Als de Suikerbieten-Campagne begint

Zij is heelemaal uit de gratie, Onze goede Zeetiwsche suikerbiet. En hiermee brengt de geschiedenis niets nieuws. Ze kent tallooze producten (denk maar aan de meekrap!), die 'n tijdlang een rijke bron van inkomsten voor velen konden zijn, maar die daarna, meestal door een nieuwe wijze van bereiding, werden verdrongen. En hiertoe behoort ongetwijfeld ook de suikerbiet. Na jaren van voorspoed is haar roem aan het tanen, en, naar we vreezen, komt deze roem ook nooit meer terug.

Toch wordt de biet in Zeeland nog verbouwd. Nu de campagne weer begonnen is, zien we ze weer, de lange rijen boerenwagens, volgesjouwd met de zware sukerpeeën, die naar den trein of naar de haven worden gereden. De wagens laten een vet spoor na, en vroeger, toen het prodtict meer algemeen werd verbouwd, kon je tijdens de campagne op de wegen haast niet terecht vanwege de gladheid.

Op geweldige hoopen liggen ze aan de havens, om daar per schip naar de fabriek te worden vervoerd. Ook de trein neemt natuurlijk heel wat mee. Zaak is het, om de bieten schoon te maken, voor ze in de fabriek komen. Daartoe dient veelal een kunstmatig kanaaltje, de bieten worden daar in geworpen en weggezogen en schoongespoeld tot ze in het interieur van de fabriek komen.

We kunnen natuurlijk geen beschrijving geven van het bedrijf, zooals we dat hebben gezien; daarmee zou een heel nummer te vullen zijn. De bieten worden gesneden en geperst; zoodoende verliezen ze al het vocht, en blijft op den duur de droge pulp over, die weer als bijproduct wordt afgevoerd. De suikerhoudende

sappen ondergaan natuurlijk verschillende bewerkingen, voor de suiker ontstaat. Het meest interessant zijn de geweldige retorten, die op geweldig hooge temperatuur en onder hoogen druk staan. Maar ook de kalkbranderij en andere vóór- en bijbewerkingen zijn het bezichtigen waard. De suiker, die verkregen wordt, kan natuurlijk niet zóó in den handel worden gebracht. Ze gaat eerst naar de raffinaderijen om gezuiverd en daarna verpakt te worden, en is dan gereed voor den verkoop.

De beetwortelsuiker heeft in de laatste jaren steeds meer te lijden door de rietsuiker, die tegen lageren prijs kan worden geleverd. Welke suiker beter is, blijft een vraag, die we niet zullen trachten te beantwoorden. Het spreekt vanzelf, dat de meeningen hierover zeer verdeeld zijn.

En hoe dit ook zij: we zouden het zeer betreuren, als een eigen industrie met een zeer bijzonder karakter, werd verdrongen door een invoerproduct. Maar: de handel houdt geen rekening met onze wenschen! Die wil het goedkoopste en tegelijk het beste product. Zoodat we maar hebben af te wachten, wat de, toekomst ons in dit opzicht brengen zal.

Bie ons op 't durp

XXXI

mie den domenee over 'esproken, en 'um zee: "van 't Hof, jie hm 'n vint die mie z'n lied mee gaet; ik wou ik, dazze allegaere zò wazzen". Kiek, en dà zegge ik mae, dat as je werke wil en j'ei gin werk, dan mò je gollepen. Zonder centen kà je nie leven, en azze joe noe de gelegent'eid nie willen geven om te werken, dan kà je toch nie zò mae in de erremoei gaen zitten. Noe, dàe è'k 'et dan in de vergaederienge òk is over gad. Den ouwen Struvels die riep mae dazze nie wouë werken, mae da's gin waer. E ja, die bin d'r vanzelfs òk wè; 'k à 't nie tegenspreken, mae die 'ei je onder d'oage 'eeren òk genogt. Afijn, ik wou ze dan ondersteunieng geven, en 't voorstel wier 'anenomen òk.

Toen kwammen ze over 't bajen. Je mò begriepen, dà m'n 'ier an den diek 'n pleksje zand èn, wae ze de de leste jaeren vee zwemmen.

Wae dà dat noe goed voe is, begriep ik nou wè nie, wan je kan j'n eige toch net zò goed in 'uus wasschen, in 't waschkot of in de schuure, maer alla, à die menschen dae noe zin in èn, dan motten dat mae doen. Mae natuurlijk in eere en deugd, dà begriep ie. Je weet nog wè, da'k in Renisse 'ewist bin, van de zeumer, en toen è'k dae's 'n boeksje van open 'edaen. En dae bluuf ik noe bie, alles in eere; bajen ? goed, mae gin kleine guus en jong goed onder mekaere zonder toezicht.

Noe mò je weten, dat t'r 'n voorstel was van de badvereenegienge, om gemengd te meugen zwemmen, Noe, ik dienk ik: wà steek t'r in? Fesoendelijk of nie fesoendelijk, dat 'eit t'r toch niks mee te maeken of je kleeren an je lief 'eit? Afijn, 'k zà 'ier verder nie op deur gaen, vanweges de guus, dà begriep je.

Mae d'r wazzen d'r 'n 'eeleboel in de raed die d'r glad nie voe waeren. D'n een zei bokken en schapen van mekaore, en d'r aar: lae de getrouwde menschen mae onderlienge gaen bajen.

Toen kwam Struvels wee nae voren en 'um zee dà 't'n d'r niks van begreep. Ze mosten toch praeten over gemengde bajen, en nie over getrouwde menschen. En 'um begreep nie, wat à die 'eeren tegen die gemengde bajen 'adden, want'um zelf gebruukte altied 'n gemengd bad, d'n eene 'elft koud, en d'aare werm waeter!

Afijn. toen 'eit de voorzitter 't 'ezeid, en toen zee 'um, kwaed. Venten en wuven bie mekoare, bajen an ti' openbaere wigt? Zò lank à ik t'r bin, zà 't nie 'ebeuren! En 't 'ebeur nie òk.

Allé, tot kommende weeke!

PIER VAN 'T HOF

Zeeuwsche Omroep

Hallo! Hallo! hier is de persdienst van den officieelen Zeeuwschen Omroep. Het verder vertellen van deze berichten is geoorloofd.

Men meldt ons uit Middelburg, dat het bestuur der Godshuizen op eert omzet van f 19.000 aan geneesmiddelen ruim f 11.000 verdiend heeft.

Het is een oude waarheid, dat het gebruik van medicijnen voordeeliger is voor de verkoopers dan voor de gebruikers!

Uit dezelfde plaats en van dezelfde inrichting werd bekend gemaakt, dat de twee procent korting op de margarine-rekening o.m. werd aangewend voor het uitkeeren van gratificaties en het schenken van cadeautjes bij jubileums.

Zeg het met kunstboter!

Is er artistieker leuze denkbaar?

Onze volijverige correspondent te Vlissitigen dischte ons een verhaal op van een stadgenoot, die door een opticien werd aangereden en door den schrik een deel van zijn gezichtsvermogen verloor.

Dit is een verschrikkelijk typisch geval. Wij hebben onzen medisch-adviseur daarover geraadpleegd en die vond dat het slachtoffer om weer helderziende te worden 't beste zijn blinden darm kon laten verwijderen.

Men meldt ons uit Zeeuwsch-Vlaanderen, dat na lang aandringen de dorpssmid zich liet overhalen om president van een vereeniging te worden. Zijn eerste leidersdaad was, dat hij met den voorzittershamer de bestuurstafel in tweeën sloeg.

Inderdaad een doorslaand bewijs van 's mans bekwaamheid op dit gebied.

Het gemeentebestuur van Breskens heeft een circulaire aan de werkgevers verzonden, waarin B. en W. zich warm houden aanbevolen voor denkbeelden op 't terrein der werkverruiming.

B. en W. zijn bepaald bang voor 'n kouden winter.

Uit Rilland telefoneert men ons, dat de politie drie mannen verbaliseerde, daar dezen zich bezig hielden met het leeghalen van palingfuiken. Dat gebeurde zeker wel uit jaloezie; de politie vischt meest achter 't net.

Te Oost- en West-Souburg heeft een landbouwer, die in zijn woning op de loer was gaan liggen, zijn buurman betrapt op insluiperij en diefstal. Het is bijzonder prettig wanneer de buren veel van je houden, maar minder aangenaam wanneer ze probeeren alles van je te houden!

Uit Aagtekerke vernamen wij, dat de kommiezen bij een veehouder een vette koe in beslag namen, omdat het stomme dier door zijn eigenaar te laag was aangegeven voor de belasting. Men zegt dat het slachtoffer nu uit wraak leeuwen en tijgers wil gaan houden .... die beestjes laten de ambtenaren allicht wel in hun hokjes staan!

Een ingezetene van Clinge liep dezer dagen naar zijn kippenhok om eieren te rapen, doch vond niets anders dan een klomp van Belgisch model; ook de dertig kippen waren niet meer te zien. Het pluimvee is zeker gedeserteerd, uit schaamte dat een hunner, tegen alle tradities in, geen Nederlandsch fabrikaat had kunnen afleveren.

Hier is nu verder niets aanwezig. Tot de volgende week. dames en heeren!

Zeeuwsche Sport

De 4-2 overwinning, welke "Middelburg" op Dosko behaalde, bezorgde het tevens de bovenste plaats op de ranglijst. Het was een zware strijd welke "Middelburg" te strijden kreeg; de Bergenaren hebben 'n flinken tegenstand geboden en de groenwitten kunnen hun meerdere sterkte dan ook al in doelpunten hebben uitgedrukt, in den wedstrijd was van overwicht geen sprake. Toen de rust inging met gelijken stand 1-1 en het Dosko-duifje met deze mededeeling naar Bergen op Zoom fladderde, was er voor ons, ook gezien het spel, dat voor de rust vertoond werd, lang geen definitieve uitspraak te doen. Integendeel, wij vreesden en met ons vele anderen, dat het voor de Zeeuwen wel eens niet goed zou kunnen afloopen. De thee had hen evenwel een beetje opgeknapt schijnbaar, want na de rust waren er enkele, hoewel sporadisch voorkomende, momenten, dat "Middelburg" zijn superioriteit toonde. Neen, "Middelburg" speelde niet op volle kracht en toch werden in de voorhoede legio kansen geschapen, welke niet benut konden worden. Dit was voor een deel toe te schrijven aan het ontbreken van Suykerbuyk, den zeer gevaarlijken schutter. De vervanger van dezen speler beschikt niet over dat gevaarlijke schot, hoewel hij in 't veld wel aardig spel vertoonde en vooral zijn kopwerk aardig was. Dirkse en Ploegaert gaven niet hun gewone spel, zij hadden ongetwijfeld 'n "minder sterke" middag.

O.i. had deze linie veel meer open spel moeten geven, waardoor de Dosko-verdediging uit elkaar gerukt zou zijn. Deze verdediging speelde nu, ondanks gemis aan steun van haar halflinie, een goeden wedstrijd. De Bergsche keeper verdedigde zijn doel uitstekend. De Dosko-voorhoede speelde uiterst vlug en de hechte verdediging van Middelburg, bestaande uit backs en halfspelers kon met moeite weerstand bieden. De vleugelspelers werden goed in bedwang gehouden en dit was zeker noodig. De midvoor der Brabanders is een goed speler en gevaarlijk schutter, terwijl de linksbinnen over goede schutterscapaciteiten beschikt. J. Leynse en P. Geelhoed verdedigen echter op een wijze, die vaak bewondering afdwingt. Zonder ruw te worden geven zij een forsche, welberekende verdediging, die de aanvallers schijnt te imponeeren.

De Middelburgsche halflinie komt er langzaam beter in. Vooral de spil F. Leynse ontwikkelt zich in goede richting. Onder invloed van de vlugge Dosko-aanvallen liet zij zich verleiden tot een te veel verdedigend spel. Het is een oude fout van de Middelburgsche middenlinie, welke niet zoo vlug is verbeterd. Toch komt volgens ons ook een kleine verbetering in de spelwijze van deze linie. Hoewel nog te veel verdedigd werd, viel deze tekortkoming niet zoo sterk meer op als voorheen.

De Dosko-middenlinie daarentegen besteedde alle aandacht aan den aanval en gaf te weinig steun aan de verdediging.

Vaak lastige situaties schiep de arbiter, door te laat en soms ook te vroeg fluiten. Dit had evenwel weinig invloed op spel en spelers. De oorzaak, dat dit laatste niet gebeurde, was te wijten aan 't feit, dat de scheidsrechter flink optrad. Hij leidde rustig, en zonder op te vallen had hij de spelers volkomen in zijn macht.

COLYNSPLAAT.

Toen 'k een kleine jongen was

Kwam ik eens op Kooltjesplaate:

Al wat ik maar wenschen kon,

Vond ik daar in ruime mate:

Snoepwinkels! op alle punten

Doken ze verlijd'lijk op,

Met hun bleeke pepermunten

En hun lange klissen drop!

Als je d'een nog niet voorbij was

Stond je voor een andre al!

'k Heb aan 't dorp maar één herinnering:

Lekkernijen zonder tal!

Hoeveel winkels er wel waren

Blijve hier maar onvermeld;

Hoewel ik er zeker twintig

- En wel meer nog - heb geteld.

Zijn de Kooltjesplatenaren

Nu beleedigd of gevleid,

Dat ik hunne dorpsgeheimen

Geef aan de publiciteit?

Och, misschien heb 'k in mijn jeugdig

Enthousiasme misgeteld,

En zijn de Noord-Bevelanders

Toch degelijker ingesteld!

B. P.