Ons Zeeland 1934, Ons Zeeland Panorama, jaargang 1933, nummer 41, 9 maart 1934
Vliegveld Haamstede
Ligt de sneeuw nog op de daken,
huiv'ren wij bij Maartsche kou;
Zien van vrieswind rood de neuzen,
en de stijve vingers blauw;
Snort de kachel nog blijmoedig,
doen wij extra-dek op 't bed,
K.L.M. heeft overmoedig
voorjaarsdiensten ingezet.
Opening van 't drukste lijntje
op den korten afstand is
ieder jaar voor 't Schouwsche landje
'n spannende gebeurtenis.
Dan verschijnen slanke vogels,
rank over het blonde duin;
Strijken neer in 't hartje van den
Vreemdelingen-voorjaarstuin.
Vol beladen met personen,
die men anders hier niet ziet;
Zelfs ministers zijn bezweken
voor het dringend: komt en ziet!
Vogels, brengt dit jaar veel gasten
aar het mooie Schouwsche land;
Lokt de vreemden met uw duinen,
bollenvelden, zee en strand!
Examens in nervositeit
Het leven, dat ons met vuurpijlsnelheid van het eene doel naar het andere slingert; dat alle snelheden opvoert tot 'n razend tempo, geen distanties meer kent, en onbarmhartig is in zijn veeleischendheid; dit leven heeft laatstleden Zaterdag weer een aanslag gepleegd op tientallen jonge menschen.
Zeker: voor sommigen is het nog mogelijk, te genieten van rust en stilte. Zij worden niet gedreven door het angstaanjagend tempo-tempo, dat voor de ouderen vooral zoo onbegrijpelijk is. Ik begriepe nie, waevoe de menschen toch zo'n 'aest e, zei een oude boer eens tegen mij, en werkelijk, hij kon er ook met zijn verstand niet bij.
Om echter terug te komen op genoemden aanslag, deze is te Goes gepleegd. Daar werden nl. vanwege de Pitmanschool te Goes examens afgenomen in machineschrijven en stenographie.
Misschien dat we wat overdrijven. Behoorende tot het gilde der lieden, die zich al een heelen Piet voelen, als zij met twee vingers bescheiden voortkunnen op hun machine, hechten wij wellicht een TE groote waarde aan de ratelende snelheid, waarmee hier toets na toets venijnig werd aangeslagen!
Eenige tientallen jongelui bijeen in een betrekkelijk kleine ruimte, schouder aan schouder achter hun machine, in koortsachtige haast tikkende. De tijd is kort, het dictaat niet zoo héel makkelijk, en het werk moet in behoorlijken staat afgeleverd. Daar gaan we dus!
Of echter een gewone maatstaf hier kan worden aangelegd? Het schijnt zoo, want we kunnen moeilijk aannemen, dat de kundige organisatoren dezer examens geen werkelijkheidszin zouden bezitten. Maar daar staat tegenover, dat er toch ook wel heel wat vlugge en nette typisten zullen zijn, die in deze atmospheer, in dit broeinest (!) van ratelende machines (het lijkt een veldslag met machine- geweren) hun brevet van bekwaamheid niet zullen kunnen halen, terwijl zij toch de capaciteiten, welke worden vereischt, bezitten.
Nee, nee, geen lange gezichten, dames examinatoren! Vergeet niet, dat het hier opmerkingen van een leek betreft, en wel van een in den volsten zin van het woord. Gelukkig, dat deze regels gedrukt onder uw critische oogen komen, en niet in type-vorm!
Scherts terzijde. Een ernstig woord, is deze materie toch overigens zeker waard. Wij hebben zeer veel respect voor de Zeeuwsche Pitmanschool, welke door particulier initiatief van Mej. N. Crucq in 1921 werd opgericht, en welke dus al een belangrijk jubileum (overigens onopgemerkt voorbijgegaan) achter den rug heeft. De Pitman-school schijnt wel geheel wars te zijn van uiterlijk vertoon; wij zagen er nooit reclames van, noch persberichten; examenuitslagen dan natuurlijk uitgezonderd.
Toch is deze school geworden tot een voor Zeeland zeer belangrijk on- derwijsinstituut, dat uitsluitend gegroeid is door de kwaliteiten van het werk. De school, welke vroeger aan den Oostsingel was gevestigd, is sindsdien reeds eenige malen verplaatst, en heeft thans onderdak gevonden in een speciaal hiervooc ingericht nieuw gebouw aan de Middelburgsche straat. Wanneer men weet, dat sinds de oprichting der school niet minder dan ruim duizend diploma's werden uitgereikt, dan zal men inzien, dat hier sprake is van een inderdaad belangrijk instituut.
Het systeem Pitman is, naar men weet, een der bekendste methoden voor het snelschrijven. Men vindt dan ook overal in ons land Pitmanscholen, en de examens welke worden gehouden gaan uit van de Federatie van Ned. Steno- graphie-leeraren, systeem I. Pitman, en stellen aan de bekwaamheid der candidaten hooge eischen. Dit laatste blijkt wel uit het feit, dat van de 35 candidaten bij het laatste examen er 7 werden afgewezen.
De Directie der school is onlangs uitgebreid, met Mej. G. J. Bliek, die cursussen geeft in Middelburg, Vlissingen, Zierikzee, Terneuzen, Sas van Gent en Tholen. Deze cursussen zijn uit 'n behoefte als vanzelf ontstaan, en zij pleiten voor het nut van het instituut, dat in Zeeland een goeden voedingsbodem vinden mocht.
Voorts is aan de school een copieer-inrichting verbonden, welke fraai werk levert.
Onze foto's laten een en ander van den arbeid der school zien. Mogen zij bijdragen in de belangstelling, welke dit institvut ongetwijfeld verdient.
Zeeuwsche Omroep
Hallo! hallo! hier is de persdienst van den officieelen Zeeuwschen Omroep. Het verder vertellen van deze berichten, in welken vorm ook, is geoorloofd.
Men meldt ons uit Wissenkerke, dat de directeur van het rijksbureau voor drinkwatervoorziening aldaar gesproken heeft. Hij zette voor mensch en dier het nut van goed drinkwater uiteen.
Het is aardig van de Noord-Bevelanders, dat zij ook de viervoeters een convocatie gezonden hadden.
Uit Kruiningen seint men ons, dat de knapenvereeniging baar vijftigjarig bestaan geanimeerd gevierd heeft. Wij begrijpen nu, waar het gezegde: "Oude knaap" vandaan komt.
Uit Wilhelminadorp bereikten ons vele berichten over de geestdriftige wijze, waarop de bevolking 't jubilé van den heer Hanken heeft gevierd. De feestcommissie, zoo schreef men ons o.m., gesteund door de bewoners, heeft alle eer van haar arbeid.
De feestvreugde aanvoelende, willen wij ditmaal veel begrijpen en geen grapje maken over den wankelenden gang der organisatoren!
Zoowel uit Walcheren als uit Schouwen meldde men ons de onder veel belangstelling plaats gebad hebbende begrafenis van een oudsten inwoner.
Eerst rilden we van ontzetting, maar ten slotte zijn we toch de hoop gaan koesteren, dat men met de begrafenis gewacht heeft, tot de goede menschen overleden waren.
Uit Ierseke bericht een volbloed oesterkweeker ons, dat er eenig leven in het zaaigoed begint te komen, al is de prijs niet hoog. De wondere invloed der lentelucht!
In den gemeenteraad van Borsselen heeft een lid aan den voorzitter gevraagd, de torenklok op den juisten tijd te houden. De burgemeester zei, dit te willen probeeren. Ook dorpsburgemeesters kunnen vaak een groote hoogte in de samenleving bereiken.
Men seint ons uit Vlissingen, dat minister Kalf op het laatste moment verhinderd was om den dubbelen Zeeuwschen voorjaarsvliegdienst te helpen openen.
Geruchten, dat hij bezwaar had om met een Fokker mee te gaan, zijn absoluut onjuist! Ook de minister van financiën is niet aanwezig geweest. Die heeft de K.L.M. niet meer noodig. Sinds de verzwegen millioenen te voorschijn komen, geraakt minister Oud zonder machine in de wolken.
Uit Ierseke ontvingen wij bericht, dat voor de eerste maal gemalen oesterschelpen voor de kippen zijn geleverd naar Nederlandsch Indië.
Men verwacht van de Hollandsche doppen om de koloniale eieren veel versterking van de banden tusschen moederland en overzeesche bezittingen.
Te Terneuzen zal de groote Paaschveemarkt op 21 Maart gehouden worden.
't Is merkwaardig, dat beneden de Westerschelde Paschen zooveel eerder valt dan er boven!
Men meldt ons uit Goes, dat de Ariel-motorclub besloten heeft, in Juni klimkampioenschappen op het program te zetten.
Eenige aapjeskoetsiers zijn als trainers aangesteld!
Te Schoondijke heeft 'n ingezetene, tijdens werkzaamheden in zijn tuin, oude rijksdaalders gevonden: ook eerder is dit reeds voorgevallen.
Wij raden den gelukkige aan eenige dagen met vacantie te gaan. Vermoedelijk zal hij dan bij zijn terugkomst den grond omgespit terugvinden.
Een IJzendijksch raadslid vroeg in volle zitting of alleenstaande vrouwen gesteund moeten worden, waarop bevestigend werd geantwoord.
Wij vinden aanbieden van een stoel kiescher!
Tot de volgende week, dames en heeren!
Bie ons op 't durp.
Noe, man, doe je 't t vroog t'n. En noe, bie is geld, zee ik.
Neent, Pier, riep de vrouwe, je za toch 't dek onder je kop nie verkoope!
Ou jie je d'r buten, zee ik, wan 't is noe eenmael zo, da vrouwe mie de zaeken niks van doen e, en da mo nie ok.
Nee, vraeg is geld, zee 'um.
Neent, zee ik, ik doe 't glad nie ok, ku je begriepe, ik e 'ier tien jaer 'eweund, en ik kenne elk pleksje, en dan op j'n ouwen dag nog te gae v'ruzen! Ik danke joe.
'Oor is 'ier, ik bieje je tienduzend gulden, zee 'um.
???? M'n wisten nie wat a m'n 'oorden. Ik e t 'uus tien jaer eleje 'ekocht van Pier Knol, die a lank a dood is, voe vier duzend en toen e'k t'r nog we voe twi duzend an laete versjouwe, wan 't was in den dieren tied. En noe bin d'uzen glad niks waerd, da zie m'n genog bie verkoopegen. En noe tienduzend gulden. Ik keek is nae de vrouwe, en die zat stil in een 'oeksje te schreeuwen van ellendig'eid, wan die voelden noe toch ok we, da je 't nie kust ofslae.
Noe, doen of nie! zee 'um.
Doe! ! riep ik, en m'n gavve mekaere een 'and en 't was voe mekaere.
En 'um vort.
En ik bleef mie de vrouwe, die nog alsmae schreeuwden.
Ja, 'oor is 'ier, zee ik, 't is toch vee geld, da kust ik nie laete. Neent! brulde de 'vrouwe, dat weet ik ok we, mae 't gae m'n toch zovee an m'n 'arte, da'k t'r uut mot. Pier, Pier, ik za nooit mi ergest anders kunne gewoon worre!
En mie de lesten schoonmaek zee je nog, da je wou a 't ouwe kot in mekander mieterde! zee ik.
Ja dat wou ik toen ok, juulden ze. En noe, zee ik.
Och, och, zee de vrouwe, en ze begon deur de kaemer te loopen. En j'a d'r altied zoovee op tegen, en de kassen slote nooit, zee ik.
Ja, zee 'eur
En j'a nooit gin genog waeter voe de waste! Ja, zee 'eur
En da trapje nae de kelder, wae j'altied nae benejen stuukte! Ja, zee 'eur,
En da kot daer achter, waer a je nooit in wou komme voe de ratten!
Ja, zee 'eur
En den 'of was te kleine, en 't was nie medern genog, en j'a gin waterleidieng, enne Ja, zee 'eur, das alemael waer, Pier, mae een mensch 'ou toch van z'n kind ok, al 'eit 't nog zovee gebreken.
Das waer, zee ik, en ik bevede toch ok bie de gedachte, da m'n d'r uut moste! Zovee lief en leed in al die jaeren, en wae rouwe m'n noe belende t Da mos je maer ofwachte, en ik a nog niks in 't zicht.
Zo zatte m'n dien aevend as twi ouwe mussen in de gote bie mekaere, en m'n zeeje niks, mae m'n dochte zovee te meer.
En m'n e 's nachts nie vee 'eslaepe, das waer.
Mae den aeren dag beguste m'n 't toch wat luchter op te nemen, en d'r over te praeten wat a m'n zouwe doe.
Noe stieng toeva,ilig dat 'uus leeg van Arjaen van Zujen, das midden op 't durp, en dat was we ies voe de vrouwe.
Mae kiek, dae voel ik nie vee voe, wan 't is noe zo'n goekoopen tied, da je vee beter een nieuw 'uus kan bouwe.
Da von Trei ok, en die riep a: dan krieg ik een eige kaemer, ee nonkel?
En ik was zovee blieje azze op mien 'and was, da'k moe van' ja schoddede en zo kost da kind mien wee een 'oop mie geld.
Afijn. De vrouwe is vemiddag toch nae dat 'uus van Arjaen wiste kieke, wan je begriept, die loopt alle 'uzen of, goed of nie goed, en a weet ze van te voren, da 't toch niks is. Zo bin de wuven noe.
Maer ik gae kommende weke is nae stad mie een vint praete die goed kan bouwe. Wan noe 'k 't geld t'r voe e, mot 't een mooi 'uusje worre ok, een bit je medern, wan m'n worre a een dagje ouwer, en al die ouwe kotten daer 'ei je een achteranloop van wa bi-je-me.
Afijn, je za d'r dan kommende weke we meer van 'oore. M'n e nog een 'alf jaer den tied, maer a je bouwe wil is dat zo lonk nie, net nie.
Dus d'r mo nog 'eel wat 'beure. Allee, tot kommende weke,
de groetenisse van
PIER VAN 'T HOF.