DE ZEEUWSCHE WEEK

Nu het reisseizoen nadert! Over water en over land; met de "Zeeland" naar Engeland; met "Mandaad', naar de Ardennen.

Nu het reisseizoen in aantocht is, de blauwe luchten en de zon naar buiten lokken, willen we onze lezers, als reeds ook vroeger geschiedde, wijzen op enkele "mogelijkheden." Wellicht kunnen zij in de komende vacanties profijt trekken van eenige ervaringen, door schrijver dezer, nog niet zoo lang geleden, ondernomen.

Vooreerst is er dan de reis over het water, de aardige trip met de "Zeeland" naar Londen. Daartoe behoeft men zich slechts naar Vlissingen te begeven, het voor de meesten onzer dichtbije Vlissingen. Tegen een bedrag dat de f 30.- niet overschrijdt, verschaft men zich een retour-kaart voor de reis Holland-Londen.... Met behulp van een der snelle en luxieus-ingerichte "Zeeland"-stoomers steekt men het Kanaal over. De zeereis, die circa 6 uren duurt, is op zich zelf al een genot. Men geniet van het fraaie wolkenspel, van de voorbij-varende schepen, van het comfort aan boord, van het gezelschap. Tegen 9 uur in den avond bereikt men Londen, de metropolis, waarover we hier niet kunnen uitwijden. Men heeft zeer vele dagen den tijd alvorens het retourbiljet ongeldig is en op z'n gemak kan men dus de onnoemelijk vele bezienswaardigheden van de hoofdstad van Engeland en (desnoods) de omliggende plaatsen in oogenschouw nemen.

Den Hollander, die de Engelsche taal niet goed machtig is, verwijzen we naar het Bangor Hotel, waar de directie zoowel als de bedienden in onze eigen taal alle verlangde inlichtingen verstrekken.

Over het algemeen ziet men tegen een reis naar Engeland op (ook al wegens de duurte daar te lande, die erg meevalt) doch naar aanleiding van eigen ervaringen kunnen we haar zonder eenige reserve aanbevelen. Engeland en de Engelschen zijn zoo geheel anders dan het continent en zijn bewoners; een trip naar de "overzijde" brengt tal van ongedachte verrassingen. Daarom zal de bewoner van Zeeland, de meest nabije buur van Groot-Brittania, er goed aan doen, nu de vrije dagen in het overzichtelijke verschiet liggen, zijn gedachten aan dit rijk te wijden. De goedkoope reis houdt een trip over zee en over land in. Wat wil men meer?

x

Van Engeland naar.... de Ardennen. Veel over het laatste gehoord, zegt u. Kan kloppen. De Ardennen vormden steeds voor de Nederlanders een uitgezocht oord voor korte uitstapjes. De streek aanbevelen behoeven we niet meer. Iedereen heeft gehoord over Dinant en Namen, over het Maasdal, over Han sur Lesse met z'n machtig interessante grot. De gemiddelde Nederlander weet te vertellen van de grandiose vergezichten vanaf de boorden van de Meuse, van de bekoring die van dat gedeelte van België uitgaat.

Geen reis-beschrijving dus dezen keer, doch slechts een wenk aan hen die veel willen genieten voor weinig geld en aan hen, die het prettiger vinden onder leiding van een bekwaam reisbureau daar te vertoeven dan op eigen gelegenheid.

Het reis-agentschap Mandaad, 38 Bouwenstraat, Borgerhout (bij Antwerpen) noodigde ons dezer dagen uit ons te overtuigen hoe het zijn cliëntèle de Ardennen laat zien. En .... na afloop waren we meer dan verrukt.

Als men zich naar Antwerpen begeeft, het reis-bureau bezoekt en daar 22 Hollandsche guldens stort, reist men in een van de prachtigste auto-cars van België twee dagen door een der schoonste streken van het continent. Men arriveert b.v. Vrijdagavond in Antwerpen, eet en logeert in hotel "Triton", stapt den anderen morgen in de car, rijdt over Namen naar Dinant (hier lunch), van Dinant naar Han (diner en logies in het voortreffelijke hotel "De la belle vue et de la Grotte), langs de onvergetelijke Maas, die diep onder u stroomt, retour naar Antwerpen. Hotels, maaltijden, reis, fooien inbegrepen, 2 x 11 guldens.

Zooals gezegd: we maakten deze trip zelve en we hebben ons kunnen overtuigen dat reis- en verblijfgelegenheid voldoen aan de hoogste eischen. Behalve deze trip onderneemt het reis-bureau Mandaad tochten naar andere deelen van België en ook naar het buitenland. Wil men een gezelschaps-reis maken, dan kan men zich met vertrouwen tot den energieken leider wenden en men kan er verzekerd van zijn (mede dank zij den koers van den franc) het hoogst denkbare genot van z'n geld te verkrijgen.

Den argwanenden lezer ruiken deze twee aanbevelingen wellicht een tikje naar reclame?

Daar is hij argwanend voor.

Onze bedoeling was dit intusschen niet. Zooals we onze lezers op ander gebied voorlichten, hebben we thans een licht willen doen schijnen over het gebied der uitstapjes. We weten dat velen niet reizen, omdat ze niet weten "waarheen" en "tot wie".

We onderzochten enkele "mogelijkheden" en durven thans met gerustheid van advies dienen.

Als enkele onzer lezers er baat bij vinden, in dit zomersche weer een tocht te ondernemen, welke anders vermoedelijk achterwege was gebleven, achten we ons reeds voldoende beloond.

VAN EIGEN BODEM

DOOR

JAN VERMEER

Wie, van Zierikzee uit, de stad verlatend waar eenmaal de Zuidwelle-poort stond, zijn weg langs den zeedijk neemt, die de Zuidkust van Schouwen beschermt tegen het watergeweld, ziet al spoedig in de verte een eenzamen kerktoren uit het landschap oprijzen: den plompen toren van het voormalige dorp Koudekerke, een der weinige overblijfselen van de vele en welvarende dorpen die, eeuwen geleden, het Zuidergedeelte van het eiland tot een bloeiende en nijvere streek maakten.

Als overal elders in Zeeland heeft ook hier de zee het land zoo geteisterd en geschonden, dat het zijn oorspronkelijke gedaante geheel en al verloren heeft. De halve maan, die in onze dagen de Zuidkust van Schouwen vormt, was eenmaal vruchtbaar land, en waar nu de wateren der Ooster-Schelde vloeien, golfde eens het koren, en lagen welvarende boerenhoeven. Hier verrezen eenmaal de dorpen Westenschouwen, Clauskinderen, Koudekerke, Borrendamme, Rengerskerke, Zuidkerke, Simonskerke, St. Jacobskerke en Brieskerke, maar dezelfde zee, die eenmaal den grond, waarop zij ontstonden, opwierp, nam voor en na terug wat zij gegeven had, en dorp na dorp verzonk in den afgrond der wateren. Steeds verder drong de zee het land in, tot de vindingrijkheid der bewoners haar paal en perk wist te stellen. Reeds vroeg werden daartoe binnendijken, z.g.n. inlagen, aangelegd, die men hier in grooten getale aantreft, en die moesten dienen om het water te keeren, wanneer de buitendijk tenslotte bezweken was. Begrijpelijkerwijze zijn vele van deze inlagen sinds lang door het water verzwolgen; andere bleven echter gespaard, en zoo vindt men hier o. a. nog de Heertjes-, de Wevers-, de Flaauwers-,de Rengerskerksche-, de Koudekerksche-, de Suzanna's- en

Kitzers- en de Cauwesinlaag. Deze inlagen, meest zeer ondiep met water bedekte vlakten, door dijken omgeven, zijn de broedplaatsen van duizenden en nog eens duizenden watervogels van allerlei aard, die hier, op de z.g.n. hillen, dat zijn eilandjes, die uit het water omhoog rijzen, in het voorjaar hun eieren uitbroeden en de lucht vervullen met een luidruchtig gekrijsch en geschreeuw, dat ver over land en zee hoorbaar is.

Tot de grootste dorpen, die hier vroeger lagen, behoorde ongetwijfeld Koudekerke, dat sedert onheugelijke tijden met Haamstede vereenigd was, maar een eigen jaarmarkt bezat. In 1322 gaf graaf Willem III, toen hij te Zierikzee vertoefde, de kosterij van het dorp aan Pieter Dankaertsz. De Heeren van Gruithuizen hebben de kerk aldaar, die door de vroegere Heeren van het dorp, uit het geslacht van Steenhuize, gesticht was, en die door een pastoor en een kapelaan bediend werd, meermalen begiftigd. Het dorp, in een vruchtbare kleistreek gelegen, vond zijn voornaamste middel van bestaan in den landbouw. Tijdens de middeleeuwen lag het op ongeveer een half uur afstands van de kust; het maakte een heerlijkheid en rechtsgebied op zichzelf uit, en de jaarmarkt die er gehouden placht te worden, was wijd en zijd in den omtrek bekend. Rond de ruime en groote kerk, die zich naast den toren verhief, lagen de woningen der dorpelingen, waar de geslachten geboren werden

en stierven, en hun dagen sleten in noesten en harden arbeid.

De zee heeft aan dit alles een eind gemaakt. De bizonderheden van de rampen, die zich over het dorp Koudekerke voltrokken hebben, zijn ons niet bekend, maar de geschiedenis van Koudekerke's ondergang zal wel dezelfde zijn als die van het verval en tenslotte het verdwijnen van zoovele andere Zeeuwsche dorpen en steden. Uit 1535 worden ons nog de namen van den pastoor, de kerkmeesters, de St. Martijn- en de Heilige Geestmeesters genoemd, maar niet lang daarna ging het dorp tengevolge van grondbraken en watervloeden verloren. Alleen de toren bleef tenslotte over, aan den binnenvoet van den zeedijk daar waar in 1654 een inlage is gelegd, die als de Koudekerksche inlage bekend staat.

Deze toren, van Zeeuwsche baksteenen opgetrokken, van onderen vierkant en hoogerop overgaand in een achtkant, vertoont drie geledingen. De boog van het ingangspoortje is nagenoeg rond; wie zich hierdoor waagt, ontwaart aan de binnenzijde een steenen spiltrap, en de aanzet van een steenen gewelf. Het dak en de spits, die de toren eenmaal gedekt zullen hebben, ontbreken thans, en ongetwijfeld zou de toren zelf reeds lang geheel verdwenen zijn, indien hij indertijd niet door den Staat in stand was gehouden om tot een baken voor de Scheepvaart te dienen. Als zoodanig heeft de toren, die nog steeds eigendom van het departement van Marine (thans dus van Defensie) is, thans wel geen reden van bestaan meer.

In December van het verleden jaar heeft Jhr. C. A. van Citters, oud-burgemeester van Noordgouwe, in een vergadering van ingelanden van het waterschap Schouwen de aandacht gevestigd op den verwaarloosden toestand van den toren, die dringend herstel eischt. Toezegging werd gedaan, dat een en ander in overweging zal worden genomen. Reeds in 1867 had de raad van de gemeente Haamstede, waartoe de toren thans behoort, de kwestie der restauratie ter sprake gebracht, maar gevolgen heeft dit destijds klaarblijkelijk niet gehad. Ook thans is de raad algemeen voor het behoud van den toren, waarom zij, in haar zitting van 6 Februari van dit jaar, het besluit nam om een schrijven over deze aangelegenheid te richten tot het Departement van Marine, de Rijkscommissie voor de monumentenzorg, het Zeeuwsch Genootschap en Gedeputeerde Staten.

Het denkbeeld van Jhr. van Citters, dezen toren voor een algeheelen ondergang te bewaren, is uit het oogpunt van historischen zin en piëteit jegens het voorgeslacht ongetwijfeld sympathiek, en verdient daarom den warmen steun van allen, die in een oud monument meer zien dan alleen maar kalk en steen. Het vandalisme, dat in het revolutiejaar 1848 de ruïne van den toren van het meer Westwaarts gelegen Westenschouwen sloopte, mag op den bouwval van Koudekerke's toren, die er sindsdien wel eens mee verward wordt, geen aanslag plegen, zonder dat honderden, vooral in Zeeland en onder de oud-Zeeuwen buiten dit gewest, zich daartegen ten krachtigste verzetten.

Wie eenmaal, op den zeedijk aan Schouwens Zuidkust, den ouden toren in zijn romantische schoonheid boven de vlakke weiden en den effen zeespiegel zag uitrijzen, vergeet dien aanblik nimmer. En naderbij komend, terwijl zwarte kraaien luid klapwiekend uit de oude ruïne opvliegen, gedenkt hij de verre geslachten, die hier den bitteren strijd streden tegen het water, den strijd, waarin zij tenslotte het onderspit moesten delven. Alleen den toren van hun dorp wisten zij te behouden, en de eeuwen hebben hem gespaard, hoe fel de stormen ook vaak over hem heen woedden, en de zee haar golven in toomelooze woede tegen den dijk aan zijn voet te pletter sloeg. Zoo is hij ons het zinnebeeld geworden van den moeizamen strijd, die onze vaderen tegen de zee voerden, van hun taaie volharding, van hun onversaagdheid, van hun doorzettingsvermogen tot het uiterste.

En als zoodanig dient het nageslacht den ouden toren van Koudekerke voor verder verval te behoeden.

DE SCHELDEZENDER

Hallo, hallo......

Hier is het draadloos uitzendstation de Schelde-Zender! Vindt u het interessant, te hooren:

- dat 12 Goesche winkeliers, die op Hemelvaartsdag hun winkel voor het publiek geopend hadden, door de Kantonrechter werden veroordeeld tot 2 kwartjes boete subs. 1 dag zitten. De Ambtenaar van het O. M. dreigt bij herhaling met een dag hechtenis.

- dat B. en W. van Middelburg den gemeenteraad voorstellen het vermenigvuldigingscijfer voor de inkomstenbelasting dit jaar op 1.2 te bepalen, tegen 1.325 voor 1928 1929. De finantieele positie van onze hoofdstad blijkt dus niet zoo angstwekkend als destijds is afgespiegeld.

- dat het Circus Hagenheek van 3 tot en met 6 Juni in Middelburg voorstellingen zal geven.

- dat Donderdag een militair vliegtuig onder de gemeente Zierikzee een noodlanding moest maken. Het toestel sloeg daarbij over den kop de inzittenden bleven echter ongedeerd.

- dat het zonnetje op tweeden Pinksterdag tenminste veel aan ons heeft goed gemaakt.

- dat tal van toeristen gedurende de korte Pinkstervacantie een bezoek aan onze provincie brachten.

- dat de gasdirecteuren in Juni in Hotel "Britannia" te Vlissingen een jaarvergadering houden.

- dat de Zeeuwsche motorlandstorm op de Vuchterheide een aantal patronen ging verschieten. Het luidruchtige feest vond 24 en 25 Mei plaats.

- dat de Koningin de Landbouwtentoonstelling te Goes niet zal bezoeken. Het tentoonstellingsbestuur heeft thans Prins Hendrik en Prinses Juliana tot een bezoek uitgenoodigd.

- dat de Bevelandsche bezoekers van de markt te Oostburg enthousiast zijn over het vroege treintje Goes-Vlissingen, dat 15 Mei j.l. voor het eerst reed.

- dat dit treintje ook uitstekend geschikt is voor hen, die dezen zomer een 1-dags uitstapje naar de Belgische badplaatsen willen maken.

- dat te Noordwijk op 58-jarigen leeftijd overleed Jhr. W. C. van Panhuijs. De overledene was van 1897 tot 1901 burgemeester van Veere en Vrouwepolder en van 1901 tot 1908 burgemeester van Koudekerke,

- dat de advocaat-generaal bij het Haagsche Gerechtshof bevestiging vroeg van het vonnis der Middelburgsche rechtbank, waarbij de arbeider J. d. R. uit Waterlandkerkje is veroordeeld tot 12 jaar Gevangenisstraf wegens moord op een 17-jarig meisje met wie hij een ongeoorloofde betrekking had gehad. Hij had dit meisje met een scheermes den hals afgesneden.

- dat Goesche H.B.S.-jongelingen een onbewoonbaar verklaarde woning gedeeltelijk demonteerden. De eigenaar heeft tegen de ondernemende jongelui een eisch tot fl 500.- schadevergoeding ingediend.

- dat dit seizoen wederom een partij Ierseksche oesters op de Zuiderzee uitgezaaid zullen worden.

- dat de Kamer van Koophandel van West-Noordbrabant voor overproductie der oesters vreest.

- dat de gemeenteraad van Aardenburg, ondanks het protest van 700 kiezers, tot aansluiting van de gemeente bij de Zeeuwsch-Vlaamsche waterleiding besloot. Bravo!

- dat op tweeden Pinksterdag weer veel muziek gemaakt is in onze contreien.

- dat de Commissaris der Koningin in Zeeland een bezoek bracht aan de sluiswerken te Schore.

- dat het bestuur van het Belgische Zeewezen twee nieuwe motor-loodsbooten zal aankoopen voor den dienst te Vlissingen.

- dat een aantal Zeeuwsche werkwilligen zich naar Zaandam hebben begeven, teneinde het werk te verrichten, door de stakers geweigerd.

- dat de bewoners van Borssele er langzamerhand achter komen hoe verkeerd het was destijds niet aan te sluiten bij de Zuid-Bevelandsche waterleiding.

- dat de beide zoons van den Zeeuwschen schrijver P. Louwerse aan de Provinciale Bibliotheek van Zeeland de volledige verzameling van geschriften van hun vader ten geschenke hebben aangeboden.

- dat er zoovele Belgische loodsen van Vlissingen naar Ostende worden overgeplaatst, omdat het verblijf in het eigen land de Belgische schatkist minder kost. De bezuiniging daardoor verkregen bedraagt per jaar 1.200.000 francs.

- dat B. en W. van Hulst aan Ged. Staten verzocht hebben de dienstregeling van den Stoombootdienst op de route Walzoorden-Hansweert met ingang van 15 Mei a.s. alsnog zoodanig te wijzigen, dat de daarop ingevoerde laatste dienst komt te vervallen en daarvoor in de plaats komt een vervroegde ochtenddienst, b.v. vertrek Walzoorden om 5.30 uur. Alle gemeentebesturen in Oostelijk-Zeeuwsch-Vlaanderen zijn aangezocht een dergelijk request tot Ged. Staten te zenden, dan wel aan het desbetreffende verzoekschrift van B. en W. van Hulst adhaesie te willen betuigen.

Wij sluiten nu tot volgende week Vrijdag........

Adieu ........

SPORTIMPRESSIES

Turnfestijn.

De Pinksterdagen hebben wèl in het teeken der turnsport gestaan. In verschillende Nederlandsche centra hebhen gedurende de Pinksterdagen turn-uitvoeringen plaats gehad en natuurlijk bleef turnlievend Zeeland niet achter. Er was ditmaal een bijzondere reden voor, om de Zeeuwsche turnsters en turners op te roepen, hun sport te demonstreeren. De Vlissingsche Turn-vereeniging immers herdacht dezer dagen haar dertigjarig bestaan en heeft de herdenking van dit heugelijk feit gecombineerd met eene groote gymnastiek-uitvoering van den Zeeuwsch-Brabantschen turnkring van het Kon. Nederl. Gymnastiek-verbond. En zoo is dit driedaagsche combinatiespel uitgegroeid tot een mooi en grootsch turnfestijn, dat niet heeft nagelaten, meerdere belangstelling te wekken voor de even mooie als gezonde turnsport. Een Eere-comité, onder beschermheerschap van den heer Jhr. Mr. J. W. Quarles van Ufford, Commissaris der Koningin in Zeeland, en onder voorzitterschap van Vlissingen's burgervader, had zich gevormd om het feest den noodigen luister bij te zetten, terwijl het uitvoerend comité der Vereeniging "Vlissingen Vooruit" aan het niet-technische gedeelte der feestelijkheden leiding gaf.

De feestelijkheden zetten reeds op Vrijdag in, toen des avonds aan de jubileerende V. T. V. namens verschillende organisaties en personen, een prachtig vaandel werd aangeboden. Eene grootsche huldiging ging met deze aanbieding gepaard, diverse muziekkorpsen deden zich hooren en duizenden waren getuige van het eerste stadium van dit turnfestijn.

Des Zaterdags vond in Hotel "Noordzeeboulevard" te Vlissingen eene receptie plaats, waarbij o.m. vele zustervereenigingen de jubilaresse kwamen complimenteeren en .... in de bloemetjes zetten. Tal van hartelijke woorden werden gesproken en vele vriendelijkheden uitgewisseld, terwijl aan V. T. V. in geen enkel opzicht de eer werd onthouden, die haar, als dertigjarige propagandiste voor de gymnastiek, toekomt.

Terzelfder tijd vingen in de voormalige Willem III-kazerne de onderlinge wedstrijden in de vrije oefeningen en aan de werktuigen aan. Een klein gedeelte der ingeschreven turnvereenigingen nam aan deze wedstrijden deel, die voor het overgroote deel des Zondags hun beslag kregen. Er werd rustig gewerkt en naast eenig stijlloos werk waren staaltjes van enorme soepelheid en kracht waar te nemen.

Bij vernieuwing viel te constateeren, welke hooge eischen goed-uitgevoerde turnsport aan het individu stelt en hoe groot de moreele zoowel als de physieke waarde der gymnastiek is voor haar en hem, die zich in haar dienst hebben gesteld. Op waardige wijze hebben de verschillende ploegen elkaar den palm der zege betwist en de Zeeuwsch-Brabantsche turnkring heeft bewezen over prima turn-materiaal, in den vorm van uitstekende gymnasten, te beschikken. Uit Zeeuwsch oogpunt beschouwd, betreuren wij het, dat het overgroote deel der uitgeloofde prijzen Zeeland's grenzen overschreed en aan Brabantsche turnclubs ten deel vielen. Indien echter deze wedstrijden den Zeeuwschen turnsters en turners tot leering hebben gestrekt, dan zijn wij er van overtuigd, dat in een volgend tournooi ook de vaandels der Zeeuwsche clubs met enkele medailles zullen worden gesierd en Zeeland's naam op het gebied der turnsport met eere zal worden genoemd. De deelnemende vereenigingen waren:

V.T. V. (Vlissingen), Volharding (Goes), Sparta (Bergen op Zoom), U. D. I; (Bergen op Zoom), Achilles (Middelburg), Medioburgum (Middelburg), Lichaamsontwikkeling (Vlissingen), Wilhelmina (Breda), Volharding (Souburg), Prins Hendrik (Breda), Ons Huis (Middelburg) en Olympia (Tholen).

De prijzen werden als volgt toegekend:

Vierkamp turnsters (groepen van 6), l. Wilhelmina (Breda);

2. Medioburgum (Middelburg); 3. Achilles (Middelburg). Vierkamp turnsters (groepen van 12). U. D. I. (Bergen op Zoom).

Vrije oefeningen turnsters, Wilhelmina (Breda).

Personeele prijs vierkamp turnsters, Mejuffrouw Fleskens (Wilhelmina, Breda).

Vierkamp turnsters (groepen van 6), 1, Volharding (Goes);

2. V. T. V.; 3, Sparta (Bergen op Zoom).

Vierkamp turnsters of turners (groepen van 12). 1. Prins

Hendrik (Breda). 2. U. D. 1. (Bergen op Zoom).

Vrije oefeningen turners (groepen van 6), 1, Volharding (Goes),

Toesteloefeningen vierkamp turners (groepen van 6), 1. Volharding (Goes).

Vrije oefeningen heeren. U. D. I. (Bergen op Zoom).

Toesteloefeningen dames. U. D. I. (Bergen op Zoom).

Personeele prijs vierkamp turners. De heer Kooij (Volharding, Goes),

Pinkstermaandag bracht de geheele Zeeuwsch-Brabantsche turnwereld in actie. Verschillende officials van den Z. Br. Turnkring en zelfs de voorzitter van het Kon. Nederl. Gymnastiekverbond, Mr. Groenewegen, alsmede de hierboven genoemde vereenigingen, enkele muziekkorpsen en de vereeniging "Vlissingen Vooruit'., vormden zich tot een langen stoet, waarin de heldere tenues der circa 800 turnsters en turners allerfraaist uitkwamen in het blakende Pinksterzonnetje. Ten stadhuize werden de officials en besturen officieel ontvangen. De wnd. burgemeester van Vlissingen, de heer M. Laernoes, heeft de gasten op hartelijke wijze toegesproken en de groote waarde der turnsport in het licht gesteld. Tijdens deze ontvangst brachten de vaandel- en banierdragers met hunne vereenigingsemblemen den vaandelgroet, waarna nog diverse sprekers het woord voerden en in hunne redevoeringen den nadruk legden op de beteekenis der gymnastiek als middel om de veerkracht en het lichamelijk welzijn van het menschdom te bevorderen.

Omstuwd door duizenden trok de stoet vervolgens naar de voetbalterreinen die door de V. S. "Vlissingen" welwillend waren afgestaan en waar de massa-uitvoeringen, onder leiding van den heer K. de Vries, plaats vond. De massa-oefeningen werden alleszins correct uitgevoerd en kwamen heel wat beter tot hun recht dan de groepswedstrijden. Aan de toestellen werd met élan en durf gewerkt en de prestaties van vele turners bereikten een groote hoogte. Een estafette-wedloop bezorgde Volharding (Goes) den eersten, Wilhelmina (Middelburg) den tweeden, Volharding II den derden en V. T. V. den vierden prijs.

Des avonds vond de z.g. Eere-avond plaats, tijdens welken in de allereerste plaats de heer Lemmers, voorzitter V. T. V., het woord voerde en zijn dank uitte jegens hen, die door hun indirecte zoowel als directe medewerking deze propagandadagen zoo uitstekend tot hun recht hadden doen komen. Vele sprekers wierpen zich nog in den stroom der welsprekendheid, maar het culminatiepunt werd bereikt toen de voorzitter van het K. N. G. V. de medaille van verdienste uitreikte aan den heer Lemmers, als voorzitter der jubileerende V. T. V.

Een keurig programma, waarin rhythmische- en toestel-gymnastiek den hoofdschotel vormden, vulde den avond en de Maandag had reeds enkele uren het veld moeten ruimen voor den Dinsdag, toen het welgeslaagde turnfestijn als geëindigd kon worden beschouwd.

V.T. V. heeft op waardige wijze gejubeld, maar heeft in de eerste plaats haar karakter dienstbaar gemaakt aan eene even degelijke als welgeslaagde propaganda voor de Zeeuwsche turnsport. Onze hulde en gelukwenschen gaan uit naar V. T. V. en naar de vele dames en heeren, die de sport in het algemeen en de turnsport in het bijzonder zoo'n grooten dienst hebben bewezen.

LUCTOR ET EMERGO.

HET DAGBOEK VAN PHILEMON ZIJDEWIND

15 Mei. - Begin Zomertijd. Dit is een dag van ingenieuse complicaties. Ik bedoel nog niet zoozeer de winterjassige temperatuur, dan wel de wonderlijke capriolen met den tijd, duidelijker met de uurwerken. Gisteravond adviseerde ik Liesbeth om de klok één uur vóór te zetten. Ze schamperde wat over mijn onwetendheid en zette dat instrument één uur achteruit, waarbij de groote wijzer brak. Dit zou allemaal nog niet zoo erg zijn geweest, wanneer ze bij Sientje haar oude lui eveneens zoo hadden gedaan, al of niet met hetzelfde ongeval, doch daar deden ze niets, namen een afwachtende houding aan, met 't gevolg, dat het goede kind inplaats van om acht uur, volgens onze tijdregeling, reeds om zeven uur naar dienzelfden maatstaf ons het bed probeerde uit te bellen met heel veel heftigheid, omdat het volgens de torenklok negen uur was. Laat 'r bellen, zei Liesbeth. Die vergeetachtigheid van zulke menschen moet afgestraft worden. Aldus geschiedde. Onze leveranciers en der kinderen leermeesters hadden evenwel wel hun uurwerken vooruit gebracht, zoodat er tegen acht uur een compleet oploopje de huisbel bewerkte om ons aan 't verstand te brengen, dat het tien uur was. Wat 'n tooneelen zullen zich afspelen bij hen, die op zoo'n dag nog reizen moeten op een nieuwe dienstregeling van het spoor! Waar gaan we heen?

16 Mei. Niet veel nieuws onder de zon. Germania moede van het jeremieeren op de herstelbetalingsconferentie, maakt voor afwisseling weer eens 'n Zeppelintochtje naar Amerika. Misschien geeft 't wat opluchting en allicht krijgt menheer Eckener kans om wat luchtkasteeltjes mee te nemen voor de lastige schuldeischers. In Zeeuwsch-Vlaanderen heerscht de onrust. Het bekampen van den waterwolf zit onze provincie-genooten zoo diep in het bloed, dat ze, nu zee en Schelde hen niet veel meer te doen geven, als leeuwen op de waterleiding aanvallen. Dat moesten ze toch eigenlijk niet doen. Het leidt maar tot onprettige conclusies en tot onbehaaglijke situaties, want gelooft u niet, dat mijn Zeeuwsch hart bloedt, wanneer Breeduitstra op zijn hatelijkste manier vertelt van het enthousiasme waarmee ze in Suriname onzen goeden waterdokter ontvangen hebben en hoe de Boschnegers zelfs reikhalzend uitzien naar het moment, dat ze slechts 'n kraantje hebben om te draaien om verkwikkend nat te bekomen. Gelooft u niet, dat ik tril van ingehouden toorn, wanneer bij zoo heimelijk te kennen geeft, dat ze daar snuggerder zijn dan hier. O, ik zou een misdaad aan hem begaan, indien ik wist, dat de vrienden hem goed vastgrepen.

17 Mei. - Mijn barbier was enthousiast. Die had in de courant gelezen, dat het dragen van polka-, bobbed- en ander kortgeknipt haar bevorderlijk is voor den baardgroei en de dons-ontwikkeling onder den neus. Nu de heeren der schepping langzamerhand zijn salon in den steek laten, verwachtte hij een voortgezette invasie van het schoone geslacht. Krimp van Dulmen opperde de mogelijkheid, dat de dames eveneens toevlucht zouden nemen tot scheerzeep en veiligheidsmes, maar de kapper geloofde dit niet. De man is getrouwd en kon dus uit ervaring spreken, dat een vrouw liever een ander plukhaart dan haarzelve. Gelijk heeft-ie. Jossie kwam een uur te laat uit school. In de hoofdstraat werden manipulaties verricht met een groote nieuwe spiegelruit, waarom Jossie had staan te wachten, of het niet viel. De Zeppelin is teruggekeerd. Het waaide wat hard en daarom ging er 'n krukas kapot.

18 Mei. - 'n Nachtvorst heeft onze vroege spinazie doodelijk getroffen. En nu heb ik op advies van Barend de tuinman gisteravond nog wel tot elf uur in mijn warmoezerij loopen te dampen, omdat berooking vriezen heet te voorkomen. Allemaal larie, die tuinmiddeltjes. Door vergelijkende studiën in de leeszaal heb ik heden ontdekt, dat de hals van een muis evenveel wervels heeft als die van een giraffe. Zij zijn natuurlijk kleiner, maar 't wordt door mijn ontdekking toch wel duidelijk, waarom muizen overal bij kunnen komen.

20 Mei. - De Pinksterdagen zijn wat eentonig voor mij. Hoewel ik gister met mijn handen zorgvuldig in mijn jaszakken liep, schijn ik toch kou gevat te hebben. Op advies van "De dokter in de huishouding" in mijn vertrekken gebleven. Vandaag hebben we toch gasten en dan mist men mij niet zoo erg. Boeiende geschiedenis gelezen van Austrigilde, de gemalin van Guntram, der Franken koning. Een gezellig mensch. Toen ze dreigde dood te gaan, verzocht ze aan haar echtvriend, een ander met haar te doen sterven, opdat haar het afscheid van de aarde minder zwaar zou vallen. Guntrain knikte en liet terstond haar twee geneesheeren een kopje kleiner maken. Koning Guntrams rouw werd niet verzwaard door hooge doktersrekeningen.

21 Mei. - Op de soos heeft griffier Dorias geestdriftig verteld over Prof. Epstein uit Californië, die ontdekt heeft dat de bergen op de maan bestaan uit puimsteen en vulkanische asch. Wie het niet gelooft, kan voor zijn part naar de maan loopen om het te controleeren. Breeduitstra was zoo grof om te zeggen, dat de verteller het ook kon wat hem betrof.

ONS ZEELAND VERHALEN

ATTANSIONG VEUR DA' WYFKE!

door H. G.

Eén enkele maal zuchtte de conducteur den naam van de tramhalte: de klank werd hem in de keel gesmoord als gevolg van de krachtsinspanning om "dikke Mie", een zeer uitgegroeide, volvette boerin, voorzien van een evenredig groote reticule, op de treeplank en vervolgens op het balcon van de tram te werken. Oei, joei, joei!

"Pfff, da' 's partang 'nen 'èèle toer," dacht Mie hardop, en dan, alsof ze op eigen kracht een wolkenkrabber had bestegen, groette ze met een horizontalen armzwaai - bij welke beweging de arm slechts van de elleboog af vrij kwam van het lichaam vanwege 'r uitpuilende vormen twee heeren die reeds gezeten waren, den veekoopman Sjuul en diens vriend Fons: "goên morgend, 'èère' van goei leve' ", en bij het naderen van de heeren: "eerekes, Sjuul, zij' d' gij da'?!"

"Awel! da' zie' de goed, Mieke! zet ou, gij struisch vrommens.... en da' 's Fonske, ge weet wel, ne zeun van Ward, den vlasser van den Stèènen Staok.... kom zet ou en laoten we wa' klappen.... maor pas 'ne kèèr

op!......

Met een ruk zet de tram zich in beweging en ploft Mie achterwaarts op een zittenden jongen, die, zeer tegen zijn wil, als schokbreker tusschen bank en dat "dikke wijf" dienst doet: hij schreeuwt althans als een mager varken. "Oggottegot" gij erm manneke!....... 'k zag e kik ou nie' gij sukkelêrke!"

Mieke, wier warm hart geen kommer duldt, tracht met gulle hand het leed te verzachten, wringt zich - nu werkelijk op eigen kracht, maar gepaard gaande met een loodzwaren druk op het slachtoffer - overeind, neemt spontaan een "sinaasappel" uit 'r reticule, welke door een reflexbeweging in vloeienden toestand in handen van den gewalsten, nu uit alle macht brullenden jongen overgaat:

"Smèrige dikke."

"Maor 't is toch vrèèd! manneke toch!" en snuivend van ingehouden lachen: "Gaf e kik ou een ei? .... zie 'ne keer, da' 's een scheunen appelsien, pakt em!"

De jongen pakt, met beide handen, en deponeert, schijnbaar onbewust, het grootste deel van de nog in zijn handen zijnde slijmerige vloeistof op Mieke's worstvingers.

"Wadde!.... gij vies manneke 'k doch' da' gij contenter waort!"

De huilbui drijft af. Het gezicht van den jongen verraadt zelfvoldoening. Mieke ruimt met 'r zakdoek het kleverige vocht van 'r handen en een klodder dooier uit een wenkbrauw van het "vies manneke", dat, angstig, gereed om op te springen, ziet hoe dat "zotte wijf" 'r zwaartepunt verplaatst en een steunpunt vindt, gelukkig nu naast hem op de bank.

---------------------------------------------------------

"Zóó ik daor sefkens al zee, Sjuul, ik em óók 'nen twèèling g' 'ad, maor met èène daorvan emme kik veul mee afgezien, vriend. Op 'nen achtermiddag geeft mijn vrouw ze melk met de flesch terwijl den 'ond achter 'eur ligt. Ik 'ad al lank in de gaoten dat diene loebas sjaloersch was. Plots springt diene nijdigaord op en bijt bij èèn - de gróótste - een oor af."

"Maor Fons toch!"

"Jao Mieke, dat oor was er sefkens af, radicaol er af."

"Maor, vrèèd, vrèèd! .... zóó 'n erm schaopke!"

Mieke's onderlip trilt de tranen wellen 'eur in d' oogen.

De jongen gnuift; heeft leedvermaak.

"Ik geef dien 'ond 'ne trap tegen zijn vodden.... dat ziede van 'ier.... dat em veur dry daogen nikske nie' mèèr van doen 'et"; en dan in het bijzonder tot Mie, wier gelaat nu wraakzucht uitdrukt: "Maor 'et oor was er af en bleef er af."

Het ontging den jongen niet dat Fons en Sjuul een knipoogje wisselden.

"Om dul te worden van colère.... daor motte nou moeder van zijn.... zóó 'n erm wurmke!"

"Jao, die keek zóó onnóózel as 'ne koebèèst."

De jongen grinnikt.

"Ik geleuf 'et, mijn braove inensch, 'k geleuf 'et, ge mot er compassie mee emme.... erm kinneke toch!"

"Wadde? Kinneke?. . . . 't is nie' van een kinneke dat e kik klap.... 'k emme kik het over 'ne kalf, Mieke!"

"??? .......ne kalf?! .................o, gij bèèsten van manskèrels !"

"Ha, ha, ha! oei, joei, joei !"

Fons en Sjuul slaan zich op de knieën van plezier. De jongen lacht gelukkig.

"Groenendam", roept de conducteur.

Ontstemd kiest Mie den uitgang, en terwijl ze langzaam op den beganen grond wordt neergelaten, klinkt op het balcon een jongensstem: " Attansiong veur da' wijfke "Val' de daor nou nie' steil van achtereuver?"