Ons Zeeland 1934, Ons Zeeland Panorama, jaargang 1934, nummer 6, 6 juli 1934
De Tweede Oranjetrein in Zeeuwsch Vlaanderen
Omgeven door golven en grenzen ligt daar Zeeuwsch-Vlaanderen als een groene oase in zijn isolement, met zijn stedekens en dorpjes, levende in de schaduw van hun oude klokketorentjes.
Vlaamsch is de geest en Vlaamsch zijn de dorpjes. Maar Hollandsch klopt het hart, hecht is de innerlijke band met het moederland, dat het van over breede wateren kent, maar dat het lief heeft met een vaderlandsliefde, die men vergeefs zal zoeken, zoo hecht en zoo waarachtig, in de lage landen tusschen duin en Duitsche grens, tusschen Waddenzee en St. Pietersberg.
En nu vindt Zeeuwsch-Vlaanderen in den stalen band van het spoor een nieuwen, sterken band met Nederland, moderner en materialistischer, meer zakelijk en getuigend van nationale saamhoorigheid, meer uiting van dezen tijd.
Van 26 tot en met 30 Juni slingerde zich door de groene Zeeuwsch-Vlaamsche polders de Oranje-trein, vrucht van durf en ondernemingsgeest, als een wimpel van oranje, symbool van nationale eenheid en trots.
Hulde aan mannen als Th. R. Neutelinks, den algemeen en leider en organisator van dezen tweeden Oranjetrein, die met onversaagd optimisme voor de tweede maal de zware lasten heeft doen wijken voor z'n groote ideaal: aan de menschen te brengen, waarheen de menschen niet komen konden; de rijdende jaarbeurs, den Oranjetrein.
Hulde ook aan de ijverige bemoeiingen der Terneuzensche Kamer van Koophandel, die deze tentoonstelling met z'n 48 ondernemende exposanten wist te leiden tot het landje, dat wel Nederlandsch is, maar zoo weinig krijgt van het goede, dat Nederland biedt; ja zelfs Zeeuwsch-Vlaanderen de première schonk van deze grootsche demonstratie van Nederlandsche zakendurf.
Dank ook aan de spoorweg-autoriteiten, zoowel de Nederlandsche als de Belgische, en van de lijnen Mechelen-Terneuzen en Gent-Terneuzen, die de handen hebben ineen- gesloten om gezamenlijk het doel, het propageeren van Nederlandsch Fabrikaat en het hechter maken in een ruimen handelsgeest van de zakenrelaties tusschen Noord en Zuid, hoog te houden en te kunnen leiden tot daar, waar spoorbanen zich strekken, maar geen algemeene kennis nog was van wat Nederland kan en durft; naar het geïsoleerde Zeeuwsch-Vlaanderen.
En dank ook aan de plaatselijke politie-autoriteiten, die onvermoeid den goeden gang zan zaken ter plaatse regelden en niet weinig dit moeizame werk uit handen van de trein-directie namen.
Na een lange reis door België kwam vanuit Bergen op Zoom op 26 juni de frisch geschilderde Oranjetrein in Hulst en ontmoette er zoo'n laaiend enthousiasme en zoo'n joviale ontvangst, dat het de directie zeker een grooten moreelen steun moet hebben gegeven om met vastberaden blik den eindelooze stalen weg met de wachtende plaatsen te kunnen overzien, die nog wacht.
Dat Zeeuwsch- Vlaanderen deze première, wellicht de eerste, die het beleeft, op passende wijze beantwoordt, bewijst wel het drukke bezoek en de eindelooze rij van belangstellenden, die de halve kilometer lange, zij aan zij geschaarde exposities aan hun oog laten voorbijgaan, zich verdiepen in de aesthetische schoonheid van de moderne zaakreclame, zich getrokken voelend tot het philantropische doel van de afdeeling Kunst in Nood, tot opheffing van noodlijdende scheppende kunstenaars, zich laven in den voortreffelijken restauratie-wagen, vol bewondering en trots voor dit nationale kunnen.
Het is onmogelijk een levend beeld te schetsen van de fraaie en overzichtelijke s.tands, die het oog streelen, nog minder te zeggen, welke stand het mooiste is, maar één ding is zeker; dat de bezoeker naar huis gaat met een diep in zich gegrift beeld van hetgeen de Nederlandsche Industrie presteert, met de overtuiging, dat zakelijkheid nog niet omgekeerd evenredig behoeft te zijn aan kunst en schoonheid.
Zakelijkheid, kunstzin, ondernemingsgeest en philantropie, dat zijn deugden, die den Nederlander sieren, en die in den tweeden Nederlandschen. Oranjctrein tot hem worden gebracht, en daarom zal overal het doel zich van ideaal crystalliseeren in waarheid en het initiatief als vrucht dragen een moreel en financieel succes. U. d. B.
Zeeuwsche Sport
In Zeeuwsch-Vlaanderen viert de wielersport hoogtij. Eigenlijk wordt er wel een beetje van het goede te veel gegeven, zoodat o.i. de belangstelling er voor reeds schijnt te tanen. Meer variatie in de programma's leek ons zeker niet ongewenscht, althans op de wielerbanen, al is het zeker te apprecieeren, dat de jonge krachten hier nog al eens een beurt krijgen. Zeeuwsch-Vlaanderen lrijgt op die manier zeker zijn goeden "coming man".
Zeeuwsche Omroep
Hallo! hallo! hier is de persdienst van den officieelen Zeeuwschen Omroep. Het verder vertellen van deze Qerichten, in welken vorm ook, is geoorloofd.
Men meldt ons uit Neuzen het opzienbarende feit, dat een ventje van vijf jaar reeds naar een mes gegrepen heeft om daarmee zijn 3-jarig vriendje den neus af te snijden.
Wanneer de jeugd in die gemeente niet meer respect voor neuzen krijgt, wat zal er dan van het stedelijk schoon terecht moeten komen?
De gemeenteraad van Stoppeldijk heeft besloten, het terrein van de schietbaan te egaliseeren, oftewel gelijk te maken.
Door het verder voortwerken in die richting hoopt men in den loop der tijden van dien smadelijken plaatsnaam af te komen. Dit klemt temeer, omdat na de invoering van het veiligheidsscheermes ook reeds veel verbeterd is!
Uit Graauw seint men ons, dat daar I Juli feestelijk herdacht is het feit, dat een gemeenteraadslid vijftig jaar geleden aan zijn eerste gaaibol1ing deelnam.
Niet altijd is het publiek ongevoelig voor de groote daden van zijn politici!
De burgemeester van Goes heeft, toen de raad een request tegen Monumentenzorg behandelde, hartige afkeurende woordjes gewijd aan het heilig huisje van het eigen-ik.
Dat was niet juist, want dit huisje, al heeft Monumentenzorg er geen oog voor, is ongetwijfeld het oudste en meest bekende bouwwerk der wereld.
Ter eere van de algemeene vergadering der broederschap van notarissen, heeft men te Middelburg de belichting van het stadhuis laten werken.
Pijnlijk was het voor die heeren, dat men direct bij hun bezoek over "oplichting" begon te denken!
Te lerseke is de zeekrabben bewaarplaats door storm uit elkaar geslagen. Alle krabben zijn weggekrabbeld.
Om de vreemdelingen, die expres komen om krabben te zien, nog 'n kleine kans te geven, is de verkoop van stofkammen en jachtwater tijdelijk te lerseke verboden!
Onze correspondent te Haamstede seint ons, dat op Zondag 15 Juli a.s. achter de bosschen van het plaatselijk kasteel en aan den duinvoet een politieke partij een Landdag zal houden.
Dat men voor "boomen" niet uit den weg gaat, bij zulk 'n gelegenheid, is te begrijpen, maar men moest toch inzien, dat het niet ontwijken van een voet op teenentrapperij uitloopt!
Uit Serooskerke ontvingen wij het interessante bericht, dat de gemeenteraad met Gedeputeerde Staten van Zeeland overhoop ligt voor wat het schaatsenrijden op Zondag betreft. Ged. Staten willen het wel en de raad wil het niet. Men zoekt naar 'n vergelijk. Dit is best te bereiken. 's Winters bijv. zou men heeren Gedeputeerden 'n baantje te Serooskerke kunnen laten rijden en des zomers zou men ze naar de Noordpool kunnen laten gaan op dien dag!
De burgemeester van Middelburg heeft in den raad bij een uitvoerig fonteindebat voor de grap gezegd, dat hij niet wist, welke wethouder er spuit, en of misschien vorige jaren zijn voorganger dit deed.
Enkele raadsleden namen dit den voorzitter erg kwalijk. Te Brussel zou dit wel niet voorgekomen zijn!
Tot de volgende week, dames en heeren!
Bie ons op t durp
Dae liepen m'n noe op dien wermen wigt, en de vrouwe zee niks, wan ze schaemden d'r eige een bit je. Nergest was t'r een levendig wezen te zie, en 't dierde nie lank of m'n krege een dost dat 't verschrikkelijk was. En d'r stieng ok a nergest gin 'out, dust je kon nog nie is effen zitte ok.
"Oe lank is dat nog we?" vroog de vrouwe eindelienge, mae ja, ik wist 'et ok nie, wan ik was t'r nog nooit 'ewist.
Toen m'n bie een 'uusje kwamme, gong ik 'et even vraege, en die vrouwe sloog d'r 'anden in mekare, en ze zee: "Menschenlieve, julderbin glad verkeerd! Je bin in de Zuud-Kraayert, en je mot in de Noord-Kraayert weze!
Dae stienge m'n noe. Mae net kwam d'r een waegen an, en m'n mochte mee. Mae toen was 't van de Noord-Kraayert nog we een 'alf uur loopen, ende vrouwe kree zere voeten, en ze kust bienae nie mi verruut.
Eindelienge ware m'n d'r dan. Een klein 'uusje, en ik keek is achter, mae d'r was niemand, en de voordeure was ok a op slot. Zou ze nie tuus weze? vroge m'n, en toen kwam d'r een vrouwe die d'r neften weunden, en die vroog "Mo je Stiene e? O, die lei zeker wee op bedde, das zo'n aorigen!"
"Oe ku m'n d'r dan biekomme?" vroog ik. Ze schodde d'r kop, en zee dat dat we nie gae zou, wan z'a kuren, en dan wou ze gin mensch zie. "Maer a je noe naer achter gaet, daer is een klein raempje, en dae stae d'r bed tegen, van binne, en a je dan een bitje deurpraet, wan z'is doove dan kan ze je misschien 'oore:'
Afijn, da zouwe m'n dan doe..En m'n kwamme achterom bie 't raempje, mae dat was noga 'ooge, en dae kust ik zomae nie bie, dust toen moste me bie de buren nog een stoel leene. D'r 'ieng een gerdien voe, en dan nog een 'orre, dust ik kust niks zie.
Ee, moei Stiene! riep ik is 'ard, mae d'r kwam glad gin antwoord.
Lae m'n toch vortgae! klaegde de vrouwe, die d'r a lank a genog van a. Maer ik riep nog is en nog is,en eindelienge 'oorden ik binne wat. D'r kraekten wat, da kust 'et bed weze, mae 't kust ok d'r karrekas we weze, wan z'is vreed oud.
En toen 'oorden ik een stem die a riep: "uila, wa mot dat i" "Ik bin 't, je bloedeige neef Pier van 't Hof '" riep ik. "Kom t'r is uut!" "Nee 'oor," riep de stem vrom, "ik danke je lekker, ik e 't glad nie op m'n fermielje begrepe."
"Mae, mensch, wulder bin glad komme loope, en noe wi je ons nie binnenlaete?" vroog ik.
"Nee 'oor, ik dienke d'r nie over," riep 'eur wee, "mie m'n fermielje e'k altied dol 'ad, en noe da'k dood gae komme ze, mae das voe de centen!
"Allee !" riep de vrouwe, die 't ok g'oren à, "allee, maek t'r gin woorden mee over vuul, m'n gae vort!"
En 't leken we of ze d'r voeten vergete was, zo vlug liep ze de wigt op, mae zo bin de vrouwen, die e vee mi deurzettieng as wulder. En toen d'r net een auto verbie kwam, zeurden ik mae nie langer, en m'n reje mee, a kostede 't vee geld;
En zo bin m'n tuus'ekomme, en das eens mae nooit mi, en de vrouwe zeit dazu 't op die treinen glad nie begrepen 'eit, en nooit g'ad ok, en da fermielje; das een ziekte, zee ze, en m'n bluve mae waer of m'n bin, uut!
Zo is dat noe, en moei Stiene mo mae wete wat a ze doet, 't za d'r nog we an'erekend worre, das waer.
En je kom van 't een in 't aer.. wan noe zitte m'n toch mae mie de droogte op 't land, en bie ons ok, wan de regenbak is a leeg, en ze beginne noe wee over waterleidieng te praeten, mae das altied zo, a d'eeste buje regen mae wee is valt, is dat wee trek over.
Allee, tot kommende weke, PIER VAN 'T HOF.