Ons Zeeland 1934, Ons Zeeland Panorama, jaargang 1933, nummer 16, 14 september 1934
SEPTEMBER
Als de zomer is verstreken,
en het groen vergaat tot bruin;
De vacantie is verkeken,
met zijn zon op zee en duin;
Als de koffers opgeborgen
worden in den zolderhoek;
En het leven met zijn zorgen
weer gewoon komt op bezoek;
Als de kind'ren weer naar school zijn,
en papa weer naar de zaak;
En mama met blik en stoffer
weer in stofjacht vindt vermaak;
Als alleen de etiketten,
op de koffers half bewaard,
spreken van den fijnen zomer,
door geen zorg of leed bezwaard;
Als het leven weer zijn gang gaat,
serieus en nauwgezet,
En een ieder weer gewend is
aan den dagelijkschen tred;
Dan wordt Zeeland eerst het mooiste,
in zijn ruige herfst kleedij;
Met zijn schat aan bonte kleuren
langs den weg, op veld en wei;
Met zijn blauwe ochtendnevels,
met zijn zware wolkenlucht;
Zeeland is het allermooiste,
als de zomer is gevlucht!
Als de wielen draaien
Zeeland, kalm land, dat geen overhaasten kent, land waar alles zijn genoeglijken gang gaat, land waar de menschen liever niet opgeschrikt worden door ingrijpende nieuwigheden, land dat rustigjes ligt langs de Scheldeboorden, heeft plotseling zijn levenswijze herzien.
Het kan gebeuren, dat in een rustig gezin een jongste spruit plotseling nieuw leven brengt, dat als revolutie wordt ondervonden. De dagelijksche gang wordt verstoord, de overige familieleden roepen ach en wee en zitten in zak en asch, kortom, het familieleven ligt ontwricht.
Zoo gaat het ook in grootere groepsgemeenschappen.
En zoo is het ook gegaan met de wielersport.
Nog kortgeleden kende men alleen in Zeeuwsch-Vlaanderen de genoegens van de wielerbaan en de wegwedstrijden. Daar - verschil in volksaard - werd met gejuich ontvangen, wat in overig Zeeland nog bij velen een bedenkelijk hoofdschudden verwekt. Het is al erg genoeg, dat de auto's zoo hard rijden en de wegen onveilig maken, waarom nu nog een categorie renners er op toegelaten?
Neen, van Zeeuwsch-Vlaanderen kunnen wij in dit opzicht wat leeren. Het heeft zijn banen, zijn bekende en minder bekende coureurs, zijn wegwedstrijden en zijn publiek.
Het laatste is het belangrijkste, want wat is een wedstrijd zonder het enthousiasme der supporters? En daarover moeten we het hebben in dit artikeltje. Want de wielersport zelf heeft geen aanmoediging meer noodig. Ze heeft haar plaats reeds veroverd, en ze zal daarvan vooralsnog geen afstand meer doen. Speciaal Goes en Zierikzee hebben zich met élan op deze voor Zeeland nog nieuwe sport gestort.
Allerwege droomt men van Pijnenburgcarrières, overal draaien de wielen. De eerste wedstrijden zijn een groot succes geworden, en het publiek gaat zich voor deze sport interesseeren. Voor Zierikzee zijn de plannen voor een wielerbaan reeds In een vrij definitief stadium; de uitvoering ervan kan binnen afzienbaren tijd tegemoet worden gezien.
Ook de motor-rensport houdt met deze ontwikkeling gelijken tred. Een grasbaanwedstrijd op Schouwen trok een zeer groot publiek: ook de badgasten wisten deze afwisseling te waardeeren, en als zoodanig beteekent een dergelijke wedstrijd een factor voor vreemdelingenverkeer.
De Goesche wielerwedstrijd werd eveneens een groot succes.
Walcheren behoeft geen vermelding, daar de motorwedstrijden daar reeds zijn ingeburgerd.
Alles tezamen gaat de wielersport naar onze meening een goede toekomst tegemoet, en onze provincie kan er, mits overdrijving vermeden wordt, baat bij hebben.
Er is slechts één punt, dat ernstige overweging verdient. Onze uit den aard der zaak gedecentraliseerde provincie heeft ook hier weer het gevaar van versnippering. We zien de mogelijkheid, dat op den duur op alle eilanden kleine banen tot stand zullen komen. Hierin zit een gevaar, en beter ware het, dat men trachtte tot overeenstemming te komen inzake het stichten van een enkele groote baan, die werkelijk wat zou kunnen beteekenen.
Dan kan Zeeland een behoorlijke plaats innemen en kunnen er sportieve prestaties worden geleverd, die ook buiten ons gewest van belang worden geacht.
Terneuzen 350 jaar stad
Terneuzen herdacht verleden week het feit, dat het voor 350 jaar stadsrechten kreeg.
De geheele week is er feest gevierd, maar de historiseh-allegorische optocht op Woensdag 5 September was wel het hoogtepunt van het feest. Kosten noch moeiten waren gespaard om dezen dag te doen slagen en gezien de keurige aankleeding der historische figuren en de massa belangstellenden, die de optocht trok ook van buiten Terneuzen, mogen we van een groot succes spreken, waaraan de actieve winkeliers-vereeniging "Klimop" een ruim aandeel heeft gehad met den wakkeren voorzitter, den heer van den Bruele, aan het hoofd.
Zeeuwsche Sport
Kent gij uw eigen land? Kent gij uw eigen volk? Deze vraag stelt men zich, wanneer men eens bij hooge uitzondering doordringt in wat we plegen te noemen de "binnenlanden". We hebben Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen doorkruist en een bezoek gebracht aan de kleinere plaatsen en gehuchten. We hebben kennis gemaakt met de binnenwegen, welke nu nog begaanbaar zijn, maar over een paar weken zijn herschapen in een modderpoel. De schoonheid van het landschap komt pas tot uiting op deze wegen en men moet dan ontdekken, dat de hoofdweg, hoe mooi ook, betrekkelijk in dit opzicht nog arm is. De menschen in Zeeuwsch-Vlaanderen zijn vriendelijk en hulpvaardig overal, maar de menschen, die in de gehuchten wonen, zijn weer anders. Daar is alles nog méér ingesteld op het "helpt elkander". Het is niet gemakkelijk om den weg te vinden, maar dit hoeft u niet af te schrikken om straks den naderenden herfst te gaan bekijken in het Zeeuwsch-Vlaamsche landje, want men zal er u gerust doorheen helpen, zelfs heele stafkaarten voor u in het zand teekenen. Maar wij waren niet gekomen om te kijken naar het landschap, noch om een studie te maken van de bewoners van dit land. Er was ons ter oore gekomen, dat er op die heel kleine plaatsjes nog wel copie was voor onze sportpagina. Daarom zijn we er gaan kijken en hebben we eens gesproken met verschillende sportenthousiasten. We konden ze vinden op de voetbalvelden, want ook hier is Koning Voetbal heerscher. We hebben niet goed begrepen, hoe het wel mogelijk was, dat in gehuchtjes van 10 huisjes en minder groot een voetbalelftal kon huizen. Als je er echter, zooals wij, de gebeurtenis van den dag brengt: een auto, dan pas kom ie te weten, wat er in 10 huisjes kan wonen. Dan zie je en hoor je, hoe het mogelijk is, dat er een voetbalclub bestaat. Er wordt enthousiast gewerkt op die kleine plaatsjes. Men heeft er geen andere afleiding en kan zich daarom wijden aan de sport, maar dan ook alleen, wanneer allen, die daarvoor in aanmerking komen, hun medewerking verleenen. We hebben ze bezig gezien met kalk en schoppen, met hamer en spijkers om straks, als ook voor hen de competitie begint, gereed te zijn. Middelen om het werk te laten doen, zijn er niet, daarom doet men het zelf en men doet het graag. Een stuk weiland, waarop het vee gedurende de week loopt te grazen, is voor een gedeelte door middel van kalklijnen en een paar goalpalen omgetooverd in voetbalveld. Weinige velden zijn geschikt voor het spel, maar men moet roeien met de riemen, die men heeft. Zoolang de toestand van het terrein geen gevaar oplevert voor ongelukken, moet er genoegen mee genomen worden. Meestal mogen de gebruikers er niets aan veranderen, daar de eigenaar hiertegen opkomt, maar op de plaatsen, waar ze meer vrijheid van handelen hebben, is te constateeren, dat de velden direct veel beter zijn. Men ziet wel in, dat het zoowel voor eigen bestwil is als voor dien van de tegenpartij, dat het veld in goede conditie wordt gehouden. Er is geen enkel "biljartlaken" bij, maar wel zijn er enkele terreinen, welke gerust gezien mogen worden en op andere plaatsen doet men, wat er gedaan kan en mag worden om verbetering te brengen.
Overal waar men komt hoort men klagen over de financiën en velen hebben nog niet de overtuiging op de kleinere plaatsen, dat zij straks een behoorlijk elftal zullen kunnen samenstellen. Het ontbreekt aan menschen en geld, maar de menschen komen wel weer opdagen, zoodra we aan het spelen gaan. We mogen hopen, dat 't den werkers op de kleine plaatsen gelukken zal, het hoofd boven water te houden, opdat de sport dezen menschen de gelegenheid kan geven tot een nuttige afleiding, en hen helpt, hun isolement wat te verbreken.
Aan het eind van onzen toer kwamen we in Groede terecht en daar ontmoetten we eenige bekende gezichten uit de athletiek-wereld. Een troep stoere "E.M.M.-ers" en eenige dames van "Achilles" hadden de reis naar Groede ondernomen om in een gezelligen kamp elkaar op het athletiekveld van ODIDAS te bestrijden. Er was weinig bekendheid gegeven aan deze wedstrijden en daarom is het wel zeer toevallig, dat we hier aanlandden en dezen wedstrijd "ontdekten". Het viel ons onmiddellijk op, dat er behalve van de bovengenoemde vereenigingen, nog slechts één lid van Zeelandia-Hansweert aanwezig was en van de organiseerende vereeniging, welke nu eenmaal niet groot is, nog een paar menschen. Her is jammer, dat niet meer steun verleend wordt aan de initiatiefnemers, door in grooteren getale voor dergelijke wedstrijden in te schrijven. Ook de Z.A.B., of hoe men deze organisatie tegenwoordig noemt, toont niet veel belangstelling voor dergelijke wedstrijden, getuige het feit, dat geen enkele officieele vertegenwoordiger van dien bond aanwezig was. Wij achten het toch wel noodzakelijk, dat in een gebied als Zeeuwsch-Vlaanderen wat propaganda gemaakt wordt en daarvoor zijn juist dergelijke wedstrijden zeer geschikt. De leiding daarvan moet dan uitgaan van de organisatie, welke in een bepaald gebied als leiding gevend lichaam is aangewezen. Ten slotte heeft men er zich in Groede niet te veel om bekommerd en een prettigen sportmiddag gehad, welke geheel naar wensch verliep. De prestaties waren niet alle even schitterend, doch dit mag voor een goed deel worden toegeschreven aan gebrek aan voldoenden strijd, waardoor verschillende nummers meer demonstratie dan wedstrijd werden. Anderzijds was ook het veld niet van zoo prima conditie. Het is van weinig belang, de prestaties te memoreeren, daar geen der athleten bijzondere prestaties leverde. De dames van Achilles met één particuliere inschrijfster en de heeren van E.M.M. zijn in Groede propaganda wezen maken voor de athletiek en dat is op het moment nog het voornaamste. Niet de prijzen, niet de prestatie alleen was het doel, doch boven alles was de bedoeling, de jongere Groedenaren tot de athletiek te brengen en al melden zich maar een paar nieuwe athleten aan, dan is er toch reeds een goed stuk werk verricht.
Bie ons op 't durp
Dust nae de Krabbekerksche mart. Da gong noga onverstandig. Wan Christiaan en z'n vrouwe die moste en zouwe mie d'auto, en ik bin nie zo voe auto's, wan da riedt en rost mae langst de wigt of t'r glad gin gevaer bie is. Maer, alla, zulder wouwent, dus 't 'beurde.
En m'n stalden in de Voorstraete, en toen trek nae de mart, en d'r was vee volk, en de gasten vonde 't gewoonweg prachtig, al die boeren en boerinnen in den dracht, en ik kust 'et a nie laete, of ik most zo is langst m'n neuze wig zegge, da d'r vee meer boeren waere dan stasse menschen, en da je d'r mae voe op most passe, en Christiaan die schodde z'n kop is,wan die begreep die steek onder waeter nog we.
Afijn, m'n kwamme bie zo'n kraem wae ze van dat ouwerjaerse spul verkochte, je weet we, van alles en nog wat.
En dae zag de vrouwe van Christiaan zo'n koperen doofpot, en die most en zou z'e.
Ja, Zee Christiaan, mae lae m'n dat noe doe a m'n vrom gae, anders ka je d'eelen dag mie da dienk loope, mae z'n vrouwe zee as dat t'n dan we is verkocht zou weze en dust vroog ze wat 'n kostede, en die vint zee van dertien gulden, en dat leken mien noga vee en 'eur ok, en ik zee zo zochjes dazze vee minder most bieje, en toen boa z'een riksdaelder, mae toen wier de vint giftig, en 'um schol z'uut voe een stasse medam, en toen kwam ik t'r bie, en ik praetten zo is wat, en toen a'k 'n voe negen gulden en dat was nie te vee.
Ja, zee mien vrouwe, noe motte julder vinters da dienk mae tusschenin draege, das 't beste. Wulder keke is nae mekaere, en m'n zeje: das goed, mae toen a m'n langst den Tuunbouw, das een melkselon, kwamme,zeje m'n, da m'n eest wat wouwe drienke, en wulder d'r in.
Mae toen nam ik Christiaan effen ampart, en ik zee: Bi je gek, m'n laete da dienk 'ier stae, en dan komme m'n d'r vanaeven we om, en da von t'n trek goed.
Afijn, zo 'ezeid, zo 'edae. Wutder wee nae buten, en m'n waere a wee een stik varder, toen zee de vrouwe van Christiaan waer a dat dienk 'ebleve was, wan ze schrok t'r van, wan ze docht da m'n verlore waere. Mae toen a m'n zeje, da m'n den doofpot in den Tuunbouw gelaeten a, wou ze d'r nie van wete, wan z'ei net as alle wuven ok d'r kuren, en d'r 'ielp niks an of m'n moste vrom om d'r t'aelen.
Mae toen a m'n in den Tuunbouw waere, was 't dienk vort. D'r 'ei je 't noe a, riep de vrouwe van Christi~n, noe e z'n 'estole.
Ja, dien vint in den Tuunbouw die zee as dat t'n 'n neer 'ezet a, en noe was t'n Zo mae vort.
Wulder 'ezocht, en toen m'n eindelienge is boven keke, zatte d'r zo'n paer veekoopers an een taefel miè onzen doofpot dien azze voe assiebak gebruukten.
En of wulder noe zeje, da t'n van ons was, ze wouwe'n nie gee, en 't end was da deplisie d'r an te pas kwam, mae toen wou de vrouwe van Christiaan me, da m'n nog ergest neerzetteden, dust moste m'n d'r mee bluve loope, en wulder allebeie kwaed, en den dag was zovee as bedurve, en m'n gonge vroeg naer 'uus.
Zo beleef je altied wat, en merrege gae m'n gasten vort, en ik e d'r toch gin spiet van om wee mie de vrouwe alleenig te wezen, wan vremd is toch mae vremd en eige is eige, wa julder!
En zo is dat ok wee ver bie. Kommende weke, wan ik e noe gin plekke mi, za'k je zo is een en ander vertelle over die nieuwe spellieng, wan das ok nog is wat, afijn, das meraekel, en daer e 'k nog 'eel wat over op m'n 'arte. Dust tot kommende weke en de groetenisse,
PIER VAN 'T HOF.
Zeeuwsche Omroep
Hallo! hallo! hier is de persdienst van den officieelen Zeeuwschen Omroep. Het verder vertellen van deze berichten, in welken vorm ook, is geoorloofd.
Men meldt ons uit Goes, dat bij het afscheid van een leeraar aan de H.B.S., door enkele sprekers de verdiensten van den scheidende in het licht werden gesteld en dat hem daarna een lamp werd aangeboden.
De omgekeerde volgorde ware beslist beter geweest!
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen wordt ons geschreven, dat toen er bij een rondreizend circus een binnenbrandje uitbrak en de mini-maxen niet wilden werken, de vuurvreter de situatie gered heeft.
Als onze spuitgasten zich ook eens in die kunst bekwaamden? Het zou dan ook niet meer voorkomen, dat ze aldoor den brand onder de knie kregen!
Te Ierseke is een landbouwer, die met zijn knecht en twee paarden aan het ploegen was, door een bijenzwerm overvallen. De paarden sloegen op hol en de anderen renden naar den dokter.
Naar nader wordt gemeld, waren de bijen onderweg naar de bloemenafdeeling van de tuinbouwtentoonstelling te Kapelle!
Onze correspondent te Oost en West Souburg berichtte ons, dat de politie en de kommiezen een partij vet, 'n wagen aardappelen en eenig vuurwerk in beslag hebben genomen.
Het wekt den schijn, dat de gewapende macht en de fiscus in dit dorp, een patates-frites-zaakje willen beginnen!
Uit Kruiningen ontvingen wij per draad de tijding, dat een partij tarwe verbrand is, omdat vonken waren overgevlogen van den in de nabijheid liggenden afval, die door het personeel in brand was gestoken.
Het is de algemeene wereldkwaal dat het kaf niet voldoende van het koren gescheiden wordt!
De vereeniging voor vreemdelingenverkeer te Cadzand organiseerde j.l. Zaterdag 8 September een zwemfeest in de haven.
Booze tongen beweren, dat dit noodig is, omdat het tot heden vaak voorkomt, dat bij fellen regen de toeristen in de kuilen van den weg om het leven komen door verdrinking!
Men meldt ons uit Wolfaartsdijk, dat de muziekvereeriiging Advendo op het schoolplein te Oostkerke een concert heeft gegeven, dat voor de pauze echter heel wat meer belangstelling trok dan daarna.
Van andere zijde vernamen wij, dat men gedurende de pauze met een collecte was begonnen.
Te Breskens wordt er openlijk gezegd, dat het jongste concert van harmonie en zangvereeniging bedorven is door voetzoekers.
Om misverstand te voorkomen, betoogen wij hier plechtig dat daarmede geen maat-schoenmakers bedoeld worden!
Uit dezelfde plaats kwam het nieuwtje, dat de nieuwe radio-centrale door den burgemeester is geopend met het uitspreken van een rede.
Dat is dus welsprekendheid, die een sleutel vervangt!
Bij het avondfeest, dat te Sluis ter gelegenheid van den Koninginnedag werd gegeven, heeft het muziekgezelschap "Apollo" den geheelen tijd niets anders gespeeld dan "Sarie Marais".
We konden niet achterhalen, of men de musici neerslaan moest, dan wel met het insluiten in een dwangbuis kon volstaan.
Tot de volgende week, dames en heeren!