Ons Zeeland 1934, Ons Zeeland Panorama, jaargang 1933, nummer 37, 9 februari 1934
Jenevertje
In het allerdiepste hartje
van het klein Noord-Beveland
staat een cichoreifabriekje,
eenzaam aan een wegenkant.
't Staat er zoo verlaten dat men
denkt: hier gaat toch wel niets om;
Uit den schoorsteen stijgt maar zelden
een heel dunne rookkolom
Maar niet zelden ziet men dat een
heel stil water gronden heeft,
die zoo diep zijn als een afgrond,
en waarin veel leven lééft!
Zoo dit simpele fabriekje,
waar Jenever werd gebrouwd,
tot de speurende kommiezen
't toestel hebben weggesjouwd.
Uit is deze korte glorie,
hoe het smaakte ook naar méér,
En de arme Bevelanders
drinken leidingwater weer!
Zeeuwsch verkeersgevaar
Het verkeer heeft zich de laatste jaren zoo snel ontwikkeld, dat de kleinere plaatsen het tempo niet konden bijhouden. Kon men in groote plaatsen, waar men over voldoende middelen beschikte, de toegangswegen tot de meest centrale punten verwijden, in kleinere viel daaraan bijna niet te denken, en verbeteringen op dit punt kwamen eerst langzamerhand tot stand.
Bijna al onze Zeeuwsche steden zijn opgescheept met een wirwar van nauwe straatjes om en bij 't centrum, en het is alleen te danken aan het meer gematigd tempo der Zeeuwen, waarschijnlijkverband houdende met het heele levenstempo, dat op kalmte is afgestemd, dat er nog betrekkelijk weinig ongelukken voorkomen.
Toch neemt het aantal verkeersongevallen ook de laatste jaren geregeld toe, en vooral kinderen worden er het slachtoffer van.
Dit is het gevolg van 't feit, dat er in Zeeland nog veel te weinig kinderspeelplaatsen zijn, en de kinderen zich amuseeren aan openbare verkeerswegen, welke voor dit doel niet geschikt zijn.
Kinderen behooren niet op een rijweg, en het onderwijs zou ten deze nog wel iets meer ter voorlichting kunnen doen.
Maar ook afgezien hiervan, blijven er in Zeeland talrijke punten, die ten aanzien van het verkeer levensgevaarlijk moeten worden genoemd.
We nemen direct aan, dat het thans niet de tijd is, om in het wilde weg nieuwe wegen aan te leggen. Maar toch kan men zich afvragen, of deze tijd, welke zoo dringend naar werkverschaffings-objecten zoekt, niet de geëigende is, om verkeers-verbeteringen op het program te zetten.
Daarbij komt, dat het niet alleen gaat om groote verbeteringen. Men mag wel leggen, dat een objectief toeschouwer den indruk moet krijgen, alsof men in Zeeland aan dit belangrijke vraagstuk zeer weinig aandacht besteedt.
Er zijn b.v. op Zuid-Beveland de talrijke gevaarlijke overgangen van den locaalspoorweg, bijna alle met onvoldoende of slecht zicht.
Hier valt met geringe kosten iets tot stand te brengen. Hetzelfde geldt voor de smalle, sterkbegroeide wegen op Schouwen en Walcheren, waar gemakkelijk verbeteringen uit te voeren zijn.
En dan vraagt men zich af, welke deskundigen elgenlijk over het wel en wee der wegen beschikken. Er zijn b. v. ijverige wegverbeteraars, die het verkeer meenen te dienen met het kwistig rondstrooien van scherp macadam, dat het verkeer nog gevaarlijker maakt dan het reeds was.
Nemen wij als voorbeeld den vrijwel beruchten hoofdverkeersweg, die van Zierikzee naar Renesse loopt, een weg met ontelbare gevaarlijke draaien en bochten, dien men van tijd tot tijd nog met zand bestrooit, om den weggebruiker het vallen gemakkelijker te maken. Een weg, waarin alle bochten verkeerd liggen. Er kan in dit verband opgemerkt worden, dat een verscherpt toezicht op wagenrijders wel zeer noodzakelijk kan worden genoemd. In den bietentijd zijn de wegen vrijwel onberijdbaar, en indien men, geen andere mogelijkheid meer ziende, links door een niet anders te nemen bocht gaat, staat een ijverige politieman al op de loer, en is voor consideratie niet te vinden.
Ook de weg Middelburg - Vlissingen heeft, wat het ge deelte van Souburg betreft, zoo langzamerhand een treurige vermaardheid. Er schijnen eerst de noodige ongelukken te moeten gebeuren, alvorens men tot ingrijpen overgaat.
Gelukkig geeft het heden ook hier en daar wel staaltjes te zien van gezond inzicht. In Goes b. v. heeft men aan den hoek van de Beestenmarkt een huis afgebroken, dat er speciaal scheen neergezet om ongelukken te veroorzaken. Hetzelfde hoek Ganzepoortstraat.
Wegverbeteringen ook bij 's Heer Arendskerke, en Zierikzee-Zijpe.
Maar dit alles is nog te fragmentarisch.
En er blijven per saldo de gevaarlijke spoorovergangen, die al zoo menig slachtoffer hebben geeischt, ook onder de zeer voorzichtige weggebruikers.
Dat een en ander nog in de hand wordt gewerkt door het ontbreken van een voldoende verkeersopvoeding, is bekend. De Zeeuwen zijn slechte weg gebruikers, en nemen het met de regels van den weg niet zoo nauw.
Wegen verbetering en verkeersopvoeding dienen hand in hand te gaan, wil men de verkeersveiligheid dienen, Allen hebben hier een taak, maar in het bijzonder is er een weggelegd voor degenen, die het toezicht uitoefenen op onze wegen, en misschien wel al te vlug genoegen nemen met verkeerstoestanden, welke de veiligheid van den weggebruiker in gevaar brengen.
Bie ons op 't durp.
't Is noe een 'eel taefeltje rond, zee de vrouwe, en ze keek toch zovee blieje, maer ikke nie, wan ik begriepe nie, wat a ik noe op mijn ouwen dag nog zurgen voe twee kinders mo kriege, die a glad mien kinders nie bin. Je bin blieje, da j'eige vleisch en bloed goed bezurgd is, en eindelienge dienk je dan is rustig j'n ouwen dag te kunnen sliete, mao, kiek, noe 'ei je dat wee.
Ja, en van zurgen 'esproke, je mo wete, de Sjek vriendschap 'esloten a mie Kees van Zujen, en die van Zujens, das mien volk nie.
Da bin van die rauwe gasten en beruchte stroopers, en die brienge je mae in moeilijkheden, das waer.
Mae Sjek a d'r aorig'eid in, en gieng d'r den lesten tied noga is mee om, en dan 'ebeurden 't, da d'n 's aeves laete, a wulder net nae bed woue gae, zee: Kwa, 'k gae nog is een endetje om.
En dan zee ik: Sjek, joeng, wees toch voorzichtig! Mae dan dee 'um wee net of t'n gin 0llans mi kenden. Noe mo je wete, da Pierse, de velwachter, mien a lank 'ewaerschoed a. Van 't Hof, zee d'n, 'ou die lezee van je in de gaeten, wan die gae mien 's nachts te vee op stap, noe weet je 't.
Allee, Diesendag was 't zukken rauwen weer, 't was baag, en wulder gienge a vroeg nae bedde.
En ik legge een stuitje, maer ik kust nie slaepe. En toen 'k een bitje overende kwam, zag ik, da t'r licht op den zolder an was.
Ik keek is op m'n klokke, en 't was 'alf viere. Da gae nie goed, docht ik, ik mo toch is effen kieke. En ikke nu boven, mae gin mensch te zie. Ik steke m'n kop om Trei d'r deure, en roepe: Trei, 'ei jie 't licht bete brande!
Gin antwoord. En ik knippe 't licht an, en, menschen1ieve, Trei was t'r glad nie! Ik schrok m'n eige een 'oedje!
Ik sturme de trap of, en in Sjek z'n kaemer, en die gast was t'r ok nie, en z'n bed nie beslaepe.
Afijn, ik begreep t'r niks van, en ik wou de vrouwe toch mae nie wakker maeke, wan die roenkt overa deur'eene.
En ik legge wee net op m'n gemaksje, en daer 'oor ik voesstapen, bie de deure, en ik 'oore 'oe de deure opengaet, en ik dienk: da bin ze, en ik roepe: bin julder dae?
Ssssst ! roep Trei, stil toch, nonkel, ze zitte achteran ons! Achteran ons! Ik was a overende, schoot in m'n broek, en nae benee, en dae stienge Sjek en Trei in de gank, van top tot tee onder den bagger, of ze deur zeven slooten 'ekrope waere.
Wa mot dat, wae bin jelder 'ewist! vroog ik, mae toen zag ik, da Sjek een groote lantaeren bie z'n a, zo'n dient dat a t'n uut Amerika 'ei mee'ebrocht, en toen begreep ik, dazze achter de kernientjes waere!
De plisie! riep Trei, en op 't zelfde oogenblik 'oorden ik voesstappen, en Sjek riep: 't licht uut ten zo stienge m'n in 't donker. En de velwachters of wat of 't waere, liepe van voren naer achter en kloppede op alle deuren en raemen, mae wulder 'ieuwe ons erge koest, da begriep je!
Mae kiek...da zu je altied zie, de vrouwe most dat wee bedurve. Ze wier wakker van 't geboens, en ze schreeuwden wat a t'r was, en voe da m'n 't wiste, a ze de velwachters in de keuken 'elaete. Noe, afijn, ik zegge tegen Sjek: zei noe maer eerlijk 'oe a't 'ewist is, wan van gelieg en bedrieg daer 'ou ik nie van, mae jie, m'n kind (en dat was tegen Trei) vort, nae boven as de mieter, dat 'oef gin mensch te weten, da jie d'r bie bin!
En Sjek nae binne, en toen a ik binne kwam 'oorden ik, da Sjek wee gin woord 'Ollans mee verstond. ...
Afijn, ie kon lank klesse, ie gieng op de bon, da begriep je. Z'n 'and bloeiede zo van den draed da t'n we zegge most, dat 'um 't 'ewist was.
En vanzelfs vroge ze ok, wie a den aeren was, mu da zee d'n nie. En toen gienge ze mae wee vort.
Ik e d'r toch nog vee plezier om 'ad, wan je begriept, dazze nog een 'eele stuit nae den kameraed 'ezocht e, wan ze dochte, da dat een van de van Zujens was, en op zukke lui bin ze fel, vee felder as op zo'n verwaoiden Amerikaan, die d'r vandaege of merrege toch wee vandeur gaet.
En ze zochte en zochte, en alsmae in de verkeerde richtieng. Ja, wie kan d'r noe ok dienke, dat een vrommensch 's nachts mee gae stroope! En ze kunnen nog lank zoeke, mae da za toch we niks uut'aele. Mae den aeren ochend e'k toch is een 'artig woordje mie 'ullie 'esproke, wan da gae toch nie an, da mien 'uus 'n slechten naem kriegt. Afijn, z'e beterschap beloofd, en noe zu m'n we zie, 'oe of 't wee gut. En kommende weke komt 't zaekje voor en dae bin 'k vreed erg benieuwd nae!
Allee, ik gae je mae wee groete!
PIER VAN 'T HOF.
Zeeuwsche Omroep
Hallo! Hallo! hier is de persdienst van den officieelen Zeeuwschen Omroep. Het verder vertellen van deze berichten, in welken vorm ook, is geoorloofd.
Men meldt ons uit Kruiningen, dat men daar opgeschrikt is door een bezoek van de rijdende artillerie. De keukenwagen en de andere vuurmonden stonden op de markt opgesteld en 150 man met 66 paarden moesten voor 'n nacht ingekwartierd worden.
Zoo gauw men meer paarden heeft, zal ook in grootere plaatsen geoefend worden.
Men meldt ons uit Ierseke, dat door de malaise de vooruitzichten voor de oesters zeer donker zijn. Ook is de toekomst voor andere "schaaldieren" niet rooskleurig. Alle collectanten bijv. zijn zeer klaagzaam!
Naar ons meegedeeld wordt, overweegt een concern de mogelijkheid om een film te maken van het bedrijf der phosfaat-fabriek te Sas van Gent. Dit zal dan natuurlijk een "super"- phosfaatfilm worden!
Een vrachtrijder te Kerkwerve is tot de ontdekking gekomen, dat een buurman er warmpjes bijzat van zijn kolen. De politie greep in.
Dat gestook ook altijd tusschen buren!
Voor de vacante betrekking van gemeente-ontvanger te Aagtekerke, waaraan, volgens annonce, een jaarwedde is verbonden van f 300 met 12 1/2 % korting, hebben zich 16 sollicitanten aangemeld.
Cadeau-stelsel en kortingen vallen tegenwoordig bijzonder in den smaak van het publiek!
Men schrijft ons uit Kapelle, dat daar de raadszitting ruw onderbroken is door een knaap, die de zaal kwam binnenstappen met een oude parapluie, die de burgemeester ergens had laten staan. De burgemeester was zeer onthutst. Z.Edeiachtbare peinst nu op andere middelen om het ding kwijt te raken.
Mogelijk is 't iets voor het museum van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen!
Te Biggekerke heeft de geitenvereeniging, in groote jaarvergadering bijeen, met enorme meerderheid van stemmen besloten om voor het slachten van jonge geitjes 7 1/2 ct. per stuk te betalen. Voorts werd er bepaald, dat er f 1.50 in het pensioenfonds van 'n anderen ambtenaar zal worden gestort.
Men ziet: de salarissen zijn niet hoog, doch de toekomst der betrokkenen is ruimschoots verzekerd!
De politie te Vlissingen heeft een man opgeborgen, die eenige rollen koperdraad van de P.Z.E.M. had gestolen, om, zooals bij beweerde, zijn pijp door te steken.
Met dit al is de pijp, die het manneke nu rookt, erg vuil!
Te Kruiningen is de tooneelclub van de zangvereeniging Crescendo opgetreden met "Beurskoorts" en plankenkoorts tegelijk.
De temperatuur in de zaal liep zeer omhoog.
Na zonderlinge lotgevallen is te 's Heerenhoek de "V.V. 's Heerenhoek" opgeheven. De heeren-leden hebben de kasmiddelen en doelpalen onder elkaar verdeeld, terwijl hun dames de eere-bekers ontvingen. Enkelen harer hebben de sport-trofeeèn reeds voor huishoudelijk gebruik ingericht door er "melk is goed voor elk" op te schilderen!
Tot de volgende week, dames en heeren!
Zeeuwsche Sport
Er is schijnbaar een eind gekomen aan de tijdelijke opflikkering in het spel van Middelburg. De verkregen voorsprong op de beide andere degradatiecandidaten, t.w. NOAD en NAC, is reeds verloren. Momenteel staat Middelburg, door de groote 5-i-nederlaag tegen P.S.V. gelijk met NAC. NOAD is zelfs op he oogenblik met 3 wedstrijden achterstand op NAC en Middelburg en 3 punten minder er nog zo slecht niet aan toe. Als wij het programma van NOAD bekijken gelooven wij, dat zij nog wel eenige winstpunten binnenhalen, NOAD moet nog op bezoek bij MVV en Bleijerheide, terwijl zij nog vier thuis-wedstrijden te goed hebben en wel tegen Middelburg, NAC, PSV en Bleijerheide. De beide reizen naar Limburg zullen niet veel voordeel opleveren, doch uit de thuiswedstrijden haalt NOAD wel de noodige punten. Het zou ons zelfs niet verwonderen als NOAD al de thuiswedstrijden, won.
NAC krijgt Bleijerheide nog thuis en moet uit tegen NOAD en Middelburg. De beide uit-wedstrijden achten wij voor NAC nederlagen, doch door Bleijerheide zullen de N.A.C.'ers zich thuis niet laten verslaan,
Middelburg gaat 18 Februari den laatsten uit-wedstrijd spelen tegen NOAD en zal zich tevreden moeten stellen met een nederlaag. Als er gewonnen kan worden of gelijk gespeeld is Middelburg ver uit den nood, want wij achten hen in staat om de laatste thuisweristrijden tegen NAC en 't Limburgsche Bleijerheide te winnen, Er moet dan echter wel beter gespeeld worden dan j.l. Zondag. De stand der drie laagst geklasseerden is thans als volgt:
N.A.C. 15 3 3 9 9
Middelburg 15 4 1 10 9
N.O.A.D. 12 2 2 8 6
In de derde klas hebben Goes en Middelburg 2 elkaar voor de tweede maal ontmoet en weer is het voor Goes maar op het nippertje geweest. Vorige maal moesten zij zich met een gelijk spel tevreden stellen en nu wisten zij amper aan met 4-3 te winnen. Zoo zal het niet gaan tegen Zeelandia en Goes moet uit een heel ander vaatje tappen, wil het van deze club winnen.
Breskens zet de overwinningenreeks voort en nu moest Terneuzen 2, dat sterk opkwam, er met 4-2 aan gelooven. Ijzendijke en Zeelandia konden het tegen Vlissingen 2 en Hulst niet bolwerken. A.s. Zondag gaat Vlissingen op bezoek bij D0SKO. Dit wordt geen gemakkelijk partijtje voor de Vlissingers en zij zullen zeer voorzichtig moeten zijn, anders blijven de puntjes op den Raayberg. Er kan evenwel gewonnen worden, al zal DOSKO zijn kleine kans wel sterk verdedigen. Terneuzen is er dit jaar niet al te best in en daarom vreezen wij, dat R.B.C, de meerdere zal blijven op eigen veld. Misschien echter komt Terneuzen weer eens in zijn ouden vorm te voorschijn en dat kan helpen.
Terneuzen 2 krijgt bezoek van Hulst. De beste kans geven wij Hulst, al is Terneuzen 2 ook niet voor de poes op eigen veld. Vlissingen 2 ontvangt De Zeeuwen. Dit wordt een wedstrijd, waarvan niet veel te zeggen valt, weer zoo'n plaatselijke ontmoeting, waarin de zenuwen en het publiek meestal een groote rol spelen. De scheidsrechter alleen kan er een normalen wedstrijd van maken. Zeelandia ontmoet Goes in de Nadorst te Middelburg en van dezen wedstrijd hangt 't kampioenschap van de derde klasse B. af. Beide partijen hebben de kans en zullen zich voor het uiterste geven. Hierboven zeiden wij reeds, dat wij, als Goes hetzelfde spel geeft als tegen Middelburg 2, de beste kansen aan Zeelandia geven.
Middelburg 2 speelt achter de Meelfabriek tegen D0SKO 2 en moet dezen wedstrijd kunnen winnen, gezien de prestaties van de laatste weken.
Nog 'n enkel woord over de belangrijkste Z.V.B.-ontmoeting van a.s. Zondag, n.l. de wedstrijd Goesche Boys - Zeeuwsche Boys. Deze wedstrijd zal waarschijnlijk beslissen over het kampioenschap van de 1 e klasse A. van den Z.V.B. en tevens over de vraag, welke club Goes daarvan als concurrent in de 3e klasse van den K.N.V.B. krijgt. Goesche Boys heeft 2 punten voorsprong en moet beslist winnen of gelijk spelen om het kampioenschap te veroveren, terwijl voor Zeeuwsche Boys slechts een overwinning het beoogde doel kan brengen. Wint Zeeuwsche Boys, dan komt er een beslissingswedstrijd. Het bestuur van de Z.V.B. heeft voor extra leiding gezorgd bij dezen wedstrijd, door er twee grensrechters naast den arbiter voor aan te wijzen. Het is dan ook een uiterst belangrijke wedstrijd en een goed gemeende raad aan de spelers van beide partijen is, dat zij "voetbal" moeten spelen. Laten zij bedenken, dat degeen die wint straks toelating tot den K.N.V.B. moet verzoeken en dat op dit verzoek verschillende instanties moeten adviseeren. Zullen de adviseurs daarbij de houding van de winnaars niet voor oogen houden? Waarschijnlijk wel, en daarom is het voor beide partijen van zoo buitengewoon veel belang als hun naam ongeschonden uit dezen wedstrijd komt. Daarom: tracht te winnen, maar doe dat met eerlijk spel.