Ons Zeeland 1934, Ons Zeeland Panorama, jaargang 1933, nummer 40, 2 maart 1934
JACOBA VAN BElEREN
Binnenkort is 't jubileum
van de Handboogsociëteit,
die haar werk in 't Ganzestadje
aan een oude Landsvrouw wijdt.
Bij 't herdenken van 't verleden
lezen wij in de kroniek,
hoe te Goes het Handbooggilde
feest'lijk introk met muziek.
Hoe uit alle nevenlanden
ridders trokken op tot 't feest
naar het oude Slot Oostende,
om den prijs van 't vogelbeest!
Hoe jacoba zelf den boog nam,
en zij jubelende tot
koninginne werd verheven
na het meesterlijke schot!
Thans staan vrachtrijders ter plaatse,
en van 't slot bleef slechts de stal;
Maar het eed'le Handbooggilde
stond voor alle eeuwen pal!
't Houdt met kracht de sport in eere,
die op sterke handen wijst;
die veel oefening, bekwaamheid,
en een vasten blik vereischt!
Schutters, stroomt weer feest'lijk samen
op het zonnig Beveland;
Laat de pijlen vroolijk snorren
boven 't mooie Zeeuwsche land!
Ir. W. v.d. Olassche over den Zeeuwschen tuinbouw
Het is lang niet gemakkelijk, den Zeeuwschen Rijkstuin-bouwconsulent te pakken te krijgen! Het betreft hier een van die functies, welke den geheelen mensch opeischen, en die den vervuller voor een schier onbegrensde taak stellen. Toch lieten we nîet af, voor wij in de mooie, met prachtige planten gesierde studeerkamer tegenover ir. v. d. Plassche konden plaats nemen. We wilden van deskundige zijde eens iets hooren over den Zeeuwschen tuinbouw, welks lot zoo velen met pessimisme vervult, en daartoe kregen wij dan ook ten volle gelegenheid.
De toestand in den Zeeuwschen tuinbouw is niet zoo slecht als die in de andere deelen van ons land, begon onze gastheer zijn uiteenzetting. De omzet van de veilingen is vrijwel intact gebleven, en zelfs dit jaar nog iets hooger dan verleden jaar. Hoe dat komt? De kwaliteiten verbeteren steeds. Er wordt meer zorg aan de producten besteed, en zoo waren de fruitprijzen vrij goed, evenals de fruitoogst.
Dus er geen reden tot ongerustheid?
Gedeeltelijk wel, zegt onze gastheer. Men moet onderscheiden de groot- en kleinfruitteelt. Wat de eerste betreft, wordt voornamelijk geproduceerd voor eigen land, en brengen de goede kwaliteiten altijd wel wat op.
Maar anders is het met de kleinfruitteelt, welke immers van den export afhankelijk is ... Om een voorbeeld te geven van het terugloopen der prijzen van deze producten diene, dat b.v. in 1919 de prijzen gemiddeld f 40.- per 100 K.G. bedroegen, en in het afgeloopen jaar slechts f 4.31! En de kleinfruitteelt is voor Zeeland ook van groot belang, wat b.v. kan blijken uit den veilingomzet van Goes, welke in 1928 voor klein fruit bedroeg f 377.534.98, en voor pit- en steenvruchten f 409.195.78. In het afgeloopen jaar waren deze cijfers echter respectievelijk f 164.708.42 en f 402.707.04, waaruit de achteruitgang van de prijzen en omzet van het kleinfruit wel afdoende blijkt. Dit, terwijl de cultuur zich nog uitbreidde. Zoolang de internationale markt zich dan ook niet herstelt, is op dit punt weinig verbetering te verwachten. Men mag dan ook de moeilijkheden, waarin de producenten van klein- fruit verkeeren, niet onderschatten.
Zooals gezegd, staat 't anders met het groot fruit. Vooral nu op het Amerikaansche fruit 'n heffing is gebracht van 4 cent per K.G., kan voor dit fruit, mits nog voortdurend naar betere kwaliteiten wordt gestreefd, in eigen land plaats worden gevonden.
Hoe staat het met den steun? De laatste twee jaar is tien millioen gulden beschikbaar gesteld. Dit in den vorm van toeslag p. K.G. geteelde producten. Hoewel dit de eenigste mogelijkheid is, om den steun te brengen, waar deze noodig was, is zij voor de cultuur als zoodanig niet gunstig. Want de leidende gedachte van den producent wordt nu, zooveel mogelijk aan de markt te brengen, om daardoor ook zooveel mogelijk te trekken, en natuurlijk gaat dit ten koste van de kwaliteit. Deze wordt dan ook inderdaad minder.
Dus voor het groot fruit behoeft men niet pessimistisch te zijn?
Neen, indien men voortgaat met naar betere kwaliteiten te streven.
En de glascultuur? Er zijn nu in Zeeland ongeveer 250 druivenkassen. De productie van 't afgeloopen jaar is vrijwel opgebruikt, voornamelijk, omdat 't product steeds meer in eigen land wordt gebruikt. Maar de prijs is te laag, zoodat deze productie niet rendabel is. De concurrentie van het Westland is hier van invloed en zorgt voor uitwisseling der prijzen.
En groenten? Zeeland teelt te weinig groenten voor eigen gebruik. Maar ook deze prijzen zijn te laag.
Toch moet de consument genoeg voor groenten betalen, merken wij op.
ja, de tusschenhandel legt er veel op. Maar met dat al verdient deze niet veel.
Dus daar zit de fout niet? Neen, de fout zit bij het publiek, dat te veel verwend is. Het publiek wil over het algemeen geen goedkoope groenten, maar grijpt naar primeurs, waarvoor het grif hooge prijzen betaalt. Maar als een groente er in overvloed is, wil men deze niet meer. Nu koopt b.v. de tusschenhandel op de veiling bloemkool voor 1 cent per stuk, en verkoopt deze voor 10 cent. Indien heel het kwantum verkocht werd, zou er van te groote winst sprake zijn, maar dit is 'niet het geval, daar de tusschenhandel zijn voorraad niet kwijt kan.
En wat denkt u van de teeltbeperking, die voor het volgend jaar op het program staat?
Daarvan verwacht ik niet veel. Als de producenten b.v. maar de helft van hun grond mogen gebruiken, zullen zij dit deel met veel grootere intensiteit gaan bewerken, zoodat er toch weer meer aan de veiling zal komen. Het eenige is: met erkenning der huidige moeilijkheden, toch energiek voort te gaan om goed en goedkoop te produceeren, besloot onze gastheer zijn interessant betoog.
Zeeuwsche Omroep
Hallo! hallo! hier is de persdienst van den officieelen Zeeuwschen Omroep. Het verder vertellen van deze berichten, in welken vorm ook, is geoorloofd.
Men meldt ons uit Middelburg, dat de rechtbank verschillende stroopers met een berisping liet vertrekken, maar hun hazen in beslag nam.
Het "haasje-over" spelen is niet alleen bij de jeugd populair!
Uit Tholen seint men ons, dat enkele Thoolsche visschers weer ter botvangst zijn uitgevaren, maar dat de uitkomst bedroevend was.
Dat is het treurigste ambacht ter wereld. Hoe meer bot men vangt, des te slechter is men er aan toe!
De vereeniging "Vergeet-mij-niet" te Heinkenszand heeft op haar jaarvergadering bekend gemaakt, dat aan de schoolkinderen 250 potten verstrekt zijn. Daar de naam van het genootschap mogelijk tot verkeerde conclusies zou kunnen leiden in verband met de genoemde gift, zij uitdrukkelijk verklaard, dat "Vergeet-mij-niet" geen hygiënisch verbond, maar een organisatie van natuurvrienden is; de verstrekte potten zijn bloempotten geweest.
Op 'n schoolfeestje te Grijpskerke hebben, naar ons verteld werd, niet minder dan zestien dames chocolademelk en versnaperingen rondgedeeld.
Tot in Grijpskerke aan toe weet men, dat het zaliger te geven dan te ontvangen is!
Ingevolge besluit van den gemeenteraad zal te Axel een belasting op alle vermakelijkheden geheven worden.
Tot nu toe betaalden alleen de kiezentrekkers op het marktterrein eenige vergoeding aan de gemeente!
De artistieke ontwikkeling in Zeeland gaat eenigszins ongelijk opwaarts. Over 't bezoek aan de diverse schilderijen-tentoonstellingen wordt geklaagd; de voorstellingen van de kunstmest-film trekken echter veel publiek!
Ook de raad van Cadzand heeft met verpletterende meerderheid besloten, het maken van bedsteden voortaan te verbieden.
De tegenstelling: "stad en land" wordt immer scherper.
Een provinciaal blad meldde, dat de beide Goesche boogschuttersvcreenigingen samengesmolten zullen worden.
Tot nu toe was samensmelten alleen mogelijk met wassen-beelden-spellen!
De rijksveldwacht te 's-Gravenpolder legde haar gepantserde vuist op de schouders van iemand, die de weegbrug aldaar benadeeld had.
Met de scbaal der justitie zal hij nu tot zijn schade kennis maken!
Te Middelburg heeft een zuinige vroede vader er in den raad over geklaagd, dat 'n dokter 'n armlastig patiënt in het Gasthuis te veel bezocht.
Politiek doodt alle hartelijkheid!
Te Ierseke zijn reeds, ondanks de wintersche watertemperatuur, de eerste baden genomen. Er kan evenwel niet gezegd worden, dat dit voorbeeld druk nagevolgd werd.
De Zeeuwen hebben niet veel met "kouwe drukte" op!
Te Biezelinge kwamen bij de politie veel klachten binnen over kattengejammer. Gebleken is echter, dat er een nieuwe mondharmonica-club is opgericht!
Tot de volgende week, dames en heeren!
Bie ons op 't durp
Ja, das een gekke boel, da mo'k zegge, 'Oe a dat noe allemael zo e'kommen is? Menschenlieve, zwieg ter van! Afijn, ik vergete 'eelemael om je te zeggen wat ter eigentlijk gaende is. Noe 'ete, da t'r van de weke een grooten auto voe de deure stil 'ieuw. Ik zat in de keuken te praeten mie den ouwen Pier van 't Hoekje, das ok een boer 'ewist, maer uut den achtersten polder, en die bin noga vee ouwerwes. Ja, m'n praetten over den Konienk van België, wan da von ik noe toch zovee verschrikkelijk, zo'n nan toch nog, en dan zo maer alleenig en van zo'n rots valle, kiek das bar! En 't mot een goeie vint 'ewist e, das vast, en zee dien gekken Pier: 'Oor is 'ier, buurman, daerek re niks mee te maeken. Ik zegge mae: wa most die vint in de bergen; die 'ei Onzen Lieven Heer onherbergzaem 'emaekt, en nie om op te klummen, da zeg ik.
Ja maer, Pier, wat is dat noe voe een praet! zee ik.
Uust! zee 'um, ik zegge dat al die diengen voe niks deuge. Daar ei je dien meneer Visser mie z'n wuuf, die altied op dien berg klumt, je weet we, de monteneverst, of 'oe dat dieng 'eet, en die gaet dan mie z'n wuuf, ze most t'r eige schaeme, kiek, lae ze liever de kouses stoppe, da zeg ik.
Ja, zee t'n, toen a 'k gin antwoord gaf, en wae dient dat noe allemael voe? Wa kun ze dae noe bove doe? Wat 'ei dat noe voe nut? Je kunt t'r toch gin snoepwienkeltje behunnen?
Afijn, zovarre waeren me, toen a dien auto stil 'ieuw.
Temet kwam de vrouwe de keuken in'estruund, en ze riep a van varre: Pier, Pier, d'r 'ou een auto stille, trek j'n Zondagschen pak an, en jie, Pier (dat was tegen van 't Hoekje, en die kan ze a nie vele), jie 'eit 'ier noe a lank enog zitte klesse, je kom maer is vromme!
En Pier smaerden 'm, en ikke nae boven om m'n eige te verkleejen, en toen a'k wee benee kwam, zat t'r in de kaemer een een deftige meneer, en die stieng op, en zee:
Ah, van 't Hof, ken je mien nie mi?
Ikke nie, zee ik, maer ik keek 'n nog is goed an, en ik riep: Ik weet 'et net, jie bin Kees Kemuite!
Kees Kernuite van Smallendieke tot Reggerskinderen! verbeterde 'um.
Uh? Wa zei je? vroog ik, wan dae verschrok ik zo mae van.
E noe, das een naem die a'k t'r bie 'ekocht e, zee Kees trots. fijn, dae waere m'n stille van! Wan die Kees, das de zeune een errebeier, die 'ei magge leere van een meneer, en toen is t'n in den 'andel 'egae, en da gong goed, wan toen las ik laeter is in de krante, da t'n in de Kaemer van Koophandel was en en noe zat t'n dan voe m'n mie drie naemen in plekke van een.
Ja, menschen, zee Kees, ik bin noe we mooi an'edae, maer ik toch den eigesten 'ebleve, da mo je goed begriepe. Ik kan we seharen van een vuuf stuvers rooke, a'k dae noe is zin in e, mae kiek(en 'um 'aelden z'n dooze te voorschien) ik prume nog altied! Da za je toch anders we nie doe a je in de Kaemer bin, zee ik, wan ik was d'r a wee over'eene da t'n zukke mooie spullen an a, Be jaet, zee 'um, da doe 'k ok we is.
Bel, bel, zee de vrouwe, en zovee naemen, 't is vreed, van Kraaievelde tot ja, tot wat bi jie noe ok wee?
Smallendieke tot Reggerskinderen, zee Kees. Ja, mae noe mo nie dienke a dat groozig'eid van m'n is, 'oor, om zukke naemen te nemen, mae jae, ik kreeg vee centen van die vint die a die eerlijk'eid a, en ie kust nie' betaele, en toen e'k z'n naem maer 'ekocht, wan je mo begriepe, ik doe vee zaeken mie graeven en beronnen en zukken spul, en dan: Kernuite, nee, da klienk noe niks!
Afijn, da begrepe m'n.
Ja, zee Kees nae een stuitje, en wa'k je noe zegge wou, Pier, ik bin een bit je deur m'n geld 'eene.
't Is toch gin waer?? riepe m'n allebei.
Ja, 't is we waer, zee Kees. Ja, menschen, dat is wat, mae 't is toch nog zo vreed erg nie, 'oor, wan ik e nog altied meer dan julder, dat nie, maer ik e noe toch 'edocht om de zaeken an den kant te doe, en 'ier stille te komme weunen.
Bel, bel, zeeje wulder.
Ja, zee 'um, j'n 'arte trek toch altied wee nae j'n eige durp, is 't nie waer? Das waer, zeeje wulder.
Ja, zee 'um, mae noe wat anders, Pier. Ik wou julder 'uus van je koope?.
Uh??? vroge wulder, en 't was of de bliksem in den 'uzen sloog.
Ons 'uus koope?
Me zatten stom van ontzettieng, da begriep je!
Nee, neent, riep de vrouwe, da kot dae gae'k nie uut, nooit! En toch wi'k 'et koope, zee Kees wee, en ie zag t'r uut of t'n 't doe zou ok.
Afijn, kommende weke varder .... de groetenisse,
PIER VAN 'T HOF
Zeeuwsche Sport
Achilles heeft dit jaar weer twee uitvoeringen gegeven, teneinde te kunnen demonstreeren, wat er dit jaar is bereikt door gestadige oefening. Het js weer als alle andere jaren het geval was, men moet een steeds stijgende bewondering koesteren voor den kranigen directeur van deze vereeniging. Er zijn een kwantiteit en een verscheidenheid in leeftijd, welke een splitsing in diverse klassen alleen reeds tot een bijna niet te ontwarren puzzle moeten maken. Wij hebben beide avonden meegemaakt en gezien, hoe door een goede organisatie, ondanks de primitieve inrichting van tooneelen, een tweetal zwaar beladen programma's vlot en in betrekkelijk korten tijd werden afgewerkt. Toch is er niets door deze vlugge afwerking verwaarloosd. Het is niet mogelijk, de verschillende nummers alle te bespreken. Alle deelneemsters en deelnemers hebben gegeven wat zij konden. Er waren werkelijk zeer goede krachten, er waren er ook, die nog veel leeren moeten. Bij sommige nummers was een reusachtig verschil tusschen de diverse deelneemsters. Den eersten avond kwam een bijzonder groot verschil naar voren bij het nummer uitdrukkingsgymnastiek.
Door een goede afwisseling in het programma te brengen, wist men den geheelen avond de aandacht der aanwezigen gespannen te houden. Enkele volksdansjes en een aantal fraaie plastische standen vielen bijzonder in den smaak. De tweede avond was voor de adspiranten, die werkelijk heel goed gewerkt hebben. De kleuters hebben mooie oefeningen gegeven, soms zelfs moo avond. Er is materiaal voor de toekomst onder de jongeren van Achilles en de leiding kan o.i. met vertrouwen die toekomst tegemoet zien.
Als men het aantal werkende leden van Achilles ziet, als men nota neemt van de belangstellenden in de zaal, dan begint men werk~lijk te gelooven, dat het ideaal van het K. N.G.V., de turnzaak te maken tot volkszaak, in vervulling zal gaan,
Juichend is Zeelandia j.l. Zondag Middelburg binnengetrokken. Door een 4-3-overwinning op Goes hebben de Zeelandianen het kampioenschap in hun afdeeling in de derde klasse behaald. Proficiat, groen-zwarten! Weer is er een kans voor de tweede klasse. Het zal hun in de promotiewedstrijden niet gemakkelijk gemaakt worden. Waarschijnlijk zullen zij Axel als tegenstander krijgen, met De Zeeuwen uit 3A en nog een Brabantsche ploeg uit 3 C, n.l., als de voorteekenen niet bedriegen, H.K.I.
Middelburg heeft in een wedstrijd, waarin zij voortdurend sterker was, weer een nederlaag te slikken gekregen. Bleijerheide stelde zich op Zeeuwschen bodem definitief in veiligheid door met 2-0 te winnen. Het is zuiver aan het veel te korte spel der Middelburg-voorhoede te danken, dat geen doelpunten gemaakt zijn. Met een tot in het oneindige doorgevoerde combinatie wist de Zeeuwsche aanval iederen keer, dat zij een kans kreeg, deze om zeep te brengen. Soms was de bal tot op enkele meters afstand van de doellijn gedreven en nog werd er niet geschoten.
Was er in dezen wedstrijd een snel open spel gespeeld, dan was de overwinning zeker met groot verschil voor Middelburg geweest. Vooral als men overweegt, dat de beide Bleijerheide-backs zich zeer moeilijk en langzaam verplaatsten. Met dat al is Middelburg er niet beter voor komen te staan en het is wel zoo goed als zeker, dat de Zeeuwsche ploeg weer het kind van de rekening wordt.
Axel heeft tegen T.S.C. geheel volgens de verwachtingen geducht klop gekregen. Met een 9-1-nederlaag moesten zij huistoe. Hero deed het in Terneuzen beter dan vorig jaar en versloeg Terneuzen met 5-2.
Vlissingen kon het tegen R.B.C. niet verder brengen dan tot een magere 2-1-overwinning. In den strijd om de bovenste plaats blijven Hero en De Baronie zich het meest onderscheiden. Laatstgenoemde wist door een overwinning op den Raaijberg Dosko zoo goed als uit te schakelen.
Vlissingen 2 kon Oranje er onder houden en behaalde in Sas van Gent een 3-O-overwinning. Terneuzen 2 kwam bij Zeelandia 2 op bezoek en won eveneens, n.l. met 4-2. Met flinke cijfers wist R.C.S. te zegevieren over Dosko 2.
A.s. Zondag krijgt Middelburg bezoek van N.A.C. De voorhoede der Middelburgers zal een grootere productiviteit aan den dag moeten leggen dan j.l. Zondag, om eenig voordeel te behalen.
Axel ontvangt Dosko en zal wel niet erin slagen, nog een paar puntjes te veroveren. Terneuzen speelt op eigen veld tegen Vlissingen, waarbij wij de roodwitten iets hooger aanslaan.
De Zeeuwen kunnen winnen van ljzendijke en zoo zullen de jonge derde-klassers dan ook wel vermoedelijk een flinke nederlaag te incasseeren krijgen. R.C.S. is er op het oogenblik goed in, zoodat de Middelburg-reserves in Souburg geen ge- makkelijk partijtje krijgen. R.C.S. zal.uit den laatsten wedstrijd de beide puntjes nog wel veroveren.