Ons Zeeland 1934, Ons Zeeland Panorama, jaargang 1934, nummer 8, 20 juli 1934
Zeeuwsch vreemdelingenverkeer
Het is teekenend, dat Mr. de Monchy bij zijn intrede als burgemeester van onze residentie in een rede gezegd heeft, het vreemdelingen-verkeer zoo sterk mogelijk te zullen bevorderen. Teekenend, dat de residentie het belang van het vreemdelingenverkeer zoo naar waarde weet te schatten, terwijl ons Zeeuwsche platteland ten deze veelal een min of meer afwijzende houding aanneemt. En in dezen tijd van economischen nood deed men beter, alles in't werk te stellen om het vreemdelingenverkeer te bevorderen. Zelfs indien de mogelijkheid bestaat van excessen, kan men deze in toom houden door een afdoende controle. Wij zijn zeker voorstanders van een ordelijk strandleven binnen de grenzen van het toelaatbare. Zoo kan het gebillijkt worden, dat b.v. Haamstede het vertoeven van per:sonen in badcostuum op openbare wegen heeft verboden. Eén controle op kampen verdient eveneens waardeering. Maar men hoede zich ervoor, spoken op te roepen, waar deze niet aanwezig zijn.
Met dat al is het, ondanks sommige zonderlinge kronkelingen in sommige gemeentebestuurders-hersenen, een feit, dat het vreemdelingenseizoen elk jaar vroeger begint.
Dank zij veler medewerking; en wij noemen in dit opzicht ook de demonstratieve daad der provincie, welke dit seizoen voor vreemdelingen boot-tochten op de Zeeuwsche wateren organiseert. Ongetwijfeld zullen deze aftrek vinden, en het is aan de diverse vereenigingen voor vreemdelingen-verkeer, deze reizigers aan te moedigen tot een herhaling van hun bezoek (en dan langer), waartoe Zierikzee o.a. reeds heeft besloten.
Terwijl Walcheren en Zuid-Beveland al.van een zekere stabilisatie van deze bron van bestaan kunnen spreken, is Schouwen nog maar eenige jaren in opkomst.
Echter, nu overig Zeeland eenmaal den trek heeft, gaat het met het pionierswerk op Schouwen vlug vooruit.
Als belangrijke verbeteringen mag men noemen den nieuwen verkeersweg Haamstede-Zierikzee, die aan vele ongewenschte kronkelingen en wegdekken een einde heeft gemaakt.
Noemen we voorts den belangrijken en verheugenden aankoop van het vliegveld te Haamstede door de betrokken gemeente en den bijna voleindigden bouw van het K.L.M.-restaurant ter plaatse.
Maar er zijn ook kleinere dingen, die het leven voor den badgast aangenamer weten te maken, en dus van belang zijn. Daar is b..v. de invoering van: het zg. buta-gas, een aardgas, dat in reservoirs wordt geleverd, en dat dus voor de zomerwoningen een ware uitkemst beteekent.
De vindingen van de laatste jaren dragen er overigens toch al toe bij, een isolement prettig te maken. Zoo kunnen in de duinen de electrische huiswaterinstallaties veel ongerief wegnemen.
Naar wij van meerdere zijden vernemen, belooft, het binnenkort in Zeeland zeer druk te worden. Nu reeds zijn er allerwege vreemdelingen te bespeuren, zoowel in zomerhuizen als in pensions en tenten. Het is het leger der voorloopers, dat ieder jaar talrijker wordt, en er toe bijdraagt, het risico der exploitanten te verdeelen, daar men nu in ieder geval niet meer uitsluitend is aangewezen op de eene vacantiemaand. En het zal niet lang meer duren, of de groote stroom komt los, en brengt onze landbouwprovincie een compensatie, waarvan het belang zeer zeker niet onderschat mag worden.
Zeeuwsche Sport
Waarvoor zou meer belangstelling hebben bestaan deze week; voor den uitslag van het Middelburg-Juliana-onderzoek of voor den Scheldebekerwedstrijd? We gelooven niet ver mis te tasten, als we zeggen.. dat een groote belangstelling uitging naar het groote zwemevenement tusschen Breskens en Vlissingen, maar dat de aandacht voor de uitspraak van den K..N.V..B.. in de kwestie van den gestaakten wedstrijd tusschen Middelburg en de Limburgers grooter is geweest.. Men kent ons oordeel over het voorgevallene bij den genoemden wedstrijd. Het is ons nogal zwaar aangerekend, dat we even tamelijk fel zijn ingegaan tegen de schuldigen. We blijven daarbij nog, maar moeten er direct op laten volgen, dat we het met de door den K..N.. V..B. opgelegde straf totaal niet eens zijn. De straf, welke Middelburg is opgelegd, beteekent niet meer of minder, dan een aanslag op 't voortbestaan van deze vereeniging. Er zullen heel wat moed, kracht en opoffering voor noodig zijn, om dezen zwaren slag te boven te komen.
Twee winstpunten worden in mindering gebracht, bovendien nog een geldboete en dan de schorsing van Vogel tot 1 November en Vijgeboom tot I Januari.. Van de gronden, waarop deze zware straf berust, weten we niets, daar de K..N..V.B. tot heden zelfs aan Middelburg weigerde inzage van de stukken te verleenen. Verklaringen van scheidsrechter, grensrechters en Juliana zijn aan Middelburg niet bekend en daartegen kan dus geen stelling genomen worden. We zullen de geheele voorgeschiedenis niet meer ophalen, maar we mogen er toch wel even op wijzen, dat dit onderzoek op zijn zachtst gezegd zeer eenzijdig is geweest. Waarom mag Middelburg geen inzage hebben van het rapport, dat over de zaak is uitgebracht? Iedere veroordeelde krijgt toch te hooren de gronden, waarop zijn vonnis berust! Het ligt eenigszins voor de hand, aan te nemen, dat alleen het gezegde van aanvoerder Vijgeboom, dat "er Zon- der Vogel niet verder gespeeld werd", grondslag is gemaakt van dit vonnis. Immers, de straf wijst er op, dat het is opgevat als opzettelijk staken, daar Vijgeboom voor dien uitroep is ge- straft. Als niet aangenomen zou worden, dat de wedstrijd juist daardoor gestaakt is, kon die uitroep ook geen aanleiding geven tot straf, daar Vijgeboom onmiddellijk daarop te kennen gaf, te willen doorspelen. Bovendien mag men toch wel rekening houden met het feit, dat in een dergelijken wedstrijd, waarin de leiding, dit durven we zeggen, tegen alle goede critieken van den heer Verrneer in, totaal onvoldoende was en wailrbij zoóveel op het spel stond, de gemoederen sterk verhit zijn. Dàn heeft een dergelijke uitdrukking immers een heel andere waarde, dan wanneer zooiets in een anderen wedstrijd gebeurt.
Of heeft de scheidsrechter misschien gestaakt, omdat hij in de uitoefening van zijn taak ernstig belemmerd werd? Die mogelijkheid bestaat ook, doch ook in dat geval is de straf te zwaar en veel te zwaar, daar dan de scheidsrechter op grove wijze zijn plicht verzaakt heeft. Een plicht misschien, welke niet reglementair omschreven is, maar er zij ook voor de scheidsrechter ongeschreven wetten. Het is geen kunst, een wedstrijd te staken om een of andere reden en de scheidsrechter, die zulks aandurft op een moment, dat dit absoluut noodzakelijk is, maakt geen slechte beurt. Wie het echter weet te voorkomen en door tactisch optreden de zaak in rustige banen leidt, maakt een veel beter figuur. Scheidsrechter Verrneer echter is niet kordaat opgetreden, heeft geaarzeld en Middelburg niet de kans gegeven, het publiek van het speelveld te verwijderen en desnoods het geheele terreiri te ontruimen. Als dit niet gelukt was, dan pas was er de aanleiding om te staken. Het is een utopie, te meenen, een 2500 menschen kalm te kunnen houden, maar het is wel mogelijk, dezen zoo noodig van 't terrein te verwijderen en daartoe is geen kans gegeven. Zeeland is teleurgesteld door deze beslissing. Straf was verwacht en een redelijke straf zou zwijgend geïncasseerd zijn. Dezen slag echter accepteert men niet en het is niet te verwonderen, dat er allerlei stemmen opgaan, welke beweren, dat men moet kunnen dreigen met overgang naar een niet-erkenden bond om bij den K.N. V.B. recht en soms meer dan dat te krijgen. We onderschrijven die bewering niet, maar met het betrekkelijk nog recente geval Zeelandia- Alliance voor oogen, kunnen we ons voorstellen, dat er getwijfeld wordt. Meermalen heeft men van ontevredenen gehoord: "Zeeland zelfstandig". Wij gelooven daar niet in, maar met een dergelijke beslissing wordt er heen gedreven.
De Schelde bekerwedstrijd is een groot succes geworden, waarin de Nederlandsche deelnemers een schitterend figuur geslagen hebben. Een recorddeelname, een recordtijd en een Nederlandsche overwinning na prachtigen strijd zijn aanleiding genoeg om uiterst tevreden te zijn. Stender van Dolfijn te Amsterdam zag kans mei niet minder dan 11 minuten ruim zijn eigen record van 1932 te verbeteren en den tijd nu te brengen op I uur 28 min. 8 1/5 sec. Werkelijk een schitterende prestatie! Trouwens, het is een buitengewoon gunstige dag geweest, daar verschillende deelnemers binnen recordtijd 1932 hebben gezwommen. Met Wegenaar (A.Z. '70-A'dam) heeft Stender de risico van den sterken stroom genomen en door den kortsten weg te volgen, ook den kórtsten tijd gemaakt. Het is een goed inzicht geweest van deze zwemmers.
Bij de dames heeft mej. Olsen (R.D.Z. -R'dam) met grooten voorsprong gewonnen. Mej. Bijsterveld (V.R.B. -Vlissingen) werd hier tweede.
In Goes werd het eerste deel van de Zeeuwsche Athletiek Kampioenschappen verwerkt. De prestaties waren niet aan den besten kant. De athletiek accomodatie op het Sportterrein is niet schitterend en hierdoor werden b.v. de prestaties op vérspringen wel gedrukt. Op de uitslagen van deze kampioenschappen hopen wij terug te komen, na de verwerking van het tweede deel, dat niet op 21 Juli, zooals wij schreverî, doch op 28 Juli a.s. te Middelburg gehouden wordt.
Zeeuwsche Omroep.
Hallo! hallo! hier is de persdienst van den officieelen Zeeuwschen Omroep. Het verder vertellen van deze berichten, in welken vorm ook, is geoorloofd.
Men meldt ons uit 's Heerenboek, dat het door de droogte algemeen ontstaan geroep om : "geef ons toch 'n druppie" door een dier ingezetenen verkeerd is opgevat.
Toen de politie een inval in zijn woning deed, ontdekte zij een geheime distilleerderij!
Uit Ierseke vernamen wij, dat een schipper, die op een oester-perceel een zeehond meende te moeten doodslaan, het cadaver naar de gemeente-secretarie gebracht heeft.
Of de ambtenaar van den Burgerlijken Stand aanwezig was, werd ons niet meegedeeld!
De gemeenteraad van Sluis kende subsidie toe aan de vereeniging "Fokkersbelang" en aan de zwemvereeniging "t Vrije". De veeteelt - misschien is 't ook aviatiek - zal echter viermaal meer gesteund worden dan de waterbewoners.
Het is voor de laatsten ook veel gemakkelijker om het hoofd boven water te houden!
Men seint ons uit Terneuzen,dat de actieve mondharmonica-vereeniging "Bravo" aldoor aanbiedingen uit het buitenland (België) krijgt, om daar te concerteeren.
Steeds krijgt men meer wroeging, dat men, ter verhooging van de provinciale eer, destijds niet den naam van "Zeeuwsche blauwe" gekozen heeft!
Te Sas van Gent bestaan plannen voor den bouw van een Belgische borstelfabriek, daar deze industrie ginder niet schijnt te floreeren. Hier hoopt men op betere omstandigheden.
De heeren hebben zeker wel eens gehoord van het Zeeuwsche devies: "Ik borstel en blijf boven".
Van iemand, die nabij Kruiningen in de Ooster-Schelde, welke daar als zeer frisch aangeprezen wordt voor zwemmers, een pad nam, is diens portemonnaie uit zijn kleeren gestolen.
Inderdaad: Daar is 't om op te frisschen !
Men schrijft ons uit Vlissingen, dat, in verband met het veilig verkeer, de electrische tram naar het station, gedurende de kermis, niet verder rijdt dan het Wolfplein.
Men is herderlijk bezorgd, maar zouden de schaapjes nog niet liever vóór het Wolfplein zijn uitgestapt!
Onze correspondent te Zuidzande telegrafeerde ons, dat het tentoonstellingsbestuur besloten heeft, om, nu prinses Juliana hier komt, de Cadzandsche boerenbruiloft niet te laten doorgaan.
Wie zal het leed van bruid en bruigom schetsen!
Een botvisscher uit Tholen heeft te Breskens, naar verluidt, een zalmachtigen zilverbuikvisch gevangen en aan wal gebracht.
Men moet dezen man maar nooit om 'n fiets uitsturen; hij zou in staat zijn om met 'n auto thuis te komen.
Een landbouwersknecht, die onder Eede maaien moest, is in zijn zeis gevallen en tamelijk verwond. Aan het onder Eede staan is soms veel.isico verbonden!
Uit Middelburg ontvingen wij een opgetogen verslag over het jaarlijksche uitstapje van de ouden van dagen. Er was veel limonade beschikbaar dit jaar en na lang getoerd te hebben, mocht de stoet met toestemming van den minister van Waterstaat op het vliegveld te Vlissingen uitstappen.
Wij sluiten nu tot volgende week, dames en heeren!
Bie ons op 't durp
Dust noe zit ik glad alleenig in dat nieuwe kot, da toch a vee te groot is voe z'n beijen, en dat nog glad nie an kant is. D'eeste daegen liep 't sturm mie menschen, die a 't goed mie m'n meenden, liek a ze dazeeje, mae daer a'k nie vee vertrouwen in. Den een wist een goeie vrouwe om te komme werke, den aer een nog vee beterder om bie m'n in te komme weunen.
En ik luusterden, en ik zee nie ja ofte nee, maer ik docht: lae Pier mae schuve, die reedt 'et zelvers we, en daer 'eit t'n nieman bie noodig.
En de brieven die a uut Den Aog kwamme, die weze d'r gelokkig ok a op, dat 't mie de vrouwe goed verruut gong. Ja 'oor, z'a bie 't behun nog we is oarige diengen 'edae, mae dat was noe toch over, en den dokter zee dat 't we nie zo lange mi zou diere, voedazu vrom zou kunne komme.
Dust ik liet dat mae zo. Noe weunt er neffen ons Kee Snuve, en das een aeter van een wuuf. Die 'ei 'eel d'r leven 'estookt en vernien uut 'espoge, en alles kepoternaekt waer a ze mie d'r klossen ankwam.
J'ei van die menschen die a nergest voe stae, en die nergest plezier in e, dan in ofbreke. En dan deugt er niks, en niemand is zo goed, of bie 'aer wor t'n slecht. Zukke menschen bin eigelijk voe de samenleving net zo gevaerlijk as dieven en zukken gespuus. En m'n a ze dan ok altied rnae zo'n bit je alleen laete strune.
Mae noe, noe a de vrouwe vort was, kwam ze trek is kieke. Ze tjetterde zo'n bit je verlege de keuken in, en ik zat net t' eten, brood mie krupvet, liek as altied.
Zo, bure, zee ze vrindelijk, mae van die vrindelijk'eid die je mae nooit vertrouwe mot, wan dan bi je d'r an, zo bure, ik docht, ik gae is effen kieke wan 't rook toch zovee vremd, en ik doch zo, zo'n vint alleen, die kan da zo nie, da koken en zo, enne ....
Mae vrouwe, zee ik, ik koke glad nie, en ik begriepe nie, 'oe a jie ies eroken 'eit.
Dan za 't bie de buren 'ewist e, zee ze liefjes, mae zo vals as een spinne. Maer a'k soms wa voe je doe kan, dan 'ei je 't mae voe 't zeggen. Och ja, wan zo'n vint alleenig is toch ok niks, en wie weet 'oe lank a 't za dure, en dan zegge ze toch ok, dat zo eene nooit mi as vroeger wordt, ee?
Zo, dienk jie dat t vroog ik, maer ik doch: soenkel toch op, voe da'k je bie je lurven pak en d'r uut mieter! Ja, zo doet een mensch dan, wan a je zukke diengen beleeft as ik noe.
Ja, zee ze, da dienk ik net, en z' is toch altied ok vreed aorig 'ewist. En zo borduurde ze mae deur.
Mae toen e'k ze 't toch is goed 'ezeid.
Wan den een op 't durp zeit, da de vrouwe vorteloopen is, omda'k nie goed 'enog voe d'r 'ewist bin, en den aer zee, dazze Sjek achteran is, en den derden 'ei wee wat anders.
Mae je mot de menschen laete klesse, dat raek m'n kouwe kleeren nie, begriep je t
Wa vee erger is, dat is, da'k 'ier noe alleenig zitte.
En dat zeumer is, net as vleejaere, en da'k noe alleenig op de banke voe 't 'u us zitte. En daer e'k gin aorig'eid in, glad nie. Een mensch alléenig, das niks, zeker nie, a je zo lank a mie mekare op'etrokke bin. En zo 'ope ik mae, dat alles wee goed za worre, en ik wachte mie spannieng elken dag op de post.
Kommende weke 'oor je d'r dan wee meer van.
Allee, de groetenisse van
PIER VAN 'T HOF.