Ons Zeeland 1934, Ons Zeeland Panorama, jaargang 1933, nummer 18, 28 september 1934
Historische brand
Als het erg lang droog geweest is
en het allerwege broeit;
Geen verfrisschend zomerwindje
over veld en wegen stoeit;
Als een vonkje spelend neerkomt
in een hooiklamp aan een straat;
't Rookt en vlamt ineens maar onze
brandweer is als steeds paraat:
Ijlt in ademloos gerèn naar
burgemeesters woning heen.
Help' De sleutels' Maar: "miauw" zegt
poes in 't keukentje alleen;
Burgemeester is afwezig,
en hij nam (was 't per abuis?)
Mee op reis den zwaren sleutel
van het eenzaam spuitenhuis.
Dus geen slangen, dus geen water,
laat toch branden wat er brandt!
Er behoort geen brand te wezen
als het Hoofd niet is in 't land!
En de brandweer van 't naburig
dorpje stond er vroolijk bij:
Nee, we mogen ook niet helpen
En zoo bleef het branden blij
Tot de laatste kruimel ging het
in de felle vlammen op.
Huilen? Lachen? Wat zal 't wezen?
De verzeek'ring draagt den strop
EEN AFSCHEID
Het burgemeestersambt heeft de laatste jaren veel van zijn representatief karakter ingeboet. Een steeds grooter worden de administratieve rompslomp, uitbreiding van werkterrein en bevoegdheden: dit alles heeft schade gedaan aan het oorspronkelijk karakter van 't burgemeesterschap.
Er dreigt voor dit ambt het gevaar, dat het afzakt naar het domein der ambtenarij.
De burgemeester wordt steeds meer de man, die geen tijd meer heeft en niet meer te vinden is. ... Hij wordt voor een zoo overladen werkprogram gezet, dat hij geen tijd meer heeft, zijn oor te geven aan allen, die bij hem komen om raad en steun.
Alleen de sterke persoonlijkheden, die veel arbeid kunnen verzetten, en die een sterke vitaliteit bezitten, zijn nog in staat, de veelomvattende werkzaamheden van het ambt te verrichten, en tegelijk een vader van de burgerij, in de oude, goede beteekenis, te zijn.
Zoo iemand was burgemeester J. C. A. Bannink, die afscheid genomen heeft van zijn gemeente Zierikzee.
Burgemeester Bannink was een spontane persoonlijkheid, en als zoodanig zijn de zoo bedachtzame Zeeuwen wel eens van hem geschrokken. Maar daarnaast bestonden toch 'n sterke waardeering en bewondering voor de energie en het doorzettings- vermogen, die de spontaneiteit op den voet volgden. Indien burgemeester Bannink zich eenmaal met hart en ziel aan een plan gegeven had, rustte hij niet, voor 't werkelijkheid was geworden, dan kon het wel eens hard tegen hard gaan, dan kon de vuist wel eens op tafel komen, maar aan de basis der verhouding tusschen functionaris en bevolking deed dit toch nooit schade.
Wij voor ons hebben van burgemeester Bannink altijd de prettigste medewerking ondervonden. Hij onderschatte het belang van de pers geenszins, en was altijd bereid, belangen van zijn gemeente naar voren te brengen. Dan kon hij spreken met een enthousiasme, dat zelfs de buitenstaander wist te electriseeren. En aan deze persoonlijke overtuigingskracht dankt Zierikzee dan ook de uitvoering van verschillende werken, welke ondanks de tijdsomstandigheden tot stand kwamen.
Burgemeester Bannink was een optimist in den goeden zin van het woord.
Zonder de aanwezigheid van de crisis te ontkennen of te onderschatten, geloofde hij onvoorwaardelijk in een goede toekomst van zijn gemeente, een geloof, dat zijn stuwkracht voldoende verklaart.
Wij mogen het dan ook betreuren, dat dit ontijdig heengaan als gevolg van de tijdsomstandigheden moest plaatsvinden.
Zoo denkt geheel Zierikzee daar wel met ons over, en uit het afscheid is wel gebleken, hoe deze burgervader in betrekkelijk korten tijd zich een vaste plaats wist te veroveren in de harten zijner gemeentenaren.
Een plaats die hij zal behouden, ondanks het vertrek naar elders.
v. Br.
Hoe zal Zeeland spellen, hoe spelde vader Cats, hoe spelt Pier van 't Hof?
De Zeeuwen zijn op velerlei gebied conservatief. De historische ontwikkeling van ons gewest heeft dit met zich meegebracht, en zoo komt het, dat onze gewestgenooten in vele zaken een afwachtende houding aannemen, dikwijls ook, wanneer het een nieuwigheid betreft, een afwijzende.
En we denken dan ook, dat velen met angst en vreeze de invoering van de nieuwe spelling hebben tegemoetgezien.
Vooropgesteld zij, dat het inderdaad voor ouderen een heele stap zal zijn, zich 1ot een nieuwe spelling te bekeeren.
Niet, omdat dit practische moeilijkheden met zich zou brengen, want de nieuwe spelling is in enkele regels vastgelegd, die, wanneer men ze kent, heel wat gemak met zich zullen brengen.
Maar het is meer, dat men moeilijk went aan het nieuwe schriftbeeld, daar men met het oude zoo zeer vertrouwd is geraakt. Wij voor ons achten de invoering van de nieuwe spelling 'n waar nationaal belang. Wij erkennen de moeilijkheid van een overgangsperiode voor velen, maar wij achten deze niet op te wegen tegen de uniformiteit, welke door de nieuwe spelling te bereiken zal zijn. We willen het hier alleen even hebben over een belangrijk argument van de tegenstanders der nieuwe spelling. Dezen voeren veelal aan, dat de spelling historisch is gegroeid, dat ze als zoodanig een nationaal bezit is geworden, en dat er geen reden bestaat, gewelddadig veranderingen aan te brengen. Dit nu is onjuist.
Eenheid van spelling heeft er jn onze taal nooit bestaan, en alle pogingen in vroeger tijden, om deze te bereiken, hebben tot op heden gefaald.
Vergelijk maar eens de spelling van Jacob Cats met die van Betje Wolff!
Het Zeeuwsch van de 17e eeuw was Hollandsch georiënteerd. Dat wil zeggen: veelal richtte men zich naar de spelling der meest invloedrijke schrijvers. Als men echter een bij uitstek Zeeuwsch boek opslaat, de bekende Zeeuwsche Nachtegaal, dan ziet men dadelijk, dat van eenheid van spelling geen sprake is.
Door de verbetering van het onderwijs is er in onze dagen veel verbeterd. Maar er blijven onoverkomelijke moeilijkheden om tot eenheid te komen, tenzij men breekt met vooroordeelen en op eenige punten een vereenvoudiging aanvaardt.
Wilde men de zaak zoo ver drijven, dat men ging schrijven in de "taele" van Pier van 't Hof, dan zouden daartegen overwegende bezwaren bestaan! Maar de enkele veranderingen, welke spoedig verbeteringen zullen blijken te zijn, zullen het spellen heel wat gemakkelijker weten te maken. Laten we dus niet mopperen en critiek uitoefenen, welke toch onvruchtbaar zal blijken, maar dit nieuwe met goeden moed aanvaarden. De toekomst zal het nut ervan leeren!
Bie ons op 't durp
Dust dae stienge m'n dan eindelienge voe de Jaerbozze, en 't was a knap laete, en m'n waere blieje da m'n d'r dan toch beland waere.
Alleen wou Jipje d'r eerst nie in omreden 't een hulden kostede, en 'um zee mae, dazze blieje moste weze da m'n kwamme kieke, wan van kieke kwam koope, en uze verkochte a ze d'r winst, net as 'um, en as t'r menschen bie 'um in de zaek kwamme dan liet t'n ze toch ok gin intree betaele, en da leken nergest op, mae die meneer an 't leket dien lachte mae is en ik poete Jipje is in z'n rik en toen schoof 'n deur, gelokkig!
En toen ware m'n d' in, mae wat noe, zo'n groot kot van een gebouw, wae mos je noe behunne!
Lae m'n mae van bovenan behunne, zee ik, wan ik a g'hoore, da je dat 't beste kus doe. Dust toen wouwe m'n an 't klummen gae, mae toen zag ik da t'r een lift was, en ik riep: O! en m'n stienge stille, en ikke nae de lift, en Kee, de vrouwe van Jipje, die riep mae, wat a m'n gonge doe, wan die vertrouwden 't nie omreden ze noga wandochtig is van d'r eige; ik zegge : niks, mensch, en zo kwamme m'n bie de lifte, mae dat a ze nog nie 'ezie of ze begust bienae te julen, en ze riep: D'r 'ei je 't noe a! Dienke julder soms, da'k in zo'n akelik dient za gae, warmee je as een vierpiele de lucht inschiet! Ik zou je danke, daer e'k a genogt over 'eleze, en ik doe 't nie! Mae de menschen achter ons die stienge op te driengen, en die vint in die lifte wier ok a kwaed en riep da m'n op moste schiete, en ik wou Kee d'r net indouwe, en dae glip ze nog tusschen m'n viengers deur en vort is ze.
Lae mae gae, zee Jipje, die nog a kalm is van z'n eige, en tegeliek gong de lift a dicht en m'n schote nae boven, en de vrouwe, die niks 'ezeid a, mae die toch ok benauwd was in da vremde dienk, wier een bit je kwaelik, en ze was blieje da m'n d'r wee uut waere.
Afijn, bel bel, wat a t'r al te zien is op zo'n bozze, das verschrikkelijk, en je begriep nie, wien a dat allemael mo koope mie den crisis, afijn, 't leken we een 'eele stad van wienkels.
Bn m'n liepe zo rond, mae wien a m'n zage, Kee nie. En nae een 'alf uurtje daelden m'n een verdieping of, en gonge dae ok is kieke, en toen 'oore m'n, toen a m'n verbie zo'n kraem komme, ineens: Uila! roepe, en dae zit Kee vrentig in zo'n kraem. Dat was noe een kraem van goud en zulver, en de vint die d'r in srong, a d'r plezier in, dat Kee zovee goud en zuiver an a, en die a 'evroge of ze nie een stuitje bie z'n kwam zitte, voe de reclame, en dat a ze edae ok, en d'r srienge zovee menschen voe te kieken of 't een kiekspul was.
Mae Jipje die most er niks van e, van zukke reclame, wan je weet nooit, wae dat op uutloopt, zee d'n, en een wuuf is maer een wuuf, en dan weet je genog!
Dust wulder mie z'n vieren wee op stap, en nog een verdieping laeger, mae m'n wiere toch zovee moei, en eindelienge stelden ik voor om d'r maer uut te gae. En ik keek is op m'n orrelozie, en dae zag ik tot m'n schrik, dat 'et a vuuf ure was, en om kwart nae den vuven zou de bus wigrieje, en die stieg glad bie den Dom.
Dust wulder d'r uut 'erocht, en da gong ok a nie makkelijk, wan d'r was zo vreed vee volk, en de beenen 'enome en nae den Dom, mae toen a m'n daer ankwamme, was t'r gin bozze mi, die was a lank a vort, wan 't was kwart voe zesse.
En dae stienge m'n noe, en den een dust den aer nie an te kieke of ies te zeggen, en m'n keke allemaele nae beneje, en zo stienge m'n,
'Oe komme m'n vandaege nog op 't durp terug? dat was de vraege waer a m'n an dochte, mae 'n wiste d'r gin van alle een antwoord op.
En a t'r nie een vint 'ekommem a mae dat vertel ik kommende weke!
De groetenisse,
PIER VAN 'T HOF.
Zeeuwsche Omroep
Hallo ! Hallo ! hier is de persdienst van den officieelen Zeeuwschen Omroep. Het verder vertellen van deze berichten, in welken vorm ook, is geoorloofd.
Uit Goes meldt men ons, dat een politiek leider op de beide Bevelanden bij het postkantoor gezakt is door een kelderrooster, waar een gat in was.
Op zijn post sterven is niet voor ieder leider weggelegd. Hij mag dus blij zijn, wanneer hem in Zeeland de gelegenheid geboden wordt, bij de "post" te sneven!
Men meldt ons uit Middelburg, dat de directie van de Zeeuwsche confectie-fabriek des avonds iemand op het dak heeft hooren loopen en pogingen waarnam van dezen bezoeker, om een achterdeur te openen.
De crisis werkt door in alle lagen van de maatschappij. Nu willen zelfs heeren inbrekers reeds confectie-pakjes gaan dragen!
Ten nadeele van een hotelhouder te Breskens zijn twee konijnen uit het mesthokje gestolen.
De buren houden nu de katten binnen.
In den nacht van Zondag op Maandag werden bij een inwoner van Heikant niet minder dan vijf ganzen en twaalf konijnen gestolen.
De gewapende macht loopt met politie-honden naar braadlucht te speuren!
Uit Krniningen-Ierseke wordt ons bericht, dat de stations-verlichting zeer verbeterd is. Vroeger had men kaarslicht, toen werkte men met gebrekkige petroleumlampen en nu is er electra aangelegd.
Het gaat steeds crescendo aan de Zeeuwsche lijn. In het allereerste begin schijnt men zich zelfs te hebben moeten behelpen met stationschefs, die wegens het gebruik van spiritualiën een fosforiseerenden neus hadden!
Een provinciaal blad schreef dezer dagen, dat de danslustigen te Hansweert, ter gelegenheid van een "bal champêtre", op de "toonen" van het muziekkorps gewalst hebben.
Men mag niet denken aan de mogeiijkheid, dat de muzikanten eksteroogen hebben gehad.
Men meldt ons uit Aardenburg, dat tengevolge van een plotseling uitgebarsten noodweer de film van de Jantjes pas later afgedraaid kon worden.
Het zijn natuurlijk niet de echte Jantjes geweest; die zijn niet bang voor 'n beetje!
Te Kloetinge is een monument geplaatst ter eere van een dorpsgenoot, die beroemd is geworden als weerkundige.
Menschen, die op de plaats vreemd zijn, en het willen zoeken, kunnen een vergrootglas halen bij den veldwachter!
Te Vlissingen houdt "Eerste hulp bij ongelukken" een tentoonstelling met demonstraties.
Wanneer er toevallig geen ongelukken gebeuren in de zaal, zullen er ongelukken begaan worden. Weest op uw hoede.
Hier is nu niets meer aanwezig, waarom wij sluiten tot de volgende week Zaterdag, dames en heeren!
ZEEUWSCHE SPORT
De strijd om den "Ons Zeeland"-beker stond Zaterdag j.1. in het middelpunt der belangstelling. Vier ploegen zouden strijden om het bezit van den door ons blad geschonken wisselprijs. "E.M.M." kon definitief eigenaar worden en het was dus plicht van de andere deelnemende ploegen om zoo goed en zoo sterk mogelijk voor den dag te komen. Er warrn inderdaad ook flinke ploegen opgekomen en Marathon en Odidas hadden een extra sterk zestal op de been gebracht. Het heeft niet mogen baten en de E.M.M.-ers hebben evenals in 1932 en 1933 op overtuigende wijze hun meerderheid getoond. Met een flinken voorsprong ging de laatste E.M.M.-looper over de rindstreep, nadat van den start af de E.M.M.-ploeg een voorsprong had gehad. Werkelijk een fraaie prestatie van de blauwbroeken, waarmee we hen gaarne van harte gelukwenschen. We weten, dat deze overwinning de kroon is op een jaar van hard werken, waarin de E.M.M.-ers steeds dezen wedstrijd voor oogen hebben gehad. Alles hebben zij er op gezet om dezen beker te winnen. De tegenstanders zijn zoo sterk mogelijk voor den dag gekomen om de overwinningenreekste breken. Des te fraaier is het, dat op zoo overtuigende wijze de meerderheid werd getoond.
Intusschen hebben nummer twee en drie een prachtstrijd geleverd om de tweede plaats, waarin Wilhdmina, de ploeg, welke als vierde eindigde, slechts even een woordje heeft meegesproken. Het waren Marathon en Odidas, welke een zeer spannenden strijd te 1.ien gaven. Van den start tot het eerste wisselpunt (400 Meter) verzekerde E.M.M. zich een nuttigen voorsprong en liet Wilhelmina nummer drie en vier. resp. Marathon en Odidas, even Achter zjch. Bij het tweede wisselpunt was Wilbelmina iets op E.M.M. ingeloopen en waren ook beide anderen, Marathon en Odidas, wat komen opzetten. De laatste twee lagen toen precies gelijk. Dit was dus na de eerste 800 Meter. In het derde stuk, de eerste 1500 Meter, maakte E.M.M. zich geheel los, terwijl Wilhdmina naar de laatste plaats terugviel. Marathon toonde zich hier sterker dan Odidas en liep een 50 Meter uit. In de toen volgende tweede 1500 Meter echter bracht Odidas een sterke kracht, die den voorsprong van E.M.M. met een flink stuk verkleinde en Marathon terugdrong naar de derde plaats. Deze voorsprong was maar van korten duur, want de direct daarop volgende 800 Meter zette Marathon er alles op om weer de tweede plaats te herwinnen, wat schitterend gelukte. Wilhelmina bleef op de vierde plaats, terwijl E.M.M. den voorsprong weer met een 30 Meter vergrootte en op ongeveer 130 Meter bracht. In de laatste 400 Meter werd de strijd tusschen Marathon en Odidas beslecht, doordat Marathon de tweede plaats met meer afstond. E.M.M. won den wedstrijd betrekkelijk zonder strijd in 14 min. 57 2/5 sec., gevolgd door Marathon in 15 min. 21 sec. Nummer drie was Odidas In 15 min. 30 415 en vierde Wilhelmina in 16 min. 09 1/10 sec.
Luchtvaart en voetbal eischten een deel van de belangstelling van het sportlievend publiek, doch ondanks dat was er een flinke belangstelling. En zoo prijkt nu de "Ons Zeeland"-beker tusschen vele andere tropheëen in de kast van "E.M.M." als een bewijs, dat deze Vereeniging een drietal jaren achtereen beschikte over de sterkste zes in dezen wedstrijd.
De tweede voetbalzondag bracht enkele uitslagen, welke in het geheel niet verwacht waren. Alvorens echter de resultaten van dezen Zondag met enkele woorden te memoreeren, moeten we een fout herstellen van vorige week, toen we Zierikze gelijk lieten spelen tegen Hansweert, terwijl de juiste uitslag 'n reuzen-overwinning voor Zierikzee te zien gaf. Zierikzee heeft ook den tweeden wedstrijd in een overwinning omgezet en Zeelandia 2 met 3-1 geslagen. Hansweert kon het ook nu niet tot een overwinning brengen en moest in Goes de meerdere erkennen. Vergelijkende de cijfers van vorige week tegen Zierikzee en nu tegen Goes, kunnen we zeggen, dat de 4-0-nederlaag nog geen al te slechte prestatie is. Goesche Boys zijn voor de eerste maal in het strijdperk getreden en wel tegen de Middelburg-reserves. Het werd een schrale overwinning voor Middelburg 2 n.l. 2-1. Hoofdplaat heeft het ook nog niet tot een overwinning gebracht en in Vlissingen 2 zijn meerdere gevonden.
Hulst schijnt dit jaar weer iets te zijn versterkt en begon met Terneuzen 2 te kloppen met 1-2. Oranje en De Zeeuwen deelden de eer, wat wij van de Zeeuwen niet verwacht hadden. De mannen van Oranje hebben het er goed afgebracht. Axel hield zich Breskens van het lijf en bracht Breskens voor het eerst sedert de intrede in d.n K.N.V.B. een geduchte nederlaag toe.
De tweede-klassers hebben het er over het algemeen niet zoo goed afgebracht als vorige week. De resultaten speciaal van Zeelandia en Vlissingen geven te denken ten aanzien van de sterkte van de tweede klasse A. Baronie, de kampioen van vorig jaar won op eigen terrein van Zeelandia met 4-2, wat een goed resultaat van Zeelandia genoemd kan worden, doch eigenlijk voor Baronie op eigen veld een te kleine overwinning. Vlissingen liet zich thuis een punt ontnemen door Alliance. Een overwinning door Vlissingen was veel meer voor de hand liggend, gezien de prestatie van vorige week en de capaciteiten van Alliance.
Middelburg ontving Terneuzen en deze eerste strijd voor de competitie en tegelijkertijd om het kampioenschap van Zeeland eindigde in een groote overwinning voor Middelburg. Met niet minder dan 9-2 moest Terneuzen er aan gelooven. De twee doelpunten waren beide strafschoppen, welke de Middelburg-backs veroorzaakten door hun bekende forsche speelwijze. Het moge niet opzettelijk zijn, toch schuilt er een groot gevaar in een al te forsch optreden. De kracht van de Middelburg-achterhoede is zoodanig, dat zij niet forsch behoeft te spelen en daarom is het dubbel jammer, dat er dergelijke gevallen zich voordoen. Terneuzen heeft een aardige ploeg, welke niet slecht speelt, doch niet opgewassen is tegen een spel als dat van de groen-witte ploeg van j.l. Zondag.