Ons Zeeland 1934, Ons Zeeland Panorama, jaargang 1933, nummer 51, 18 mei 1934
Voorjaer
't Is wee voorjaer in ons landje,
alles staet in blom en blad;
Weien bin wee groen an 't kantje,
Pienksterblommen bin d'r zat.
Alles 'ou z'n kop nae boven,
in de sochte voorjaersun;
't Is as of ze dankbaer kieke
voe dit zeumersche behun.
In de slooten bin a puën,
in de vaete drieft den dril;
Vort bin al de k'ouwe buën
van den winterschen April.
A'k 'et land zo overzieje,
mie z'n rieke bloesemtooi,
Kiek, dan dienk ik O zo blieje,
wat is toch ons Zeeland mooi!
Waevoe loope zovee menschen
mie d'r koppen naer omlaeg?
Kiek toch nae den blauwen 'emel!
Wan de zunne schien vandaeg!
Laet een bit je van die straelen,
ok a bin ze nog zo klein,
in j'n 'arte valle 'en neem toch
deel an 't zeumersche festijn!
Lieve schipper, vaar me over
Hoevelen zijn er, die dagelijks het wel en wee smaken onzer provinciale bootverbindingen? Degenen, die eens een enkel keertje een overtocht meemaken, zijn uit den aard der zaak geneigd, dezen te apprecieeren. Want, wanneer je op een schip komt, hetzij klein of groot, het heeft nu eenmaal, speciaal voor ons Zeeuwen, een bijzondere bekoring, zich toe te vertrouwen aan een combinatie van planken, uit welker naden een prikkelende teerlucht opstijgt, en die aangewezen zijn, om zorgeloos mee te deinen op de bewegingen der veelal onstuimige golven. Dezulken nemen ook gaarne de vele inconveniënten, aan een dergelijke reis verbonden, op den koop toe. Maar degenen, wier beroep dwingt tot een voortdurend heen en weer varen, hebben ten slotte weinig oog meer voor de afwisseling der reis en de romantiek welke afstuit op een voortdurende herhaling.
Bij hen moeten we dus zijn, willen we ons een juist oordeel verwerven over het functionneeren van onze bootverbindingen, die immers niet op pleziervaarten zijn gebaseerd, maar op harde noodzaak!
En gelukkig kunnen we den laatsten tijd veel lof hooren.
Er is een tijd geweest, dat de bootverbindingen het zwarte schaap vormden te midden der andere vraagstukken, welke de hoofden, harten en gemoederen onzer Statenleden bezig plegen te houden.
Maar de moderne tijd eischt zijn rechten, ook op dit gebied.
Het mag verheugend genoemd worden, dat de Overheid haar oogen hiervoor niet sluit. De laatste jaren zijn op de provinciale booten belangrijke verbeteringen ingevoerd. En dat niet alleen; verschillende ouderwetsche vaartuigen zijn vervangen door meer moderne, wier inrichting gelukkig niet meer zoo hevig in strijd is met de esthetica en het gemak, beide belangrijke factoren in het menschenleven, die, gelukkig vereenigd, het leven zooveel aangenamer weten te maken.
Op de lijn Wolfaartsdijk-Katscheveer-Zierikzee is een geheel nieuwe boot in de vaart gekomen, die in vele opzichten aan de meest dringende eischen voldoet. Zij heeft behoorlijke afmetingen, en de passagiersruimte is zoo ingericht, dat men werkelijk zijn uur kan uitzitten, zonder een pijnlijken rug en stijve knieën als een ongewenscht souvenir met zich te dragen. Slechts zouden wij, in plaats van overdadig, weinig smaakvol en niet ter plaatse dienend lofwerk, meer een wandbekleeding en wandversiering verlangen, die bijdraagt tot een harmonisch geheel.
Het is ons een raadsel, waarom juist eerste-klas-wactltkamers en eerste-klas- boot-interieurs een beslist weelderigen indruk moeten maken. In vele opzichten is een eenvoudige stijl te prefeeren boven luxueuze stijlloosheid. Maar daar stappen we dan toch overheen. Meer bezwaar hebben we tegen de gehandhaafde klassenindeeling, welke nergens toe dient.
Zij, die gehoopt hadden, dat met deze meer moderne boot ook een meer modern servies en betere consumptie te voorschijn zouden komen, hebben zich wel deerlijk vergist.
Nog altijd smaken koffie en thee - gelijk vroeger opgediend in koppen, waarvoor men negerlippen zou moeten bezitten - als afwaschwater, dat men vergeten heeft weg te gooien, en dat een nacht heeft overgestaan. Werkelijk, de consumptie op onze provinciale booten is diep treurig.
En waar de prijs voor de doorsnee-passagiers altijd nog hoog genoeg is, begrijpen we daarvan de noodzakelijkherd niet.
Wij verdenken werkelijk de bereiders ervan, dat zij, wanneer de Staten leden een vaart meemaken, uit een ander vaatje tappen (we spreken hier niet alleen figuurlijk) en een ander vocht opdienen.
Immers, men mag deze heeren toch niet van zoo vergaande smakeloosheid verdenken? Overigens niets dan lof! Deze geldt ook voor de nieuwe veerboot, welke de verbinding tusschen N. en Z. Beveland in stand houdt. Mag zij, waar de brugplannen steeds meer een definitieven vorm gaan aannemen, wat te elfder uren zijn gekomen, zij zal nochtans door velen worden geapprecieerd.
Ook de roemruchte veerboot Vlissingen-Breskens, ondanks de vele bedenkingen, die tegen haar geboorte gerezen zijn, heeft een vrij behaaglijk interieur.
Onbegrijpelijk is het echter, dat aan de meeste veren nog behoorlijke wachtlokalen ontbreken. Als proeve van illustratie, in dubbelen zin, demonstreeren we hier mede, wat een mensch op zijn reizen bij slecht weer op de tochtige steigers moet uitstaan.
Blijft tenslotte de kwestie der tarieven. Deze kunnen niet omlaag, wordt van alle zijden betoogd. Onze wedervraag is: Heeft men in deze richting dan wel eens proeven genomen?
We zijn ervan overtuigd, dat een belangrijke verlaging der tarieven zeker een drukker vervoer met zich zou brengen.
Hiermede ware, bij voorkeur in de zomer-vacantiemaand, toch gemakkelijk eens een proef te nemen.
Blijven de vrachttarieven. Deze zijn schandelijk hoog. Vooral wat de vrachtrijders moeten betalen, is buiten alle verhouding.
Het is thans zoo, dat er sprake van is, dat een belangrijke dienst van goederenvervoer binnenkort zal gaan verdwijnen, omdat, ondanks het feit,
dat de ondernemer telkenmale een vollen wagen heeft, het boottarief zoo hoog is, dat de vracht de reis niet loont. Kunnen deze tarieven niet omlaag? We mogen de provincie op dit punt toch ook niet verdenken van een ongewenschte concurrentie? B.
Hemelvaart-varia
Een programma van feesten om van te rillen op Hemelvaartsdag. Overal even druk met het mooie weer. We kwamen handen te kort. Festival te Wemeldinge, wandelsport en schuttersfeest te Goes, zangconcours te Kapelle, waar we evenwel wederom moeilijkheden ondervonden met het plaatselijk bestuur en noodeloos werden opgehouden. Tenslotte konden we hier toch geen foto's meer maken. 't Is jammer, want we weten, dat vele vereenigingen uit onze provincie, die daar meezongen, het zeker op prijs zouden stellen, als we er foto's van hadden knnnen plaatsen. Het bestnur ziet dit blijkbaar niet in. We hopen, dat het hoofdbestuur van den ring Zeeland der Chr. Zangvereenigingen te Kapelle zal weten gedaan te krijgen - we ondervinden daar telkens moeilijkheden - dat, al is er ook alleenrecht verleend aan een particulier fotograaf om foto's te verkóópen, men voortaan "Ons Zeeland" niet meer weigeren zal opnamen voor eigen publicatie te maken.
Zeeuwsche Sport
Het was Zondag geen gelukkige dag voor de verschillende Zeeuwsche promotie- en degradatiecandidaten. Geen enkele overwinning werd geboekt en slechts één gelijk spel was de winst, welke drie wedstrijden opbrachten. Dat gelijke spel was dan nog de uitslag van een wedstrijd tusschen twee Zeeuwsche ploegen, waarmee deze precies den Brabantschen candidaat in de kaart speelden. Middelburg trok naar Tegelen om de plaats in de eerste klasse te verdedigen. Er was hoop, zooaIs die bij de club-menschen steeds aanwezig is, doch er was meer vrees en helaas is die vrees gegrond gebleken. De wedstrijd van den voorafgaanden Zondag tegen R.C.H. voor den K.N.V.B.-beker moest ook wel tot pessimistische gedachten omtrent het resultaat van den eersten degradatie-wedstrijd aanleiding geven. In dien wedstrijd immers toonde Middelburg een absoluut gebrek aan ieder verband in de ploeg, terwijl de schotvaardigheid zeer slecht was. Wel waren er een aantal spelers, die individueel goed werk deden, doch men kan geen wedstrijden tegen tweede-klassekampioenen winnen met elf voetballers, doch moet dan beslist beschikken over een goed sluitend "elftal".
Het schijnt dan ook, dat Zondag de voorhoede het niet al te best voor elkaar heeft weten te brengen, want met een flinke 4-1-nederlaag is de toestand van den Zeeuwschen eerste-klasser er niet al te best op geworden. Er dient direct bij vermeld te worden, dat een gebroken Middelburg-elftal in het veld is gekomen. Zoo was o.a. de linksback Geelhoed, die steeds een keurige partij speelt en in de verdediging den toon aangeeft, niet van de partij wegens ongesteldheid. Wie zijn werk in de verdediging gezien heeft, zal begrijpen, dat dit een reusachtige handicap beteekent. O.i. is nog de eenige hoop, dat men in Limburg elkaar flink op de huid zit en zoodoende Middelburg er nog tusschendoor kan kruipen.
Zeelandia leed weer een nederlaag en nu nog wel op eigen veld. Onze prognose is al heel slecht uitgekomen. Volgens ons verstrekte inlichtingen - wij hebben n.l. zelf H.K.I. niet zien spelen dit jaar - was de Bredascbe ploeg niet zoo heel gevaarlijk en moest deze welhaast als kansloos beschouwd worden en dan toch zeer zeker tegen Zeelandia. Het kwam heel anders uit en zoodoende is Zeelandia vier kostbare puntjes kwijt. Het is een wedstrijd geweest j.l. Zondag, waarbij Zeelandia weer verre van gelukkig was. H.K.I. is gebleken, in tegenstelling met Wat wij ervan hadden vernomen, lang niet ongevaarlijk te zijn en beschikt over verschillende zeer goede spelers.
ZooaIs wij reeds eerder schreven, gaat de voetbalsport in Zeelands hoofdstad er op deze wijze niet op vooruit.
De Zeeuwen-Axel, 'n sensationeele en spannende wedstrijd met als resultaat een gelijk spel 1-1. Kort voor het einde had Azel nog een 1-0-voorsprong en De Zeeuwen profiteerden van een hun geboden kans om gelijk te maken. Er is tegenover de Brabantsche ploeg H.K.I. door dezen uitslag een kostbaar puntje
verloren gegaan eigenlijk.
Voor de Zeeuwsche vertegenwoordiging in de tweede klasse ware het beter geweest, dat één van beide ploegen gewonnen had. Momenteel staat H.K.I. er het beste voor, zonder één enkel verliespunt. De stand dezer promotiewedstrijden is thans als volgt :
Axel 2 1 1 0 3 3-1
H.K.I. 1 1 0 0 2 2-1
De Zeeuwen 1 0 1 0 1 1-1
Zeelandia 2 0 0 2 0 1-4
WANDELSPORT
Deze sport viert momenteel hoogtij en zeer zeker ook in Zeeland. Toch dreigt bet een chaos te worden, wanneer de marschen georganiseerd worden, zooals dat momenteel geschiedt. Eerst was er een marsch te Vlissingen, toen te Goes, j.l. Zondag te Middelburg en a.s. Zondag en Maandag een tweedaagsche eveneens in Middelburg. Er zijn deelnemers, die in één week tijds zoo tegen de 150 K.M. getippeld hebben en dat wordt van het goede wel wat al te veel. De deelname moet onder een zoo snelle opeenvolging (6 Mei te Vlissingen, 10 Mei te Goes en 12 en 13 Mei te Middelburg, terwijl ten slotte met Pinksteren de 2-daagsche volgt} te lijden hebben. Er dient hier voor het komende seizoen regelend te worden opgetreden.
Nadat te Vlissingen een flink aantal wandelaars verwerkt waren en "De Amateur" te Goes - welke vereeniging niet, zooaIs wij destijds schreven, onderdeel van de V.V. "Goes" is, doch een geheel op zichzelf staande vereeniging met 'n flink aantal leden - een behoorlijk contingent op de been had gebracht, heeft Achilles j.l. Zaterdag en Zondag ruim 500 deelnemers van groot tot klein onder de hoede gebad. Er was Zondag goede wandelsport te zien en de jury, die de verschillende groepen moest beoordeelen, had een zeer zware taak. Slechts met halve punten verschil werden de prijzen behaald, zoodat gezegd mag worden, dat er Zondag keurig geloopen is. De organisatie was prima, het weer liet niets te wenschen over, geen enkele uitvaller, een goede prettige geest onder de deelnemers, dus 'n schitterende propaganda voor deze mooie sport.
Als de verschillende vereenigingen zich nu nog kunnen verstaan bij het vaststellen der data, dan staat het feitelijk ongeorganiseerde Zeeland er lang niet zoo slecht voor.
Zeeuwsche Omroep
Hallo! hallo! hier is de persdienst van den officieelen Zeeuwschen Omroep. Het verder vertellen van deu berichten, in welken vorm ook, is geoorloofd.
Men meldt ons uit Middelburg, dat een ingzetene, die in een school 'n kaars voor 'n beeldje zag branden, groot brandalarm maakte en als actieve "eerste hulp" de ruiten begon in elkaar te slaan. Zoo is met man en macht het vlammetje uitgeblazen.
Hulde aan al deze dapperen, die zich niet ontzagen, om zonder aarzelen in de kaars te vliegen!
Uit Aardenburg seint men ons, dat er pogingen worden aangewend, om gedurende de kermis een "weg"-wedstrijd te houden.
Het is merkwaardig, hoe men tegenwoordig overal probeert de kermis weg te krijgen.
Een speciale correspondent uit de Zeeuwsche hoofdstad schreef ons, dat een boekhandelaar het aardige idee had, om gedurende de boekenweek een tentoonstelling te houden van "Het dier in het boek:"
Laten we hopen, dat er ook insectenpoeder aanwezig was!
Men schrijft ons uit IJzendijke, dat er brand is ontstaan in de opslagplaats van een kunstmesthandelaar en dat de spuit niet kon verhinderen, dat de schuur geheel afbrandde.
'n Volgenden keer moet men het eens probeeren om behalve voor 'n spuit ook voor spuitgasten en spuitwater te zorgen.
In den gemeenteraad van Zuidzande heeft de voorzitter verklaard, dat aan landbouwers, die in het tijdvak van 1 Dec.-1 Mei hun veldvruchten met de hand laten dorschen, een toeslag zal worden verleend.
Later dan 1 Mei kan dit niet gebeuren omdat de regeering vreest, dat dan alle aardbeien in de jamfabrieken terecht zouden komen!
Te Goes hebben zestig Bevelandsche brandmeesters een cursus gevolgd om de knepen van het vak te leeren.
De verzekeringsmaatschappijen overwegen premie-verhooging.
Ter gelegenheid van het 350-jarig bestaan der Terneuzensche stadsrechten heeft de Kamer van Koophandel als souvenir een gebruiksvoorwerp aangeboden, ter vervanging van het door den uitgroei der gemeente te klein gewordene.
Aldus telegrafeerde ons de feestcommissie.
Kiescher kon zij het uiet uitgedrukt hebben!
De plannen voor de Noord-Beveiandsche waterleiding vinden een slecht onthaal in de diverse gemeenteraden. Men vreest met reden voor een verongelukken daarvan.
Verdronken voordat zij water gezien hebben!
Bij de rondvraag in den 's-Gravenpolderschen raad heeft een der vroede vaderen gewezen op het vuil dat woonwagenbewoners achter gelaten hadden. De voorzitter zegde maatregelen toe.
Vermoedelijk zal er dus niet meer in de raadzaal gekampeerd mogen worden.
Men schrijft ons uit Kruiningen, dat daar 2en Pinksterdag een muziekconcours wordt gehouden en dat men momenteel koortsachtig werkt aan een nieuw gesticht voor ouden van dagen.
Men meldt ons, dat de Middelburgsche rechtbank een slagersknecht veroordeeld heeft, die een tafel van 'n Vlissinger vernield had. Zijn advocaat voerde tevergeefs aan, dat een man als zijn dient uit de macht der dagelijksche gewoonte alles wat vier pooten heeft, als slachtvee beschouwt.
Uit Oudelande seint men ons, dat een 79-jarige ingezetene in een hoogen Canada-boom is geklommen. Bij nadere informatie is ons gebleken, dat de oude heer deze waaghalzerij ondernomen heeft om een kraaiennest uit te halen.
Als hij niet oppast, kon de plaatselijke fanfare wel eens vlug den kraaienmarsch voor hem moeten repeteeren!
Uit Goes schrijft men ons, dat het handboogconcours schitterend geslaagd is. De schutters hebben niet alleen prettig geschoten, maar ook op ander wijze kostelijk genoten.
Deze burgers vooral weten dat de boog niet altijd gespannen kan blijven!
De raad van Nisse heeft besloten tot den aankoop van schoolbanken. Leve de volksontwikkeling door herhalingsonderwijs!
Iemand uit Schore is met f 25.- beboet wegens het vervoeren van vleesch met een onzindelijken wagen.
Alle autobussen in Zeeland hebben nu een schoonmaakbeurt gekregen!
Van 'n Engelsch stoomschip, onderweg van een Belgische haven naar een Japansche dito, is een Russische verstekeling bij Walsoorden op Nederlandsch gebied gezet.
Gezien zijn "internationale"-achtig karakter, unden wij dit bericht niet zonder schroom uit!
Eenige Breskenaars, die een der laatste avonden, op 'n vergevorderd uur, uit 'n café kwamen, hebben een lichtverschijnsel waargenomen, dat bestond uit een vurigen bal, die zich af en toe verdubbelde en voortdurend van kleur veranderde.
Men moet hier niet sceptisch om lachen, want 'n ander inwoner van Zeeuwsch-Vlaanderen, die dien avond een stomp tegen zijn voorhoofd kreeg, heeft sterretjes voor zijn oogen zien dansen!
Men bericht ons uit Souburg, dat een jongmensch tijdens een voetbalwedstrijd te Veere een been heeft gebroken; een clubgenoot, die zich ook niet onbetuigd wilde laten, was zoo verstandig zich bij hands maken te bepalen!
Uit de Ganzenstad schrijft men ons nog, dat een schoenenzaak zich den naam Magneet aanmat en als kenmerkende kleuren pauwblauw en kanarie-geel koos.
Vanwege de "aantrekkelijkheid" der branche is de naam goed gekozen, maar die vogelemblemen wekken pijnlijke herinneringen aan eksteroogen.
De Zuid-Bevelandsche rijksveldwachters hebben afscheid genomen van hun collega Kik te Kloetinge, die met pensioen ging. Vele blijken van hartelijkheid mocht de politieman voor de laatste maal als zoodauig ontvangen.
Als de boosdoeners nu maar niet gaan denken, dat de rijksveldwacht in het vervolg geen "kik" meer kan geven!
Te Wemeldinge viel 'n Belgisch schip binnen dat door vuur geteisterd was. Op het Zijpe was de roef in brand gevlogen en aanvankelijk stond men machteloos tegenover de vlammen. Zeker bij gebrek aan water!
Tot de volgende week, dames en heeren!
Bie ons op 't durp
Kom is kieke, Pier! 'oorden ik de vrouwe roepe, en ik docht: wa za dat noe wee geve, zo vroeg op den dag. Afijn, maer ik gong me 't schuurtje, wan dae was ze, en toen a'k binnenkwam riep ze a van varre: de kat 'ei 'ejongd, d'r bin d'r viere!
En 't was zo. Vier van die kleine diengesjes, en ik verbaesden m'n eige a wee, dat alles d'r a an ut bie die kleine beesjes, da snap je nie, en 't is toch een mooi ies.
Afijn, de kat kreeg netuurlijk vee melk, da begriep je, en ze lag daer as een keunegin in een ouwe mande.
Mae vannacht om een uur of viere wiere m'n wakker van een verschrikkelijk spiktaekel.
Wa doet er toch op? vroog de vrouwe, en ik zee: 't lieke de katten we. En ik draeiden m'n eige wee om.
Mae 't wier alsmae erger, en ik docht: 't lieken we of 't in de schure is, ik gae is kieke.
En da dee ik ok. En ik komme binnen, en dae bin twi katten an 't vechten dat verschrikkelijk was. En al de kleine katte-guus lagge op den grond in een kriengetje, en ze waere allegaere 'arstikkedood. En da bleek dan de kaeter te wezen, en ik a ok is g'oore, da die de jonge katten altied dooddoe, a ze de kanse kriege, en dat was dan ok zo. En 't was een iesselijk 'ezicht, 't bloed zat overa op en an. Dien kaeter d'r vandeur, en ik docht: wacht mae, lillekerd, a'k joe nog is voe m'n geweer kriele, gae je d'r an.
En den aeren ochend a m'n toch zo te doen mie die erme katte, wan die liep mae te zoeken. M'n a de dooje jonge vort'edae, op eene me, wan die a ze op'egete. Ja, dae kiek je misschien wa vremd van op, mae da doe die beesten altied. Wan de schien noodig te wezen voe de moederkatte, dan wor 't zog opg'ouwe, en da mot dan ok.
Afijn, mae toen kwam net Jans van Kees verbie, en ik riep: Uila, e julder soms ok jonge katten?
Da kan we weze, zee Jans, wan ik e de katte a in twi daegen nie 'ezie, en dan is 't meestal zo
En een kertiertje laeter kwam ze vrom mie een jong katje, en dat e m'n an den onzen 'ege, en blieje da dat beest was, afijn, dae stienge m'n van te kieken!
En noe is dan alles wee in order.
Mie dat al bin m'n a wee in Mei, en d'eeste vremde bin a wee 'ewist. Mae je mo mae nie dienke, dat de vereenegienge-vreemdeliengeverkeer dit jaer a is vergaederd 'eit. Bel neent. Die slaepe den 'eelen winter, en in Juni of Juli worre ze verschrikt wakker, en dan zegge ze mie ooien die glad dikke bin van de vaeke : 0 ja, me motte nog bie mekare komme.
Mae ze vergete dan, da de vremde a lank a een plekke 'ekozen e, en dat 't a vee te laete is.
Zo las ik in een krante een 'eele lieste van badplakken, wae je nae toe kust, alleen ons durp was t'r nie bie. En daer e je dan een vereenegienge voe, die nog a liefst Koniklijk goed'ekeurd is.
Ze bin 'ier nog van 't perciepe, da je slaepende rieke kanworre. Mae dien tied is verbie. Da bin van die diengen, wae je j'n eige kwaed over kan maeke. Ja, wan a je in een bestuur zit, dan 'ei je 't belang van de vereenegienge te dienen.
Maer 'ier maeke ze d'r eerebaentjes van, en azze d'r mae eenmael inzitte, dan loope ze as een pauwe te pronken mie d'r veeren, maer anpakke, o mae! Zo is 't 'ier mie alles.
Ik e m'n eige dikkels of'evroge, of dat noe overa zo is, mae neent, zo vreed erg as 'ier, is 't nergest.
En weet je wat 't end t'r van is? Da de vremde op den duur d'r mie de winste van deur gae. Wan ja, a de menschen 'ier niks durve ondememe, dan komme d'r vremde, die 't we zulle doe.
En 't is 'ier zo, as iemand ies behunt, dan lachen z'n uut, wan dan 'ope ze, da d'r niks van terechte komt. Mur as 't goed gaet, dan bin ze kwaed.
Ja, ja, 't is wat. Te ziener tied za'k je dae we is uutvoerig over vertelle, wan je zou d'r een boek over vol kuste schrieve. Mae m'n bladje is a wee vol, en je mo j'n kruut nie allegaere tegelieke verschiete (e Kees, dokke is nog we zo goed, en zeker op een aer!) en zo wachte m'n mae wee is.
Allee, de groetenisse, en tot kommende weke,
PIER VAN 'T HOF.