligheden?) die ik niet onder me mag houden.

Zit, hoort toe en overdenkt het geval.

Er wordt in breeden kring geklaagd over een tekort aan altruïsme, over de onrustbarende vermeerdering van het egoïsme, de geheele wereld is het er roerend over eens dat de naastenliefde, de liefde van mensch tot mensch in het gedrang gekomen is. Men eischt het recht op zich uit te leven, de sterkte van geest ramt den zwakken broeder, de gemeenschap vertoont groote overeenkomst met een club athleten die in den kamp naar de eindstreep lak hebben aan alle wedstrijdvoorschriften. Men trapt om te voorkomen dat men getrapt wordt, het individu baant zich een weg door het leven.

Iedereen is van het tekort aan menschenliefde overtuigd, iedereen weet dat dit de groote belemmering voor de ideale samenleving vormt, iedereen acht het hoog nodig dat zijn buurman zich gaat beteren, en dat de menschenliefde naarstig beoefend wordt.

Doch thans ter zake, d.w.z. naar mijn ontdekking, die de vorige week Woensdag op eigen bodem geschiedde, In de morgenuren van dezen gedenkwaardigen dag reeds viel het me op, dat de menschheid er "bijzonder" uitzag hoe precies zou ik niet kunnen zeggen. Men groette elkaar vriendelijker dan men pleegt te doen, diverse, anders bijna ongenaakbare personen die officieele functies bekleeden, hadden om den mond den lieflijken minzamen glimlach, in de oogen de vriendelijk tegemoetkomende glans welke op de apostelen-schilderijen voor al het andere de aandacht trekken. Vóór de koffie al kreeg ik de gewaarwording, dat er een sfeer van lieflijke en wijde verbroedering in de straten stond. Nog sterker kwam dit in den middag tot uiting, gebrekkigen en ouden van dagen zag ik door blijmoedige en sterke jonge menschen leiden, auto's stopten om vermoeide voetgangers gratis te vervoeren, de uitnoodiging daartoe klonk als een groet van een gelouterd, zich opofferend mensch, hetgeen me tranen in de oogen perste. Gespierde knapen ondersteunden grijsaards, struische dochters liepen hand in hand met aarzelend en moeizaam strompelende vrouwtjes, haar met oneindig lief gebaar wijzend op de moeilijkheden van den weg.

De menschenliefde heerschte, de lang begeerde, vurig verbeide goedheid van den mensch jegens den mensch was over ons gedaald, het leven glimlachte, de mildheid straalde van de aangezichten, alle ijverzucht, boosheid en hardheid was verre....

De kiezer werd naar de stembus geleid.

Dit ziende en overdenkende flitste het geniale licht van den ontdekker van groote dingen in me, en twee seconden later kon ik constateeren, de wereld den weg naar de ideale samenleving te zullen toonen.

We moeten de verkiezingen permanent maken. Met de permanente verkiezing keert de matelooze menschenliefde weer, die de volkenbond en, duizend ontwapenings-commissies tevergeefs trachten te interneeren. Tevergeefs, omdat zij niet met het begin beginnen.

Laat ons iederen dag kiezen en de wereld wordt van morgen af een paradijs op aarde.

Overdenkt het geval !

EGO, (die veel tekort komt).

ZIE!

Zie naar de aarde, zie naar de luchten,

Zie naar der voog'len spelende vluchten,

Zie!

Zie hoe de bosschen, weiden en velden

Allen de komste der Lente vermelden,

Zie!

Is het nog schuchter, 't is mij genoeg,

't Klinkt er ten avond en juicht er zoo vroeg,

Zie!

Zie, hoe 't flikkert en fonkelend glanst

in duinen en dreven door zonlicht omkranst,

Zie!

Zie naast uw voeten, zie rondom u,

wacht niet tot morgen, kom doe het nu,

Zie!

daar wordt het heerlijke wonder gewrocht

dat voor geen schatten kan worden gekocht,

Zie!

't Wonder dat spreekt van het schuchtere Leven

dat over alles haar blijdschap komt weven,

Zie!

de morgen der Lente breekt zich de baan

waar langs zij zelve eens zeeg'nend zal gaan!

M'burg. G. BUDDE.

HET JOURNAAL

VAN PHILEMON ZIJDEWIND

(gecondenseerd extract)

6 April. Een dag waardig om aangeteekend te worden met gulden letteren. Zenith. Hoogtepunten. Nieuwe wegen. Mijlpalen. Voel in mij rijpen het ware begrip van mijn beteekenis, als Zijn Majesteit de Kiezer. Gelukkig nog geen "ex" er voor. Ik keek naar Wybo en dacht aan Wieringen en Doorn met zachten weemoed. Stemmingsdag! Emoties doortrillen me. Voel me geestelijk groeien. Stijg in de achting van mijn gezin. Jossie heeft me hedenmorgen 'n half uur met stomme verbazing bekeken, toen hij van Liesbeth hoorde, dat ik kiezen mocht. Vreemde vreugde. Polsslag van den tijd, neven mijn manchetten. Bonzend hart onder oproepingskaart in linker binnenjaszak. Genot gerekt. Stem nooit eerder dan vijf minuten voor vijven. 't Lot van 't land in mijn mannenhand. Welk een voorrecht. Wat een waardigheid. Toch geen egoïst. Links en rechts, (onpartijdiger, is niet mogelijk op zoo'n dag) me verdienstelijk gemaakt.

Zag eerst tot groote ergernis, hoe bij de levensgroote beeldenaren van drie achtenswaardige en nobele candidaten, fine-fleur van hun fractie, die opgesteld waren bij 'n stembureau, een voddige vent, voortdurend: "de laatste mooien" riep.

Politie gealarmeerd. Gestreng onderzoek. Vergissing van mij. De kerel behoorde bij den sinaasappelenwagen, welke wat verder stond. Mijn figuur gered door sigarenkokervulling op te offeren.

Vijf voor vijf 't bureau willende binnentreden, toegang versperd door uittocht van een omvangrijke oude reumathische of lichtelijk verlamde oude dame, met 'n gevolg van vier partij-propagandisten, die haar met nukkige wenken, bemoedigende taal en helpende handen, over de drempel-hindernis probeerden te werken.

Tergend langzaam. Gekreun der kiezeres niet om aan te hooren. Heb me afgewend. Carillon, Vijf slagen. Doodsklok. Wischte zweet van 't voorhoofd. Bespeurde dat knieën tegen elkaar knikten. Anders nooit zoo vriendelijk. Zeker reactie op mijn somberheid. Wat zal ik thuis zeggen? Foei, foei!

7 April. Liesbeth heeft heden oproepingskaart in linkerbinnenjaszak gevonden. M'n hart klopt er niet minder om. Integendeel! Had er haar gisteravond voorgelogen. Pijnlijke bekentenissen. Booze woorden. Hard om aan te hooren. Maar ze had gelijk. Moest kaart vernietigd hebben. Enfin, zou later bij procesverbaal toch uitgekomen zijn. Nu heb ik 't alweer achter den rug.

8 April. Liesbeth sprak nog niet. Vind 't toch vervelend. Gek! Je went overal aan. Hedenmiddag, om de zaak weer in 't reine te brengen een parkiet voor Liesbeth gekocht. Bedacht onderweg dat kooi kapot was. Noodwoning geleend bij Krimp van Dulmen. Op straat lastig gevallen door kwajongens. Ze vroegen of ik vliegles genomen had.

Thuis ook al critiek. Wybo en Beppie grinnikten iets over de nieuwe vredesduif. Spotvogels! Jossie schreeuwde: "'n onrijpe kanarie...." maar Liesbeth sprak weer.

9 April. Liesbeth is weer goed. Heeft japon gekocht op 'n uitverkoop en voor mij 'n overhemd met ruitjes. Dadelijk aangetrokken. Wandeling gemaakt. Breeduitstra tegen gekomen. Keek naar m'n overhemd. Vroeg wie mij achter de tralies gezet had. Post-directeur wilde weten hoeveel jaar ik had gekregen en waarvoor. Wilde dat Liesbeth nog 'n poos kwaad gebleven was.

10 April. Heb bij ongeluk me laten ontvallen, waarom ik nieuw overhemd niet droeg. Liesbeth kwaad en ik mikpunt voor plagerijen. Beppie vroeg waarom ik uitgebroken was en of ik tot de zang- of siervogels behoorde. Wybo kletst over oud-Hollandsch-achitectonisch-picturaal-schoon van glas in lood en over 't nut van spiegelruitenverzekering. Heb balletjes opgeworpen over ruiling van artikelen, die niet tot genoegen waren. Hoongelach. Zal Sientje eens polsen en als die tegenstribbelt, ga ik zelf. Je moet flink zijn in 't leven. Savoir vivre!

11 April. Onaangenaam avontuur. Liep in de Lange Delft met een half pond maccaroni, die ik gekocht had om hoofd van Liesbeth weer in de muts te krijgen, toen, bij plotseling uitwijken voor vehikel, de zak op straat viel. Juist onder achterwiel verpletterd. Gezien door een agent. Moest mee naar 't politiebureau. Ernstig onderhoud met commissaris. Hij vreesde moeilijkheden met Italië, als 't uitlekte. Tenslotte overeengekomen, om telegram naar Mussolini te zenden, dat anti-fascistische betooging, niet mijn bedoeling was geweest.

12 April. Op soos heel den avond over verkiezingen gesproken. Griffier Dorias hield uitstekend pleidooi tegen algemeen kiesrecht. Hij heeft gelijk. Zooals 't nu is, kan 't best toe. Breeduitstra weer in de contra-mine. Sinds de vrouwen 'n stem hadden gekregen, zongen de dames-koortjes veel beter valsch. Griffier Dorias hem ernstig onder 'handen genomen voor spotzucht. Gaf Dorias gelijk; ook met 't oog op proces-verbaaltjes, waar ik voor vrees sinds Woensdag.

"Ons Zeeland" verhalen

Sodom en Gomorrah

door

ZADOK,

Teekening van W. KERSTEN

Oudejaarsavond,

De drie oude juffrouwen zitten rond de tafel en vieren feest op de puinhoopen van hun berekende huwelijkskansen.

Sodom en Gomorrah. Pooters en gepofte kastanjes, naar goed Zeeuwsch gebruik.

't Gesprek wankelt over de tafel.

Neen, geen wijn, Amélie! Papa dronk ook nooit wijn. Papa was arts. Neen, geen dokter, arts. Hij gebruikte nooit iets, Papa. Mama ook niet. Neen, mama ook niet. 'n Glaasje Malaga, somstijds, enkel als tonica.

De pooters drijven in plasjes gesmolten boter. En de kaarsjes, rond de pudding, bezwijmen een voor een.

Rond vloeipapier rond de lamp toovert een jeugdglans op de in verwachting verwelkte gezichten. Ze zien er goed uit.

Het licht flatteert heusch niet erg.

Ze zijn jong vanavond, nu, jong.... jeugdig toch zeker.

Hoe lang nu....

13 jaar.

7 jaar.

12 jaar.

Voorbij, voorbij, voorbij ....

De handen wriemelen nerveus onder de tafel.

Stilte.

Dan een blik op de klok. Hemel, vijf minuten over twaalf. Voorbij .... ongemerkt gepasseerd zooals hun geheele leven ongemerkt gepasseerd is.

Eventjes een omhelzen. Enkele tranen en een zenuwachtig lachen. Dan - pooters en kastanjes....

's Avonds in bed snijden de gedachten der drie ouwe juffrouwen elkaar in den top van eenzelfde pyramide.

Op den top zit de jonge dominé van de Oudejaarspreek.

Het valt licht, om in het nieuwe jaar luchtkasteelen te bouwen. Als altijd.

Want volgend Oudejaar is het toch weer - Sodom en Gomorrah. En - pooters met kastanjes.